Motie "Een warme plek voor iedereen"

Amersfoort 16 oktober 2018

De raad van de gemeente Amersfoort

overwegende dat:

a. de gemeente Amersfoort een wettelijke plicht heeft om in koude weersomstandigheden bed en brood te regelen voor dak- en thuislozen binnen haar eigen gemeente en de regiogemeentes;
b. er momenteel meer dan 100 personen in Amersfoort op papier dak- en thuisloos zijn;
c. herfst en winter in aantocht zijn;
d. Amersfoort twee opvanglocaties kent, de locatie aan het Smallepad (dag- en nachtopvang) en delocatie Amergaard (nachtopvang) aan de Utrechtseweg, en beide locaties momenteel nagenoeg volzijn;
e. er op dit moment diverse signalen uit de stad komen over mensen die bij de opvang geweigerdworden in verband met onvoldoende slaapplekken;

verzoekt het college:
1. het aantal beschikbare opvangplekken te inventariseren en zo snel mogelijk in te richten met hetoog op de wintermaanden;
2. de werkwijze rondom de opvang / weigering van dak- en thuislozen met Kwintes te analyseren;
3. voor aanvang van de vorstperiode hierover de raad te informeren.

Micheline Paffen-Zeenni
CDA

In het AD het volgende bericht hierover:

Istvan Kövi 13-10-18, 07:54 

Op de uitkomst van wéér een onderzoek kunnen we niet wachten. Over een paar weken vriest het en is het te laat

Micheline Paffen, CDA

Met de al langer groeiende toestroom aan dak- en thuislozen én de winter op komst is de situatie best zorgelijk, vindt Rutjes van Kwintes. ,,De druk is groot, er is absoluut een stijging van het aantal daklozen zichtbaar. Maar het is nog te hanteren. De groep moet niet té groot worden en we moeten door samenwerking met andere organisaties individuele oplossingen kunnen blijven vinden. Maar het is niet nodig om weer te roepen om nog meer voorzieningen. Die zijn er genoeg, in de bestaande centra.’’

De nood is volgens René Slotboom van de straatadvocaten zo hoog dat hij pleit voor meer opvangplekken. ,,Er zijn structureel niet genoeg bedden. Het is elk jaar hetzelfde: pas als het vijf voor twaalf is, met de winter in aantocht, wordt er gereageerd. Maar dat is niet meer genoeg.’’

Het CDA deelt het pleidooi voor een acute oplossing. Toen raadslid Micheline Paffen vorige week in de gemeenteraad opperde dat er daklozen aan het Smallepad zouden worden geweigerd, kondigde wethouder Tigelaar een onderzoek aan. Paffen: ,,Maar op de uitkomst van wéér een onderzoek kunnen we niet wachten. Over een paar weken vriest het en is het te laat.’’

Tegenover de bijna zeventig opvangbedden van Kwintes staan bijna 110 geregistreerde daklozen, haalt ze aan. ,,Waar slapen die veertig mensen?’’ vraagt Paffen zich af.

‘Gedwongen buiten’

Een dakloze die de situatie in Amersfoort goed kent, verzekert dat enkele tientallen daklozen de nacht gedwongen buiten doorbrengen. ,,In de buurt van de Stichtse Rotonde, in Park Randenbroek, op plekken in de binnenstad, in bouwketen of schuurtjes aan de rand van de stad.’’

Kwintes is op de hoogte van die ‘buiten- of bankslapers’, zegt Rutjes. ,,Die komen niet bij ons aan de deur. Maar wij zijn het er uiteraard over eens dat die mensen van straat moeten en een opvangplek nodig hebben.’’

Afvoerputje

Complexe categorieën

De opvang van daklozen is complexer geworden, blijkt uit de categorieën daklozen die Kwintes onderscheidt.

De eerste groep omvat mensen die een echtscheiding achter de rug hebben, ondersteunend sociaal netwerk missen, werkloos zijn, zonder inkomen zitten of lijden onder emotionele of migratieproblemen. Deze daklozen hebben doorgaans geen psychiatrische problemen of een drugs- of alcoholverslaving.

