Bijdrage B5: Kadernota - Peter van 't Westeinde
Bedankt voorzitter,
Een Kadernota die ons een uitdaging geeft voor de begroting van de komende 4 jaar. Want mocht het kersvers geïnstalleerde kabinet alsnog over de brug komen met de eerder gekorte 2,5 miljard euro, wat ongeveer 2,5 miljoen euro betekent voor Borsele, dan nog hebben we geen sluitende begroting in 2026.
Onze complimenten voor de opstellers van deze heldere en overzichtelijke kadernota. Dit maakt het werk van een raadslid gemakkelijker.
Het is goed om in deze Kadernota te zien dat we als gemeente deels onze eigen verantwoordelijkheid nemen. Het getuigt wat het CDA betreft van goed rentmeesterschap dat we zelf in de eigen begroting gezocht hebben naar hoe we de pijn de komende jaren kunnen verzachten. Maar ik vrees het ergste voor de toekomst met de nieuwe regering. Krijgen we straks nog meer taken zonder budgetten of grijpt men nog verder terug op de korte termijn met kortingen voor gemeenten?
Zoals onze landelijke fractievoorzitter al aangaf staat het CDA voor een fatsoenlijk land en daarmee staan wij als CDA gemeenteraadsfractie voor een fatsoenlijk Borsele. En we doen dat zoals wij dat als CDA-Borsele altijd doen VoeMekare en vanuit gespreide verantwoordelijkheid MieMekare.
We moeten de voorliggende problemen volgens ons dus samen oplossen. En dat wil volgens het CDA niet zeggen “gooi de belastingen maar omhoog”, want dan leggen we het probleem enkel bij onze inwoners neer. Maar we moeten wel samen met onze inwoners kijken hoe we de opdoemende problemen kunnen aanpakken.
Bijvoorbeeld:
Voor de wettelijke taken op het vlak van de maatschappelijke voorzieningen vanuit de WMO krijgt de gemeente niet genoeg geld van het Rijk. Met als gevolg dat de gemeente niet alles voor iedereen kan doen. De gemeente is een laatste vangnet voor onze inwoners die dat echt nodig hebben. Onze inwoners verdienen daar natuurlijk onze steun als ze dat echt nodig hebben. Maar ook zij mogen zich daarbij afvragen, “wat kan ik zelf dragen?” Het gevolg van bepaalde keuzes mag hier duidelijk in beeld gebracht worden. Wat hierbij ook aangegeven mag worden is dat dit niet een Borsels probleem is. Deze tendens is in het gehele land te zien en dat geeft alleen maar meer aan dat het Rijk hier aan zet is voor oplossingen.
En zeker zijn er tegenvallers. Bijvoorbeeld in de jeugdzorg. Hier ook door taken die bij de gemeenten neergelegd worden zonder voldoende budget. Maar wij zijn geen gemeente die zegt “Zoek het maar uit”. Kinderen die onze hulp nodig hebben verdienen die ook. Het CDA zegt vanuit de gedachte van solidariteit dat we die problemen juist bij de wortel aan moeten pakken. Dus, voorkom financiële armoede, voorkom sociale armoede en zet verder in op vroegsignalering. Ga dus in het nieuwe Beleidsplan Sociaal Domein door op de al eerder ingeslagen weg. Dit zijn niet de oplossingen voor morgen maar voor overmorgen. Als we nu al kunnen denken aan een nieuwe voorziening op onze dorpen voor over 10 jaar moeten we nu zeker kunnen denken aan dergelijke oplossingen. Misschien zelfs ook wel voor de raadsleden van overmorgen? En dat geldt niet enkel voor het sociaal domein maar voor alle domeinen.
Kijkend naar de jaarverantwoording van 2023 kan je je natuurlijk afvragen of alle autonome ontwikkelingen en voorgestelde projecten doorgaan zoals gepland. Maar daarmee ga je met de plannen het geld doorschuiven naar een volgend jaar. Geen winst dus.
Het Rijk zou via het gemeentefonds sneller moeten reageren op bijvoorbeeld CAO-verhogingen.
En, en dat hebben wij al eerder aangestipt, moeten de gemeenschappelijke regelingen ook een duit in het zakje doen waar het gaat om bezuinigingen. Laat het voor ons als raadsleden een opdracht zijn om, richting het vaststellen van de begroting 2025-2028, erover na te denken of en hoe we daar invulling aan kunnen geven.
