Begroting 2025 - Goed omgaan met ons geld in Zeist

CDA Zeist bijdrage begrotingsdebat 2025 gemeente Zeist uitgesproken door fractievoorzitter Marcel Fluitman op 22 oktober 2024 (uitgesproken tekst is leidend).

Voorzitter, leden van het college, raadsleden en toehoorders,

Laat ik beginnen met een compliment te geven aan het college en de ambtelijke organisatie voor het opstellen van de stukken die ons voor liggen.  

In de beschikbare tijd die ik heb van 7 minuten is het onmogelijk om diep in te gaan op alle onderdelen en voorstellen in deze begroting. Het gaat over hoe besteden wij ‘ons geld goed in Zeist’ in 2025 en volgende jaren. Wij spreken vandaag over een begroting van 230 miljoen euro. Mijn bijdrage zal na het uitspreken direct beschikbaar zijn op de website van het CDA Zeist en beschikbaar voor college en raad.

Gezien de korte spreektijd is er nu geen ruimte voor een brede bespiegeling over hoe Zeist er voor staat en ga dus maar direct de inhoud in aan de hand van drie thema’s, te weten: cultuur, asiel en overige onderwerpen in het kort.

Cultuur

“Cultuur is fundament voor de samenleving. Cultuur verbindt, verrijkt en is een bron van educatie en plezier voor iedereen. Ze is in zich zelf van onschatbare waarde en biedt bovendien onnoemelijke maatschappelijke meerwaarde voor gezondheid, welzijn, kansengelijkheid, economie, ruimtelijke inrichting, toerisme en veel meer”. Een citaat van de VNG uit de propositie Samen cultuur borgen. Beter is het niet te verwoorden wat cultuur betekend voor Zeist en haar inwoners.

Wat ons verbaast is dat er geen ambities in deze begroting zijn opgenomen voor cultuur maar ingezet is op een verschaling.

Naast wat de heer Brands-Leever van KunstenhuisIdea bij de ronde tafel naar voren bracht zijn wij nog verbaasder dat een dag na de ronde tafel op 11/10 twee wethouders een gesprek hebben gevoerd met de directeur van het gemeentelijk theater Figi mevrouw Ruijs over het opleggen van een taakstelling. Deze komt voort uit de beleidskeuzes begroting 2024 bijlage 4 nr 25.

Daarin staat: ‘de komende tijd wordt bekeken hoe hier precies invulling aan gegeven kan worden.’ Dit is blijkbaar opgepakt door pas 12 maanden nadien een gesprek te gaan voeren om mede te delen dat deze taakstelling bij ons gemeentelijk theater komt te liggen. Maar daar was gister opeens een konijn uit de hoge hoed, geen volledige taakstelling op het gemeentelijk theater maar: 10K voor Beauforthuis, 10K voor Slotstad RTV, 30K voor Figi (door de reeds aangereikte bezuiniging door het theater zelf) en 50K wordt gedekt uit andere middelen.

Vraag aan het college: Waar komt de resterende 50K dekking vandaan en was het nou niet mogelijk daar 70K van te maken om Slotstad en Beauforthuis te ontzien? En was het niet mogelijk, in samenspraak met de raad, tijdig te komen tot een structurele dekking? (ook gezien het feit dat dit in 2023 ook niet is gelukt voor de begroting van 2024)

In de cultuurvisie wordt ook gesproken over de site Open Slotstad. Aantrekken en vasthouden van de bezoeker is hiervan het doel. Het CDA wil graag vasthouden aan en rijk cultureel aanbod voor inwoners in Zeist in plaats van te investeren in een site voor 75k per jaar die vrijwel identiek is aan de site van het RBT waar de gemeente ook 71K op jaarbasis aan bijdraagt.

Vraag aan het college: Wat gaat er mis als wij stoppen met dit project mede met het oog op de dubbelingen die er zijn met andere projecten?

Asiel

Het CDA Zeist staat voor goede opvang van asielzoekers, zoals dat al jaren in Zeist gebeurt. Hier zijn we trots op. We willen immers een hoopvolle toekomst bieden aan iedereen die op de vlucht is voor oorlog en geweld. Echter, de voorgestelde investering van 4.7 miljoen roept vragen op.