De tweede categorie zijn mensen die door een crisissituatie op straat zijn beland, zoals slachtoffers van huisuitzetting. Die daklozen lijden vaker onder psychiatrische problemen, een instabiel gezinsleven of zijn slachtoffer van huiselijk geweld.

Er is een derde groep met psychiatrische diagnose, zogenaamde ‘verwarde mensen’. Een deel van hen is ook verslaafd, maar heeft vaak geen criminele historie. Daarnaast wordt de opvang bevolkt door een categorie ex-gedetineerden, criminelen, (ex-)prostituees en cliënten die overlast kunnen geven en zorg mijden.

Het daklozenprobleem in Amersfoort is volgens Slotboom structureler dan de problemen van de komende winter. ,,De opvang aan het Smallepad en op de Amergaard is een soort afvoerputje geworden. Daar zitten allerlei groepen door elkaar die niet bij elkaar passen. Dat botst. Er lopen ex-gedetineerden of alcoholisten tussen die lastig kunnen zijn. De zorg voor mensen met psychische problemen schiet er tekort. Een relatief rustige groep daklozen wil daarom niet meer naar de opvang, omdat ze het er onveilig vinden.’’

In het verleden werden drugs- en alcoholverslaafden, daklozen met psychiatrische achtergrond en andere groepen gescheiden opgevangen. Maar die scheiding is verloren gegaan. De opvang kent nu een sterk gemengde populatie, erkent Rutjes. ,,Dat is inderdaad aan de hand. Als gevolg van de beddenafbouw in de ggz krijgen wij ook meer mensen binnen met psychiatrische problemen die verward kunnen zijn.’’

Ook drugs- en alcoholverslaafden kloppen vaak aan bij het Smallepad, terwijl ze eigenlijk thuishoren bij drugshostel Hirundo of alcoholistenopvang Kleine Haag. Daarnaast zoekt een groep mensen acuut onderdak die op straat belandt als gevolg van woninguitzetting, echtscheiding of werkloosheid. ,,Er slapen gescheiden mensen bij ons die een baan hebben, maar op straat zijn beland.’’ Bij de opvang melden zich bovendien daklozen van buitenlandse afkomst; voormalige asielzoekers met verblijfsvergunning die dakloos zijn. Het aantal daklozen dat zich bij de inloop meldt, is ook nog eens groot door de regiofunctie die Amersfoort heeft.

,,Maar ondanks de toename en de gemengde populatie is het nog te doen’’, zegt Rutjes.

Kwintes biedt volgens haar extra zorg aan daklozen met problemen. Zo zijn er begeleiders in de opvang voor verwarde mensen. Er komt een veldwerker van verslavingszorg Jellinek over de vloer voor verslaafde bewoners. ,,En we vinden samen met andere organisaties oplossingen. Komt er een drugsverslaafde bij ons binnen, dan kunnen we die onderbrengen op een noodbed bij bijvoorbeeld Hirundo.’’

Kwintes ontwikkelt ook een plan om zelf ambulante 24 uurszorg aan dak- en thuislozen te gaan bieden.

Voor de korte termijn zijn wel noodbedden nodig. Kwintes bereidt zich voor op de plaatsing van extra bedden voor de jaarlijkse winterregeling. In paviljoen de Amergaard op Zon & Schild moeten tien winteropvangbedden komen. ,,Die opvang kan op onze locaties. Op de Amergaard is ruimte genoeg om uit te breiden. Er zijn eenpersoonskamers die kunnen worden gedeeld met behulp van stapelbedden.’’

Er wordt intussen al overlegd met de gemeente die op last van wethouder Tigelaar een onderzoek instelt naar de daklozensituatie. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de Amergaard, die Kwintes in 2016 tijdelijk in gebruik nam om het beddentekort aan het Smallepad op te lossen. Mogelijk kan het contract voor de Amergaard worden verlengd.