Bijdrage raadslid Suzanne van Avermaete: "Dementievriendelijk betekent meer dan alleen aardig zijn."

Donderdag 7 november - GOES - Raadslid Suzanne van Avermaete haar bijdrage spitste zich toe op welzijn. ‘Iedereen doet ertoe en samen met elkaar moeten we het wonen goed vormgeven. Dit heeft consequenties voor de zorg, de inzet van technologie en ook voor de gebouwde omgeving’

De veranderingen in de zorg vragen om vernieuwing van arbeid en arbeidsvoorwaarden. Dit vereist  een andere inrichting van organisaties, een andere invulling van arbeidsrelaties en leiderschap.

Een goede financiering van de zorg is een belangrijke randvoorwaarde voor cliëntgerichte, veilige en betaalbare zorg, zoals gerichte bekostiging, beperking van administratieve lasten, ruimte voor maatwerk en cliëntvolgende financieringen.

Eenzaamheid

Het CDA blijft aandacht vragen voor het bestrijden van eenzaamheid. Eenzame mensen zijn kwetsbaar. De inzet van wijkteams die samenwerken met huisartsen, wijkverpleegkundigen, thuiszorg en zorgverzekeraars is hierbij van cruciaal belang. In onze beschouwing van vorig jaar hebben we een aantal suggesties gedaan, zoals het trainen van vrijwilligers waarin het leren van eenvoudige gesprekstechnieken het signaleren van eenzaamheid centraal staan. En promotieactiviteiten voor ouderen (gepensioneerden) en jongeren om ouderen te leren hoe om te gaan met informatica (P.C, laptop en smartphone). Wij zijn benieuwd naar de voortgang hiervan. Het belangrijke sociale leven in buurthuizen en sportverenigingen draait veel op waardevolle en onmisbare vrijwilligers. Ook zij moeten we blijven koesteren. Eenzaamheid moeten we zien te voorkomen.

Mantelzorg

Ook blijft het CDA aandacht vragen voor de mantelzorgers. Zij zijn onmisbaar in de zorg voor hun naasten. Een toenemende groep zijn mensen met dementie. Ongeveer 70% van de mensen met dementie woont thuis en wordt verzorgd door hun naaste familie en/of omgeving, de mantelzorgers. Zij combineren mantelzorg met een baan en zorg voor kinderen. Het CDA vindt dat we waakzaam moeten zijn of mensen met dementie en hun mantelzorgers het thuis samen wel redden. Partners voelen vaak druk om hun naaste met dementie zo lang mogelijk thuis te laten wonen, ook als ze zwaar overbelast zijn.

Het is belangrijk dat hulpverleners een open en eerlijk gesprek aangaan met mantelzorgers: Hoe gaat het met je, red je het wel echt en wat heb je nodig? En alleenstaanden met dementie die het zelf alleen niet meer redden, komen vaak te laat in beeld. Zelfs wanneer ze thuiszorg krijgen. hulp dichtbij beschikbaar moet zijn. Ruim de helft (54%) van de mantelzorgers van mensen met dementie is zwaar belast. Vier procent van deze mensen is zelfs overbelast. Pas als de mantelzorger de ondersteuning van iemand met dementie niet meer aankan, is dat een belangrijke reden voor opname in een verpleeg- of verzorgingshuis. Van groot belang blijft de respijtzorg, als broodnodige adempauze voor de mantelzorger.

Leer omgaan met dementie

We zullen ons aan moeten passen aan mensen met dementie en ze gelegenheid geven om echt aan de maatschappij te blijven meedoen. We moeten daarvoor geen losse initiatieven opzetten maar integraal samenwerken. In de gemeente Goes hebben we op dit moment 880 dementerende, in de hele provincie Zeeland 8000. Deze aantallen zullen verdubbelt zijn in 2050. Leeftijd is de belangrijkste risicofactor voor dementie. De kans op dementie neemt sterk toe met de leeftijd: dementie. Erfelijke vormen van dementie zijn zeldzaam. Deze vormen van dementie treffen mensen vaak al ver voor het 65e levensjaar.

De zeven belangrijkste beïnvloedbare risicofactoren van dementie zijn: lage mentale activiteit (tijdens het leven weinig uitdagingen in werk, hobby, sociale activiteiten en opleiding), roken, weinig bewegen, depressie, hoge bloeddruk (vanaf middelbare leeftijd), diabetes en sterk overgewicht (vanaf middelbare leeftijd). Hieruit mogen we concluderen dat als ouderen weinig sociale contacten hebben , een ongezonde leefstijl en weinig beweging de kans op dementie snel toe kan nemen.

Om verwaarlozing en schrijnende situaties te voorkomen, moet de maatschappij leren hoe met dementie om te gaan. ‘Dementievriendelijk’ betekent meer dan alleen aardig zijn. Tevens is het van groot belang dat er meer woonvormen komen voor echtparen. Als thuis wonen niet meer gaat, hoeven echtparen niet gedwongen uit elkaar maar kunnen zij hun leven samen voortzetten in een setting waar meer zorg en hulp dichtbij beschikbaar moet zijn.

Woonvormen voor elke leefstijl

Denk vanuit het ideaal van een inclusieve samenleving uiteenlopende woonvormen voor mensen met dementie. Hierbij gaat hij niet uit van beperkingen, maar laat zich leiden door het welbevinden van bewoners. 

‘Iedereen doet ertoe en samen met elkaar moeten we het wonen goed vormgeven. Dit heeft consequenties voor de zorg, de inzet van technologie en ook voor de gebouwde omgeving.'

Bij het ontwerpen van nieuwe woonvormen is het denken in leefstijlen. Het zet bewoners centraal en wil dat zij ook binnen een zorgsetting zoveel mogelijk eigen keuzes kunnen maken over hoe zij hun leven willen leiden. Want de ene bewoner trekt zich het liefste terug op zijn kamer en de andere bewoner doet volop mee aan activiteiten. Bewoners met gemeenschappelijke leefstijlen vinden er elkaar en delen de wijze waarop zij met elkaar omgaan en de dag invullen. Welke uitdagingen liggen er voor corporaties, zorgorganisaties, architecten en burgers? Welke oplossingen kunnen zij inzetten?

Digitalisering

De komende jaren zal onze bevolking verder vergrijzen en zal de vraag naar hulpverleners in de zorg nog verder toenemen. De vraag is of we toenemende vraag naar hulpverleners nog kunnen garanderen. Gebruik van digitalisering in de hulpverlening kan hierbij een grote bijdrage leveren.