Agendapunt 5 - Jaarverantwoording 2022 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een positieve Jaarverantwoording 2022. We gaan de goede kant op met het Sociaal Domein en we kunnen, zei het met eenmalige meevallers, onze reserves goed aanvullen. Dit is een mooie stap voorwaarts, zeker als we weten wat er de komende jaren nog op ons af komt. Onze complimenten aan het ambtelijk apparaat voor de zeer heldere samenstelling. Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel. En voor de volledigheid, om punt 5 en 6 maar even samen te nemen kunnen wij ook akkoord gaan met de resultaatbestemming.
Agendapunt 7 - Kadernota 2024-2027 - Peter van`t Westeinde
Een zeer heldere Kadernota. De leus van het CDA bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen was “Voe mekare”. Daarmee bedoelen we “er voor elkaar zijn en het samen voor elkaar krijgen”. “Omzien naar elkaar, dat is in Borsele heel gewoon”. We prijzen onze gemeenschap vaak vanwege de sterke sociale cohesie die we hier nog kennen. Problemen zijn er overal maar een sterke samenleving kan die problemen aan.
Maar toch… voorzitter. Toch komen ook hier gemeenschapswaarden steeds meer onder druk te staan. Nut, maakbaarheid en effectiviteit zijn langzaamaan alle terreinen van ons leven gaan beheersen en zetten gemeenschapswaarden als ‘omzien naar elkaar’, steeds verder onder druk.
Voorzitter, We moeten wat het CDA betreft dus werken aan het behoud van een sterke en verbonden samenleving met “minder ik en meer wij”. Maar dat is niet alles. Er zijn grote opgaven op het gebied van de woonbehoefte, energietransitie, milieu en natuur. En dat moeten we samen bewerkstelligen in een goede balans met de leefbaarheid van onze gemeente en behoud van ons unieke landschap.
In datzelfde verkiezingsprogramma schreven we over zgn. blue zones, nadat we geïnspireerd raakten door een verhaal tijdens één van onze thema-avonden over zorg. Ze liggen verspreid over de wereld. Het zijn plekken waar mensen niet alleen een langer, maar vooral een kwalitatief goed leven hebben. Plekken waar mensen actief blijven en waar ouderdom wordt gerespecteerd. Waar familieverbanden gekoesterd worden en levenswijsheid op prijs wordt gesteld. Waar goede zorg niet is gestoeld op bureaucratie, maar een kwestie van beschaving is. Het gaat om liefdevolle en waardevolle zorg, die veelal op kleine schaal kan worden georganiseerd. Eén die vaak begint met omzien naar de ander.
Voorzitter, langs deze lijnen zal ik enkele concrete punten uit de Kadernota aanhalen die voor onze fractie en ‘voor heel Borsele” belangrijk zijn.
1. Sterke samenleving en zorgen voor elkaar
Plekken van ontmoeting, zoals de dorpshuizen, zijn van groot belang in onze dorpen. Voor sociale contacten, voor sport en spel, voor het verenigingsleven en om eenzaamheid tegen te gaan. Ook de bibliotheek is een plek van ontmoeting en ontwikkeling. Daarom moeten we een structurele oplossing vinden voor het behoud van de bibliotheekfunctie in onze gemeente. Hierbij willen wij de wethouder vragen of de gesprekken met de directie van de bibliotheek nog iets opgeleverd hebben.
Zorgen voor elkaar en saamhorigheid versterken tegenover de toenemende individualisering. Door kwetsbare mensen die hulp nodig hebben vroegtijdig bij te staan. Het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan zetten in op vroegsignalering, preventie, gebiedsgerichte aanpak en betere samenwerking tussen zorgorganisaties en onderwijs. Dat zijn positieve ontwikkelingen. Laten we die doorontwikkelen waar dat kan. Positief is dat er grip begint te komen op de kosten voor de jeugdzorg, waardoor de taakstelling Sociaal Domein kan worden opgeheven.
Onduidelijk is nog wat de landelijke hervorming van de Jeugdzorg precies gaat betekenen. Voor 2024 en 2025 heeft het Rijk al geld toegezegd. Voor 2026 en 2027 is dat nog onzeker. Het is te hopen dat de nieuwe regering ook voor die jaren voldoende geld beschikbaar gaat stellen. Wij hebben vanmiddag een overleg gehad met het Zeeuwse CDA Tweede Kamerlid Joba van den Berg en hebben dat zeker ook aan haar meegegeven.
