03 juni 2021

Bijdragen CDA-fractie gemeenteraad

Veiligheidsregio
Onlangs kwamen er berichten in het nieuws dat 15% van onze onvolprezen brandweervrijwilligers ermee wil stoppen als de nieuwe Europeese wetgeving ingevoerd gaat worden. Dit kunnen we in een vrjwilligers-land als Nederland niet laten gebeuren. Verzet hiertegen is nodig. Wij zullen dit als CDA in ieder geval nogmaals oppakken richting onze Haagse en Brusselse collega’s. Verder volgen wij met belangstelling de ontwikkelingen rondom het Programmamanagement Brandweer. De kosten mogen hier niet de pan uitrijzen. Wij kunnen instemmen met dit voorstel.

Voorstel inzake GR Samenwerking De Bevelanden
De nieuwe directeur is nu ruim een jaar bezig en hij heeft de zaken voortvarend opgepakt. Voor wat betreft WIZ gaan enkele medewerkers enkele dagen per week weer vanuit Borsele oppereren. Dichter bij de burger en dat vinden wij als CDA-Borsele zeer positief en volgens ons gaat dit ook besparingen opleveren. Ook komt de nieuwe wet inburgering op ons af. Er wordt aangegeven dat de extra kosten hiervoor door het Rijk gedragen gaan worden. Dat hebben we echter meer gehoord en toen is het ook niet helemaal gelukt. Op welke manier kunnen we hierin meer zekerheid krijgen? Wij zien het niet zitten om ook hier achteraf weer extra kosten op ons bord te krijgen. Verder zien wij met smart uit naar de voorgestelde samenwerking tussen WIZ en het SWVO. Wij horen graag op korte termijn welke bezuinigingen hier nog mogelijk zijn met behoud van de huidige output. Wij kunnen instemmen met dit voorstel.

Regiodeal opvang asielzoekers en statushouders
Goed dat de Zeeuwse gemeenten hierover overeenstemming bereikt hebben. De grotere opgave voor de huisvesting van statushouders vraagt ook wel voor een voortvarende aanpak van de huizenbouw in Zeeland. Gemeenten en Provincie moeten hierover snel afspraken maken zodat de hoognodige huizenbouw op stoom kan komen het visier moet hier liggen op. sociale huurwoningen (eengezinswoningen). En daarover moeten goede afspraken gemaakt worden met Beveland Wonen.

We hebben nog maar 8,5 jaar om de noodzakelijke 1 miljoen huizen te realiseren. Wij kunnen instemmen met dit voorstel.

Sabewa
Wij kunnen instemmen met dit voorstel en vooral met de zienswijze maar wij willen ook hier wel benadrukken dat we de VZG-norm niet voor niets hebben afgesproken. Wanneer wij als gemeente de kosten niet kunnen beheersen kunnen we ook niet zomaar aan onze financiers om meer geld vragen. Wij willen Sabewa dan ook op het hart drukken dat dergelijke overschrijdingen gedekt dienen te worden binnen de eigen begroting en we zouden dan ook graag zien dat onze vertegenwoordiger binnen het bestuur dit ook meeneemt.

Annuleren herinrichting Eendvogelstraat Heinkenszand
Een voorstel waarvan we als CDA zeggen dat dit prima past en op dit moment ook geen pijn doet omdat de genoemde herinrichtingen nog uitgevoerd moeten worden.

We hebben begrepen dat de onderhoudsplanning voor de komende 5 jaar, jaarlijks wordt gemaakt op basis van uitgevoerde weginspecties. Wat ons betreft goed dit te horen, geen onnodige werkzaamheden aan wegen die nog voldoen maar herstel en onderhoud uitvoeren waar dit nodig is waarbij vooral de veiligheid bovenaan moeten staan. Bij navraag naar aanleiding van dit voorstel deed het mij goed het enthousiasme vanuit de organisatie te horen om met de bestaande budgetten iedere keer de puzzel zo goed mogelijk te leggen.

Wel willen wij de tip meegeven om duidelijk te communiceren waarom er onderhoud plaats vinden. Het voorbeeld wat al vaker aangehaald is, de Stenevate, zorgde voor veel vraagtekens op Heinkenszand.

Wat het CDA betreft moeten we de discussie nog wel gaan voeren over welk kwaliteitsniveau we nastreven, belangrijkste criterium moet zijn dat de weg veilig is.