We zijn als gemeente Borsele op dit moment nog steeds financieel kerngezond. Er zijn nog steeds omvangrijke reserves. Maar een paar slechte jaren kunnen daar zomaar een einde aan maken. Zelf het financiële roer in handen houden heeft voor het CDA sterk de voorkeur boven wederom toezicht van de provincie, of erger nog, een artikel 12 status. Dan moeten we zelf de komende periode ook nadenken of er dingen zijn die we niet meer willen doen. En dan hebben wij het als CDA niet over een zwembad of een bibliotheek. Wij zitten niet te wachten op een nieuwe kerntakendiscussie over bezuinigingen. Maar wat we voor onszelf wel richting de begroting moeten doen is sommige zaken eens goed tegen het licht houden. Wat komt echt ten goede aan onze inwoners? Waar staan we als gemeente voor aan de lat? In het volgende agendapunt laten we al zien dat we rekening kunnen houden met tegenvallers. Een aanpassing in de plannen voor de strategische personeelsplannen geeft aan dat we de tegenvallers niet bij onze inwoners neerleggen.
Goed is het wel om te zien dat we nog steeds behoorlijke reserves hebben. We hebben dus wat vet op de botten. Komende jaren moeten we de financiële teugels strak aanhouden maar dat is voor ons ook niet vreemd.
Samenvattend voorzitter,
- vanuit goed renmeesterschap hebben we al in onze eigen begroting gekeken waar nog ruimte zit.
- Met gespreide verantwoordelijkheid in het achterhoofd moeten we kijken hoe we het samen
kunnen doen, dus wij als gemeente, maar ook onze inwoners en bedrijven.
- Onze inwoners hebben recht op een gemeente waar ze op kunnen vertrouwen en kunnen bouwen, publieke gerechtigheid is van groot belang.
- Solidariteit geldt ook voor de gemeenschappelijke regelingen, waar wij onze tekorten niet
zomaar bij onze inwoners leggen vragen wij de gemeenschappelijke regelingen ook om niet zomaar ieder tekort bij de gemeenten te leggen.
Wij hebben kennis genomen van de stand van zaken van de uitvoering van het bestuursprogramma. Onze complimenten gaan hiervoor uit naar het College. Zo ruim halverwege deze raadsperiode zijn dit hele mooie resultaten. We moeten ons gezamenlijk inzetten om de komende tijd op dezelfde voet voort te gaan.
Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel in de wetenschap dat dit ons de komende jaren voor een grote verantwoordelijkheid stelt.
Bijdrage B6: Organisatieaanpassing - Peter van 't Westeinde
Bedankt voorzitter,
Een voorstel wat, als je geen verdere achtergrondinformatie hebt, niet echt strookt met het vorige punt. Maar als je organisatie groeit omdat er taken bij komen heeft dit gevolgen voor de ondersteuning. En wanneer afdelingen groeien geeft dit uitdagingen voor het management. Een aantal uitbreidingen komen natuurlijk op het conto van het rijk maar hebben wel gevolgen voor de organisatie. Onze vraag is wel, gaan we al die mensen kunnen vinden? In de huidige arbeidsmarkt zal dit geen eenvoudige opgave zijn.
Wij zien nu dat er een aantal wisselingen zijn, waar mensen natuurlijk zelf voor gekozen hebben, om daarmee bijvoorbeeld een domein bij iemand anders onder te brengen. Een gang van zaken die wij als CDA niet toejuichen. Sommige mensen zitten net lekker op hun plek en moeten weer van voor af aan beginnen op een andere stek. Iets wat volgens het CDA de productiviteit niet ten goede komt. Verder kunnen wij akkoord gaan met dit voorstel wat wel maakt dat we de komende jaren nog meer op de kleintjes zullen moeten letten. Op naar een uitdagende toekomst.
Bijdrage B7: Jaarverantwoording 2023 - Peter van 't Westeinde
Een uitgebreide en heldere jaarverantwoording. En een goedkeurende verklaring van de accountant. Het jaar 2023 is het eerste jaar van de nieuwe wettelijke systematiek waarbij het college voortaan de rechtmatigheidsverantwoording aflegt en de accountant de getrouwheid van die verantwoording controleert. Het is dus de eerste keer dat een rechtmatigheidsverklaring en de toelichting daarop van het college in de jaarverantwoording zijn opgenomen. Hieraan is veel voorbereidingswerk door de organisatie vooraf gegaan. Complimenten aan de organisatie voor hun inzet.
Bijdrage B8: Resultaatbestemming - Peter van 't Westeinde
Bedankt voorzitter,
Wij kunnen akkoord gaan met de bestemmingen van het resultaat van 2023 voor de voorgestelde doelen. Mooi dat de reserve Sociaal domein weer aangevuld kan worden tot de afgesproken 2 miljoen euro. Goed dat er naar de knelpunten van 2024 gekeken wordt en dat er met overlopende posten rekening gehouden wordt. Dit geeft ons, met alle uitdagingen die er nog komen, wel een meer gerust gevoel richting de toekomst.