In totaal is er 8 miljoen beschikbaar. In bijlage 2a maakt dit college de (politieke) keus om ruim 4.7 miljoen extra te investeren in asiel en het resterend bedag vrij te laten vallen ten gunste van het RIOZ.
Als wij kijken naar het huidige versoberings beleid van de huidige regering op dit terrein roept de investering van ruim 4.7 miljoen vele vragen bij ons en de samenleving op.
Het CDA Zeist stelt dat het minder kan, zeker in het licht van andere posten op de begroting waar wel op bezuinigd gaat worden. Daarom kijken wij met een kritisch oog naar extra investeringen voor asiel, die bestaan uit o.a. een sport- en cultuurcoach, peuteropvang, leerplichtambtenaar, coördinator sport- en preventieakkoord, veilig zwemmen en een welzijnscoach. Wat is écht nodig en kunnen we middelen efficiënter inzetten?

Wij stellen dan ook voor om de voorgenomen investering eerst grondig te bespreken in een ronde tafel, debat en besluitvorming. Hiermee doen we recht aan de omvang en bieden we inwoners en organisaties de mogelijkheid om mee te spreken.

Graag horen we een reflectie van het college op dit onderwerp?

Vraag aan de raad: Bent u het met het CDA eens dat een uitgebreide ronde met RT, debat en besluitvorming gerechtvaardigd is op zo’n onderwerp en omvang van de kosten?

Echter diverse vragen komen nu al bij ons op: doen we het nu dan zo slecht? Voor hoeveel mensen doen wij dit die uiteindelijk in Zeist komen wonen? Hoe verhouden de extra projecten en extra FTE’s zich ten aanzien van het reguliere werk van de gemeente? Wat is de rol van het COA versus rol gemeente? Hoort een opleidingstraject voor CJG en ST niet tot het reuliere opleidingsbudget voor medewerkers? Hoeveel dubbelingen zitten er wel niet in op sport, taal, jeugd en zorg?

Overige onderwerpen in het kort

Behoud de BBB

Het CDA Zeist heeft zorgen over de financiering van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV), beter bekend als de bed-bad-brood-regeling. Hiermee worden ongedocumenteerden c.q. afgewezen asielzoekers in hun primaire levensbehoeften voorzien. Afgelopen september heeft minister Faber bekend gemaakt deze regeling te willen stoppen.

In 2015 is er unaniem een motie aangenomen, ingediend door toenmalig fractievoorzitter van GroenLinks Laura Hoogstraten, om een regeling te treffen om samen met de Gemeente Utrecht hierop te intensiveren. Het CDA Zeist overweegt een motie in te dienen om de Gemeente Utrecht de komende jaren financieel te ondersteunen, nu het rijk geen middelen hiervoor meer beschikbaar stelt.

Vraag aan het college: kan het college aangeven wat de mogelijkheden zijn de regeling te behouden en hoeveel dit kost?

Verordeningen BOR

Donderdag 24/10 staat er een debat op de agenda inzake de Beheerplannen BOR. Hierin wordt voorgesteld het tekort van ruim 1.3 miljoen mee te nemen bij de begroting 2025-2028.

Vraag aan het college: is het niet voorbaarig nu al dit te kort op te nemen in de begroting nog voor dat er een debat en besluit heeft plaatsgevonden?

De Punt

In de begroting wordt op meerdere plaatsen gesproken over de invulling van de Punt. In onze ogen zitten hier tegenstrijdigheden in als het gaat om de invulling van deze, relatief kleine, ruimte. Op de Punt staat nu aangeplakt dat het CJG en ST daar spreekuren houden.

Vraag aan het college: is het de bedoeling van de punt een werk/kantoorlocatie te maken of is de inzet gericht op ‘een huiskamer’ in Zeist centrum zoals het Binnenbos en Vollenhof?

Voorzitter, Ik sluit af: ‘Goed omgaan met ons geld’: geld van de gehele samenleving in Zeist.’ Het gaat om 230 miljoen euro. Een groot deel van de besteding is helder. Echter ook een deel met name aan nieuwe forse investeringen en bezuinigingen vraagt nog om uitleg en uiteidelijk te maken keuzes door ons als gehele raad.

Dank voor uw aandacht.