Jaarstukken Regionale Uitvoeringsdienst
Goed te lezen dat PxQ voor Borsele voor komend jaar positief uitpakt en dat we minder kwijt zijn dan afgelopen jaar aan de RUD.

Verder lezen wij ook dat er nog de nodige risico’s zijn als het gaat om de ontwikkeling van de kosten en dat de vraag dan naar boven komt of we de financiën beheersbaar willen houden en daardoor op kwaliteit moeten inleveren of dat kwaliteit doorslaggevend is. Als CDA willen we daarom de oproep doen om te kijken waar het minder kan als het gaat om het aantal controles zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit. Naar ons idee moet hier nog winst te behalen zijn.

Verder staan wij positief tegen over het onderzoeken van de samenwerking tussen de RUD, GGD en VRZ zoals eerder deze vergadering ook al benoemd. Hopelijk zien we dat dit ook voor de RUD tot een kostenbesparing leidt.

GGD Programmabegroting 2021-2025
We hebben gezien dat de afgelopen periode door de GGD met man en macht is gewerkt om de COVID-19 pandemie te bestrijden, en testen en vaccinatieprogramma gaan nog steeds door. GGD slaagde erin snel op te schalen vanuit een situatie waar de GGD Zeeland net als overige GGD’s op een klein waakvlammetje stonden. En dat verdient lof.

Twee opmerkingen bij dit voorstel:

1. De GGD vraagt een verhoging van de gemeentelijke bijdrage. De gevraagde verhoging is grofweg 1,5 % van de begroting (371.000 van 22 miljoen euro) en betreft algemene personeelskosten. Wij willen dit terugleggen bij de GGD met het verzoek om aan te geven welke taken er minder zouden kunnen.

2. Bij keuzes denken we bijvoorbeeld zelf aan de samenwerking tussen de GGD, VRZ en RUD op de bedrijfsvoering die nu onderzocht wordt. Dat zou efficiencywinst en kostenbesparingen kunnen gaan opleveren. Het zou mooi zijn als daar op korte termijn werk van gemaakt kan worden.

Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland begrotingswijziging 2021 en 2022
Bij dit voorstel gaat het om de investeringen die worden gedaan voor het verbeterplan Van Pionieren naar Professionaliseren. Een verbeterplan dat het kwaliteitsniveau moet borgen en tot kostenbesparing op de uitvoeringskosten van IJZ moet gaan leiden. Maar zoals vaak gaan de kosten voor de baten uit. De financiële gevolgen voor de Gemeente Borsele zijn te overzien. Die kosten kunnen binnen de reguliere budgetten voor het Sociaal Domein worden gedekt. Dit verbeterplan sluit aan bij het Actieplan Sociaal Domein.

Het voorstel stelt dat in dit geval voor de Jeugdzorg de overschrijding van de VZG norm wel acceptabel is. En dat is terecht, want er ligt een verbeterplan onder om structureel de meerkosten te gaan compenseren. Dit in tegenstelling tot voorstel 12 waar we het hadden over de toepassing van de VZG-norm op de rest van de GGD-begroting. Daar ligt nog geen verbeterplan onder.

Wij stemmen in met het voorstel.

Voor wat betreft de motie van D’66, OPA en CDA over transparantere vorm van inkoop jeugdzorg willen we daar wel een toelichting bij geven:

Als raad hebben we nu alleen het budgetrecht. Aan de andere kant is het lastig werkbaar om met alle raadsleden van 13 gemeenten aan het roer te gaan staan. De constructie van een Bestuurscommissie is niet voor niets gekozen. En de bestuurscommissie heeft de raden de afgelopen tijd telkens goed meegenomen in wat er speelde en in de stappen in het proces. Met de ervaringen die we nu hebben kan een onderzoek nuttige informatie opleveren. Maar dan niet alleen naar meer transparantie en betere controleerbaarheid, maar ook met behoud van doelmatigheid en efficiëntie.

En eerst de hele bestuurlijke fusie tot een goed einde te brengen. De organisaties moeten daar eerst alle aandacht aan geven voordat zij in beslag worden genomen door vragen van een Rekenkamer. In ieder geval dit onderzoek Zeeuws breed oppa

Bestuurlijke fusie Jeugdbescherming West en Intervence
Bij het lezen van dit voorstel en bijbehorende stukken heb ik een grote zucht geslaakt.

