Corona, en dan?
Donderdag 12 november - THUISWERKPLEK - De Algemene Beschouwingen vonden dit jaar digitaal plaats verdeeld over drie dagdelen. Donderdagavond 19:00 ging het eerste dagdeel in. Fractievoorzitter Hannie Kool-Blokland leverde de bijdrage namens het CDA.
Corona, en dan?
Een crisis kan een moment zijn om oude patronen te heroverwegen. Het coronavirus heeft ons gedwongen om ingrijpende keuzes te maken over onze manier van leven, onze sociale contacten, ons werken en wonen. Gaan we na Corona weer terug naar hoe het vroeger was, of kunnen we nieuwe dingen overdenken: In welke samenleving willen we wonen, hoe willen we Zeeland inrichten met de omgevingsvisie, met de agrarische sector, gebrek aan zoet water. Hoe moeten we cultuur dichtbij de mensen brengen? En hoe houden we contact met alle mensen die extra aandacht nodig hebben? Op 11 oktober dit jaar vierde het CDA zijn 40e verjaardag. Ter gelegenheid daarvan hebben jongeren brieven geschreven aan lijsttrekker Hugo de Jonge, met hun dromen, hun zorgen en verlangens voor de toekomst. Centraal in hun verlangens staat dat wij deze wereld beter en duurzamer doorgeven aan de volgende generaties. Dat we oog hebben voor elkaar, dat jongeren zich kunnen ontwikkelen tot wie ze zijn en dat we solidair zijn met de mensen die aandacht en ondersteuning nodig hebben. Dat we samen aan een betere wereld werken.
Ik haal een paar kernpunten aan uit deze najaarsnota en begroting die voor het CDA van belang zijn.
Digitale agenda
Onze wereld is digitaal geworden. Vorig jaar november vroegen we in een motie aan GS om aan de slag te gaan met een Zeeuwse visie op digitalisering en om samen met het bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen te komen tot een Zeeuwse Actieagenda Digitale Innovatie 2.0. Toen wisten we nog niet dat door corona de digitale wereld inmiddels belangrijker is dan ooit. Goed dat we in deze najaarsnota de strategische lijnen zien voor de digitale agenda.
Economie
Zeeland heeft veel familiebedrijven. Die vormen de dragende kracht van het MKB in Zeeland. Zij hebben vaak specifieke moeilijkheden waar andere bedrijven niet mee geconfronteerd worden, zoals bedrijfsopvolging. In een motie vragen wij het college om dit punt op te pakken en de mogelijkheden voor ondersteuning te onderzoeken.
De Zeeuwse ondernemers hebben vol onze steun nodig. Het CDA wil dan ook voorstellen om handelsmissies in Nederland en Europa te (doen) organiseren voor jonge MKB bedrijven. Dat vergroot hun exportkansen. We horen deze vraag expliciet vanuit MKB-bedrijven waar we op werkbezoek waren. Uiteraard is dit nu in coronatijd niet mogelijk. De vraag aan het college is om daartoe partijen bijeen te brengen en het beleid hierover verder uit te werken in de economische agenda. De uitwerking Wind in de Zeilen is voor het CDA een belangrijk punt. De kansen die hierin zijn opgenomen, moeten nog wel verwezenlijkt worden. Wij zien graag de regelmatige terugkoppeling hiervan terug. Onderdeel daarvan is de ontvlechting van de Evidesaandelen uit PZEM. Daar hangt veel vanaf. Want zonder het dividend uit Evides, is het Delta Kenniscentrum niet haalbaar. Die kans willen we niet uit onze handen laten glippen. Hoe ziet het college dit?
De Zeeuwse ondernemers hebben vol onze steun nodig. Het CDA wil dan ook voorstellen om handelsmissies in Nederland en Europa te (doen) organiseren voor jonge MKB bedrijven.
