Valt de zomer in het water of krijgen we opnieuw een droge zomer?
De waterschappen beschermen hun ingezetenen tegen overstromingen en wateroverlast en ze zorgen voor schoon water en voldoende water. Tijdens de (extreem) droge zomers van 2018, 2019 en 2020 bleek het van groot belang om genoeg water aan agrariërs, bedrijven en inwoners te leveren. Het KNMI schrijft de droogte van de afgelopen jaren toe aan de klimaatverandering, waardoor we te maken krijgen met meer extreme weersomstandigheden. We moeten bestand zijn tegen meer hoosbuien, stijging van overstromingsrisico’s door de stijging van zeespiegel, maar ook tegen langdurige perioden van droogte. De waterschappen moeten inspelen op de gevolgen van klimaatverandering en de CDA-fractie in van het waterschap Amstel, Gooi en Vecht ziet klimaatadaptatie als een van de belangrijkste bestuurlijke prioriteiten.
De komende maanden zal gaan blijken of de zomer van 2021 kan worden toegevoegd aan het rijtje van droge zomers. De gevolgen zijn inmiddels wel bekend: lage grondwaterstanden, watertekorten, beregeningsverboden, hinder voor de scheepvaart, verslechterde waterkwaliteit, verziltingsproblemen voor agrariërs en het oprukken van de zouttong voorbij het Amsterdam-Noodzeekanaal tot zelfs in het Amsterdam-Rijnkanaal.
Waterschappen nemen verschillende droogtemaatregelen om het beschikbare water zo lang mogelijk vast te houden in waterlopen. Bijvoorbeeld door extra hoge waterpeilen in te stellen, extra stuwen en schotten in de sloten te plaatsen, duikers af te sluiten, minder vaak de sluizen te openen voor de scheepvaart en vispassages te sluiten wanneer dat nodig is. Een beregeningsverbod uit oppervlaktewater gebeurt op basis van de waterschapsverordening (voorheen de Keur) die onderdeel gaat uitmaken van de Omgevingswet en die door het bestuur van het waterschap is vastgesteld.
Ook kunnen waterschappen besluiten nemen over prioriteiten bij het verdelen van schaars water. Bij ernstige watertekorten wordt de zogenaamde verdringingsreeks gehanteerd voor de verdeling van het beschikbare zoetwater. De verdringingsreeks bestaat uit de categorieën één tot en met vier, waaraan ook in deze volgorde met voorrang het beschikbare zoetwater naar toe gaat. De hoogste categorie in de verdringingsreeks is het belang van veiligheid (denk aan het voorkomen van een situatie zoals in 2003 in Wilnis waar de veenkade bezweek) en het voorkomen van onomkeerbare schade (denk bijvoorbeeld aan veenoxidatie a.g.v. extreme droogte). De tweede categorie is de categorie ‘nutsvoorzieningen’, die naast de drinkwatervoorziening ook de energievoorziening bevat. Wanneer de leveringszekerheid niet in gevaar komt, valt de drinkwatervoorziening en energievoorziening overigens gewoon in de vierde categorie van de verdringingsreeks. Onder de derde categorie vallen de kapitaalintensieve gewassen. Het gaat hierbij om gewassen waarbij een totale mislukking van de oogst dreigt door watertekorten, terwijl met een relatief kleine hoeveelheid water grote schade kan worden voorkomen. De minste prioriteit bij de verdeling van het beschikbare zoetwater krijgen de overige behoeften in de vierde categorie. Hieronder vallen de belangen van drinkwatervoorziening, energievoorziening en landbouw zover ze niet onder categorie 2 en 3 vallen. Maar ook de waterkwaliteit in stedelijk gebied valt bijvoorbeeld in deze laatste categorie.
Met verschillende droogtemaatregelen, de verdringingsreeks en door het belang van zoetwatervoorraden zoals het IJsselmeer te benadrukken houden de waterschappen steeds meer rekening met droge zomers. De CDA-fractie in het bestuur van waterschapAGV hoopt echter op een normale zomer, waarin we bij en op het water recreatief kunnen genieten, zonder dat we al te veel worden gehinderd door coronamaatregelen.
Graag verwijst de CDA AGV-waterschapsfractie ook naar de inspraak die van start is gegaan m.b.t. het AGV Waterbeheerprogramma 2022-2027 en naar de Special over de Energietransitie met Groengas en Aquathermie. Op de site www.cda.nl/agv kunt u lezen wat de CDA-fractie daarvan vindt.
U kunt de CDA-AGV-waterschapsfractieook volgen op Facebook en Twitter.
Een goede zomer gewenst door:
Wim Zwanenburg, Astrid Verweij (fractieleden), Thijs Nell en Ron Wever (Commissieleden).