In de eerste plaats een grote zucht van verlichting, omdat er nu perspectief komt dat de continuïteit en de kwaliteit van de zorg aan kwetsbare kinderen, jongeren en hun gezinnen gewaarborgd blijft. Voor het CDA de eerste prioriteit in het hele ingewikkelde proces dat tot nu toe doorlopen is. De business case van JB West en presentatie daarvan op 11 mei wekt vertrouwen dat dat ook in de toekomst zo gaat blijven. Hiermee handelt de gemeente rechtmatig door te voldoen aan de eisen van de Jeugdwet.

Maar in de tweede plaats een grote zucht omdat er een hoge prijs voor betaald moet worden:

De uitgaven voor de jeugdzorg worden structureel hoger. Dat terwijl de gemeente al op allerlei beleidsterreinen, inclusief het sociaal domein zelf, moet bezuinigen om de hoge uitgaven in het sociaal domein te kunnen blijven bekostigen.

En de Zeeuwse gemeenten lopen risico van claims door andere GI’s omdat er onrechtmatig omgegaan wordt met de aanbestedingsregels. Ook dat zou grote financiële gevolgen kunnen hebben, maar door de gehanteerde vrijwillige transparantie is de kans daarop heel klein.

Die hoge prijs was de reden dat scenario 2 een bestuurlijke fusie met JB West in eerste instantie terecht werd afgewezen door de bestuurscommissie. Maar de Minister heeft anders beslist. En inmiddels is door het wegvallen van Briedis het eerder verkozen scenario 3B ook niet meer haalbaar. Kortom een alternatief is er niet meer.

Gaat de Minister dan ook de eenmalige hogere kosten en de structureel hogere kosten betalen ? Dit mag geen geval zijn van de Minister bepaalt en de Gemeente betaalt. Het CDA heeft daar in de Raadsvergadering van 4 maart een motie over ingediend. Deze motie werd raadsbreed aangenomen.

Wij vinden het dan ook heel verstandig dat de bestuurscommissie adviseert een ervaren oud-bestuurder in Den Haag te laten onderhandelen over steun of garanties van het Rijk.

Overigens gloort er nu wel een lichtpuntje aan de horizon: de uitspraak van de arbitragezaak van de VNG tegen het Kabinet dat het Kabinet de komende jaren miljarden euro’s extra moet investeren in de jeugdzorg. En het nieuws vandaag dat er in 2022 1,3 miljard euro extra voor de jeugdzorg komt. Voor structureel geld is het nog even afwachten.

Voorzitter, de conclusie van het CDA is dat datgene wat het zwaarste is nu ook het zwaarste moet wegen : Dat is de continuïteit van goede jeugdzorg in Zeeland. Het gaat hier om de kwaliteit van mensenlevens, van jeugdigen en de gezinnen waar zij toe behoren. Dan mag er geen gat in de jeugdzorg vallen waardoor jeugdigen van hulp verstoken blijven. Dat moet zwaarder wegen dan de juridische en financiële rechtmatigheid en risico’s. Risico’s die theoretisch bestaan maar in de praktijk minder zullen zijn.

Op basis daarvan zijn wij akkoord met het voorstel.

Voor wat betreft de motie (van LPB, OPA, D’66) over de bestuurlijke fusie van Jeugdbescherming West en Intervence. Deze motie doet een oproep aan de Tweede Kamer om in de kabinetsformatie mee te geven dat er structureel voldoende geld beschikbaar komt voor jeugdzorg.

Het CDA is het in algemene zin eens met de strekking van de motie. CDA heeft in motie van 4 maart ook de oproep gedaan om in de kabinetsformatie structureel meer geld voor jeugdzorg vrij te maken. Die motie werd door alle partijen gesteund.

Inmiddels zijn we 3 maanden verder, en is er al het nodige in gang gezet:

- de uitspraak in de arbitragezaak van de VNG tegen het Kabinet.

Het bericht van vandaag van VWS en VNG dat er voor 2022 1,3 mrd euro beschikbaar komt, bovenop de al eerder toegezegde 300 mln. VNG en Rijk gaan werken aan Hervormingsagenda met een financieel kader om een structureel houdbaarder jeugdstelsel te realiseren.

- Het SER advies waar LPB in motie naar verwijst

- En in de pijplijn : Wijziging Jeugdwet en een wetsvoorstel in voorbereiding : maatschappelijk verantwoord inkopen Jeugdwet en WMO.

Dus een motie is op dit moment niet meer zo hard nodig. We steunen de motie wel.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.