Inbreng CDA Woerden inzake Strategische Heroriëntatie

Tijdens de gemeenteraadsvergadering van donderdag 24 september 2020 was één van de onderwerpen het door het College van B & W aan de raad voorgelegde Raadsvoorstel Strategische Heroriëntatie.

Hieronder vindt u de in de eerste termijn door CDA Woerden fractievoorzitter Job van Meijeren uitgesproken bijdrage aan het debat over dit onderwerp :

... Voorzitter,

"Het zijn slechte tijden! Het zijn moeilijke tijden! Dat zeggen de mensen tenminste."

Ongeveer een jaar geleden waren dat de woorden van de kerkvader Augustinus die ik citeerde bij de Algemene Beschouwingen over de begroting voor 2020. En (financieel) moeilijke tijden zijn het voor alle gemeenten, en dus ook voor Woerden.

• De kosten van het sociaal domein liepen de afgelopen jaren met 8 miljoen euro op. De inkomsten vanuit het Rijk bleven daar ver bij achter.
• Het onderhoud van onze openbare ruimte en onze schoolgebouwen is kostbaar.
• De impact van corona en de economische gevolgen komen daar nog bovenop.

Als raad hebben we ambities vastgesteld om Woerden sterk te houden en sterker te maken.

• Zorg dichtbij mensen organiseren; de meest kwetsbaren ontzien.
• Een sterke lokale economie en gezonde cultuur en sportverenigingen.
• Woningen bouwen, verkeersknelpunten oplossen.
• Een bijdrage leveren aan de energietransitie.
• Een gezond huishoudboekje.

Met de voorliggende strategische heroriëntatie is het nu aan de raad om koers te bepalen. Als CDA steunen we in grote lijnen het voorstel zoals het college dat aan de gemeenteraad heeft voorgelegd. Er worden daarin keuzes gemaakt met visie. Daarbij zijn vijf knoppen van belang, te weten :

• Besparen;
• Investeren;
• Gezonde financiën;
• Buffer; en
• Inkomsten.

De voorliggende besparingen zijn pijnlijk maar in onze ogen grotendeels uitlegbaar:

• In het sociaal domein steunen wij het initiatief van CU-SGP, Progressief Woerden en STERK Woerden om een aantal pijnlijke maatregelen te verzachten.
• In het fysieke domein is de visie: langer onderhoud en minder reconstructie. Wij steunen deze, maar willen nog wel meer inzicht in de keuzes die daarbinnen worden gemaakt. Wij steunen daarom de motie van D66 hierover.
• De realisatie van de ambities voor duurzaamheid volgen het initiatiefvoorstel dat een raadsmeerderheid kreeg. Wij omarmen de motie van D66 die vraagt om inzichtelijke resultaten van de inzet.
• De verhoging van sporttarieven voor buitensport is in onze ogen een misser. Gezien de financiële situatie van de buiten-sportverenigingen en de in vergelijking met andere gemeenten reeds hoge tarieven stellen wij met een amendement voor deze te schrappen.
• De besparing op de NME vergt in onze ogen nadere uitwerking. Wij zien goede kansen om met de vrijwilligers en bijvoorbeeld de KUVO te kijken of dit werk ook los van de Omgevingsdienst goedkoper kan worden gedaan. Wij steunen het amendement van Lijst van der Does hierover.
• Wij steunen ook het voorstel van STERK Woerden om de besparing op de strijd tegen olie- en gasboringen te schrappen.

Het CDA Woerden denkt, met steun van andere partijen, dat een extra taakstelling over alle programma’s gerealiseerd kan worden. Met een amendement geven wij het college opdracht om dit in de begroting te verwerken. Als zoekrichting hiervoor wordt de compensatie voor loon- en prijsstijgingen meegegeven. Met deze besparingen kunnen we bovengenoemde verzachtingen financieren.

Woerden moet ook de komende jaren kunnen investeren. In woningbouw. In het oplossen van verkeersknelpunten. Hiervoor worden middelen vrij gemaakt.

Wij kunnen ons in grote lijnen vinden in de eerste prioritering van het college. Het amendement van D66 hierover krijgt onze steun.

Ons huishoudboekje is alleen duurzaam gezond als we de trend van de stijgende schuldquote ombuigen. Voor onze fractie is voor nu de koers op 150% schuldquote in 2030 de juiste koers. Er is nu voor het eerst goed meerjarig inzicht. Helder wordt dat de voorgenomen maatregelen effect sorteren.

Een gezond huishoudboekje is echter meer dan schuldquote. Belangrijk aandachtspunt is dat we komende jaren afblijven van de algemene reserve en dat deze flink gaat groeien.

Het college stelt voor om structureel ook een strategische buffer op te nemen in de begroting. Dat vinden wij wijs beleid. Ons voorstel is echter om spanning op de begroting te houden voor het steeds scherp maken van de benodigde afwegingen. Meevallers moeten ten gunste komen van deze buffer. En ieder jaar moet de afweging worden gemaakt over ombuigingen, voordat inwoners om een extra bijdrage wordt gevraagd.

We dienen daarom een voorstel in samen met Lijst van der Does, D66, STERK Woerden en CU- SGP om de buffer in 2023 en 2024 af te bouwen. De voorgestelde OZB-verhoging in die jaren verlagen we met 7%.

Dat geeft ons als raad de verantwoordelijkheid om naar de toekomst wel eerlijk te zijn: ook dàn zullen besparingen en/of lastenverhogingen waarschijnlijk nodig zijn.

Voorzitter, dan nu onze mening over de amendementen van PW en VVD

Het voorliggende pakket geeft ons allemaal de gelegenheid om een eigen visie te ontwikkelen op welke stappen we nu moeten zetten. Ik wil Progressief Woerden en de VVD complimenteren met hun inzet om een alternatief verhaal hier aan de raad voor te leggen.

Beide voorstellen bevatten onderdelen waarin wij ons herkennen: een lagere OZB-verhoging, een taakstelling voor de andere programma’s, verzachtende maatregelen in het sociaal domein. Als CDA Woerden kiezen we echter ook voor zaken die niet in deze pakketten staan: zoals het investeren in oplossen van verkeersknelpunten, of het ontzien van de meest kwetsbaren in het sociaal domein. Maar de belangrijkste conclusie is volgens mij dat we, met elkaar, onze verantwoordelijkheid nemen voor de koers van de gemeente richting de toekomst.

Voorzitter,

"Het zijn slechte tijden! Het zijn moeilijke tijden! Dat zeggen de mensen tenminste."

Augustinus voegt daar nog aan toe: "Laten we liever goed leven, dan worden de tijden vanzelf goed. Wij zijn de tijden. Zoals wij zijn, zijn de tijden."

Laten we daaraan vasthouden.

Tot slot, voorzitter, wil ik in het algemeen nog iets zeggen over een aantal moties die vragen om nader onderzoek, analyse, toetsing of uitwerking van besluiten van de raad vanavond. Ik kan die voorstellen wel begrijpen in het licht van de impact en omvang van deze opgave. Maar tegelijk loopt het òfwel vrij ver vooruit op de muziek, òf is het veel onderzoek waarvan wij de meerwaarde nog niet zien. Wij denken dat er een rode lijn doorheen loopt die wij ook ondersteunen. In maart 2022 zijn de verkiezingen voor de gemeenteraad, en dat is nog ver weg. Maar laten we er voor zorgen dat bij de besprekingen daarna een pakket van documenten gereed is om goede keuzes te kunnen maken voor de periode die dan voor ons ligt.

Dank u wel.