Goed dat het OZO-overleg voor het Sociaal Domein investeert in bestrijding van zorgfraude en overdreven winsten in het zorgsysteem. We moeten daar “bovenop zitten”, want zorgfraude zorgt voor hogere zorgkosten en minder beschikbare middelen voor hulp aan de kwetsbare mensen in onze samenleving.
2. De woonbehoefte en plezierig wonen
Mogelijkheden voor alle vormen van nieuwbouw op alle dorpen waar dat wenselijk is. Ook kleinere woonvormen. Goed wonen is het natuurlijk voor velen ook in het dorp waar zij zijn opgegroeid. We maken als gemeente flinke slagen om dit mogelijk te maken. We moeten hierbij voortvarend blijven doorgaan.
Plezierig wonen is ook veilig wonen. Veiligheid maken we voor een groot deel met onze inwoners zelf. Maar een veilige situatie kan je ook creëren met goede ingrepen. Terecht dat de kruising Postweg-Nieuwe Kraaijertsedijk op de lijst staat om aangepakt te worden. Daarbij moet ook duidelijk gekeken worden naar de ontsluiting voor het werkverkeer van Waterpark Veerse Meer. Geen werk doen wat later misschien voor niets is geweest. Het is van veel groter belang dat er eerst duidelijkheid komt over bijvoorbeeld de afrit op de A58, en sowieso moet er duidelijkheid zijn over de aanleg van het park. En dat er geen overlast is voor onze dorpen in die buurt.
3. Energietransitie, milieu en natuur
De grootschalige energietransitie is een uitdaging voor de leefbaarheid, vooral van de Sloerand-dorpen. De bouw van infrastructuur, zoals wellicht twee kerncentrales, gaat veel invloed hebben op de woonomgeving, de behoefte aan woningen en wegen, het milieu en de natuur. Hoe houden we al die elementen in balans? We kijken uit naar de resultaten van de Borselse Voorwaardengroep.
Het kost de gemeente ook geld voor extra personeel, ICT, telefonie e.d.. We gaan er van uit dat EZK alle kosten vergoedt die verband houden met de energietransitie.
Tenslotte
Het moet ons van het hart dat de vooruitzichten niet rooskleurig zijn. Deze Kadernota is niet financieel duurzaam. Het financieel beleid van het Rijk, met ombuigingen op het Gemeentefonds, zorgt ervoor dat gemeenten fors geld tekort gaan krijgen. Het college heeft knap werk verricht door met kunstgrepen, d.w.z. stelposten, de meerjarenbegroting toch sluitend te krijgen. En we willen de samenstellers van deze kadernota complimenteren met de beknopte en overzichtelijke samenstelling.
De post Strategische personeelsplanning heeft ons ook bevreemd. Een aantal nieuwe betrekkingen worden daar gemeld en dat is goed maar volgens ons hadden deze als aparte post opgenomen kunnen worden bij de betreffende beleidsvelden. Financieel geen verschil maar dan staan ze wel op de juiste plaats. Dat er over de Strategische personeelsplanning goed nagedacht wordt vinden wij overigens toe te juichen.
De voorgestelde OZB-verhoging is zo’n kunstgreep. Het CDA wil deze verhoging niet en gaat er van uit dat deze te zijner tijd ook niet nodig zal zijn.
We wensen van harte dat een nieuwe regering de gemeenten voldoende geld zal gaan geven om alle gemeentelijke taken uit te voeren. De landelijke overheid, welk kabinet er na de verkiezingen ook komt, moet inzien dat ze het fundament van de lokale democratie beter in staat moeten stellen robuust lokaal beleid te voeren.
Tot slot voorzitter besturen we deze mooie gemeente SAMEN! We kunnen het met elkaar oneens zijn op details maar gelukkig besturen we op hoofdlijnen. Elkaar vliegen afvangen gaat niet voor waardering van onze kiezers zorgen. We kunnen beter de goede dingen voor onze inwoners doen en daar mogen zij ons bij de volgende verkiezingen op afrekenen.
Wij kunnen akkoord gaan met deze kadernota.