de 3 O's. Onbetaalbaar, Onrealisitisch, Onnodig; Kadernota 2019
4 juli 2019 CDA: Algemene beschouwingen Kadernota
Het CDA is vereerd, zeer vereerd over de uitnodiging van dit college, om hen te helpen. Een college dat zich in grote financiële problemen heeft gemanoeuvreerd.
En ja, we krijgen van het Rijk minder geld dan we dachten. Maar ú houdt de verantwoordelijkheid een sluitende begroting aan te bieden. Met de dreiging van miljoenentekorten moeten drastische keuzes worden gemaakt.
We snappen dat u het CDA te hulp roept. Want 5 jaar geleden stond een ander college voor een bezuinigingsoperatie. Het CDA toonde met Soest2002, VVD en D66 lef door bezuinigingen in de begroting op te nemen. Niet leuk, maar we namen de verantwoordelijkheid.
Politiek is keuzes maken en u kunt op het CDA rekenen. In tijden dat het makkelijk is en in tijden dat het moeilijk is. Vorig jaar kregen we ook al een uitnodiging van het college om met elkaar te spreken. Over de kader discussie nota. Het CDA stond toen voor de keuze: meepraten of niet. En zoals ik zei: het CDA kent haar verantwoordelijkheid. Dus, we praatten mee: maar ……. Het coalitie-akkoord bleek in beton gegoten. Discussie daarover was niet mogelijk. Dat is ons niet goed bevallen. Positief was wel dat het college zelf bereid was aan te geven dat een uitgavenplafond in het sociaal domein niet kon betekende dat onze inwoners geen zorg krijgen. Dank nogmaals wethouder voor het meedenken over onze motie daarover.
Vorig jaar heeft het CDA bij de kadernota en de begroting duidelijk gemaakt niets te zien in de groots gepresenteerde, haast megalomane, plannen rond de Dalweg. Een sporthal op een plek die inhoud dat er twee extra gymzalen voor de scholen bij moeten in Overhees, een mogelijke dure verhuizing van Idea, vraagtekens rond het gemeentehuis. Woningbouw in het Dalweggebied overigens prima, dat wil het CDA zelf ook. Het CDA heeft toen voor het eerst niet ingestemd met een deel van de begroting. U leverde nl. niet de financiering van uw eigen ambities op het gebied van RO, wonen, natuur en milieu.
Nu, een jaar later, een tweede verzoek om mee te praten. Wéér een beroep op onze verantwoordelijkheid. We snappen de heikele positie. Het voelt vast niet prettig , beschamend misschien om na een jaar bij de oppositie te moeten aankloppen. Te moeten erkennen, met het schaamrood op de kaken: Jullie hebben gelijk, de plannen van dit college zijn in het licht van het geld dat we hebben Onbetaalbaar, Onrealistisch, Onnodig.
Dus is de vraag: Hoe staat het CDA tegenover dit tweede verzoek? Ik zei al: het CDA kent haar verantwoordelijkheid. Maar we willen ook horen hoe de coalitiepartijen hun verantwoordelijkheid invullen. Zij zijn aan zet. Wat wilt u: U wilt uw ambities behouden, maar u heeft geen geld. En ja ik weet, we ontvangen minder van het Rijk. Maar het Rijk is niet verantwoordelijk voor uw keuze in ambities, is niet verantwoordelijk voor uw PM posten zoals Uitvoering vervoersplannen, Korte en Lange Brinkweg, groenbeheerplan, Huisvestingsplan Griftland, Huisvesting gemeentehuis, Dalweggebied. Het Sociaal domein: daar ontbreken bedragen. Logisch overigens, want daar is veel in beweging. Dat erkennen we ruiterlijk. Dat is nog niet eens meegenomen. Laten we eerlijk zijn: Eigenlijk bestaat het akkoord al niet meer.
Wat wilt u VVD: Legt u de rekening voor alle duurzaamheidplannen bij de burger, gaat de VVD de OZB verhogen zodat extra ambtenaren nog meer plannen kunnen maken die ook weer betaald moeten worden? En dat bij een tekort van meer dan 1,6 miljoen met die PM posten.
En CU/SGP: staat u toe dat we dan maar snijden in het sociaal domein? Of gaat u elders bezuinigen? Een jaar regeert u en wat opdoemt uit de mist van verlangens en ambities en niet opgenomen posten is een nachtmerriebegroting.
In de kadernota vraagt u wéér extra middelen, terwijl u weet dat u geld tekort komt. Het is of het één of het ander. Als u voor zulke grote tekorten staat zoals nu, moet u kiezen. 1 . Bent u bereid uw ambities echt van tafel te halen? Wilt u dat we met elkaar als volwaardige partners praten? 2. Of bedoelt u met meepraten dat WIJ mogen aangeven waar WIJ op willen bezuinigen om UW plannen te betalen?
Het is naïef te denken dat wij dat laatste gaan doen. Zeker nu we geen totaaloverzicht hebben van wat ons wachten staat, met zoveel PM posten.
Waar staat het CDA nu? Wij willen meedenken, maar dan onder de logische voorwaarde dat het doel is een sluitende begroting, niet de financiering van coalitie-ambities. Het coalitie-akkoord is niet ons akkoord, behalve waar u het sociaal domein als speerpunt noemt. Als we minder hoeven uit te geven door te snijden in bureaucratische rompslomp: prima. Als slim inzetten van mensen en hulp de zorg in kwaliteit omhoog brengt; prima. Voor het CDA is het belangrijkst onze inwoners de zorg te blijven bieden die nodig is. Dat is onze wettelijke taak.
U vraagt ons een richting. Voor het CDA is die bepaald door aandacht voor ambities uit de samenleving. Niet die van het college. Het CDA vindt het bijv. onbestaanbaar dat de wethouder Onderwijs, vooruitlopend op de richting van de raad, die u ons zelf vraagt, in de media suggereert dat een school (de Werveling) naar haar gerechtvaardigde uitbreiding kan fluiten. De school heeft al jaren ruimtegebrek want de prognoses kloppen nooit met de werkelijkheid. Er liggen nu concrete plannen bij de gemeente. De school moest al tientallen potentiele leerlingen teleurstellen (ruim 80), tientallen gezinnen die hier willen maar niet gaan wonen omdat de school geen plaats heeft. Dát college, slechts als een voorbeeld, dát zijn de ambities uit de samenleving. Een plek voor onze kinderen om goed onderwijs te krijgen. Een plek voor gezinnen waar hun kinderen kunnen opgroeien. Dié ambities uit de samenleving moeten voorrang krijgen. Dát bepaalt onze richting.
Tot slot
Erken dat dat dit coalitie-akkoord met te veel ambities en te weinig geld Onbetaalbaar, Onuitvoerbaar en Onnodig is. Concentreer op uw wezenlijke taak; Investeer allereerst in wat nodig is in het sociaal domein. Het college zit in financiële nood. Die nood vraagt een noodoplossing. Het CDA wil oproepen tot een nieuw akkoord. Het coalitie-akkoord gaat van tafel en we gaan werken aan een breed raadsakkoord waar een meerderheid van de partijen zich in kan vinden. Het CDA heeft niet de taak de coalitieproblemen op te lossen, maar wel de problemen in de Soester samenleving als gevolg van een beroerde begroting. Dát voorzitter, dat is de richting van het CDA.