Mobiliteit
Covid 19 heeft een groot effect op de mobiliteit. Samen reizen kan niet meer, de auto is weer favoriet. Dat is niet waar we naar toe willen. Het CDA waardeert de wijze waarop er werk gemaakt wordt van Slimme Mobiliteit. In de najaarsnota staat dat het Living Lab Slimme Mobiliteit wordt gevuld met pilots. Welke pilots ziet GS voor Zeeland? In de werksessies is ambitie getoond om de overstap te maken naar het combineren van diverse vormen van ICT-gestuurde mobiliteit. We staan aan de vooravond van autonome vervoersmogelijkheden. Een autonoom pontje bij Sluiskil zou mooi zijn, als het veilig kan. In de najaarsnota lezen we over het aanpakken van de Philipsdam. We hebben daar vragen over gesteld, maar er zijn nog meer vragen, ook bij de gemeente. Daarom willen we nu geen beslissing nemen voor een afwaardering. Hiertoe dienen wij een motie in. Voor de Oesterdam gaan wij er vanuit dat het college de toezegging uit 2016 gestand doet, dat deze lange en belangrijkst verbindingsweg 100 km per uur blijft.
Cultuur
Goed dat er extra geld nodig is voor het Zeeuws Stimuleringsfonds Cultuur. In juni dachten we dat het fonds uit de onderbesteding van de subsidies gevormd kon worden: veel kon door corona niet doorgaan. Nu de instellingen creatief zijn en toch (digitale) manieren vinden om hun programma’s bij de bezoeker te brengen, geven ze dus wel geld uit en moeten wij het fonds verder versterken. Dat doen we van harte. In deze tijd is cultuur de glimlach van de dag.
In deze tijd is cultuur de glimlach van de dag.
Wonen
Door corona gaan we ons herbezinnen op de woon- werk- en leefomgeving. Ook vorig jaar hebben wij dit in onze algemene beschouwingen opgemerkt. Zeeland biedt kwaliteit, ruimte en sociale samenhang. Dat is in deze tijd des te belangrijker geworden. Wonen en werken mag nu verder uit elkaar liggen. We werken toch veel vanuit huis en digitaal. Dan hebben wij in Zeeland veel te bieden met een prachtige woonomgeving. Het CDA vraagt GS daarop in te spelen met de afstemming regionale woningbouwafspraken.
Landbouw en landschap
Een groen Zeeuws platteland met voldoende biodiversiteit, (mooie) natuur en voldoende economische activiteit is essentieel voor de leefbaarheid in Zeeland. Gebiedsvisies bepalen mede de leefomgeving. Hierbij is het van belang dat innovatie altijd mogelijk moet blijven. Voldoende arbeidskrachten is belangrijk. En dus ook goede huisvesting van arbeidsmigranten. Graag vragen we het college een update over onze eerder ingediende motie huisvesting arbeidsmigranten.
Het legaliseren van de PAS-meldingen is ook een aandachtspunt. Hoe staat het daarmee? Al eerder gaven we aan (motie juni 2020) dat verduurzaming, innovatie en extensivering van bedrijven rond Natura2000 gebieden méér effect heeft dan opkoop- of beëindigingsregelingen. Uit onderzoek (rekenmethode Connecting Agri & Food) blijkt dat het moderniseren van koeien- en varkensstallen per geïnvesteerde euro negen keer zoveel milieuwinst oplevert, als het opkopen van de grootste stikstofdepositie-veroorzakende bedrijven in de buurt van kwetsbare natuurgebieden. We vragen GS de regierol bij extern salderen met veehouderijen te houden om onwenselijke situaties zoals leegstand en speculatief opkopen van stikstofruimte te voorkomen.
Leefbaarheid
Alle eerder genoemde punten hebben invloed op de leefbaarheid in Zeeland. Om ondersteuning te geven de campagne Aandacht voor elkaar en daartoe een digitaal platform in te richten, dienen wij een motie in. Het CDA maakt zich zorgen over het wegvallen van de VVV’s en de overgang naar de Zeeuwse Marketing Organisatie. Spoed is geboden. Taken moeten goed en snel overgenomen worden. We doen een beroep om GS om er alles aan te doen dat er hier geen ongelukken gebeuren.
Energie
De verduurzaming van de industrie in Zeeland is een enorme opgave, waarvan het einddoel is klimaatneutraal in 2050. Om daar te komen heeft Smart Delta Resources het regioplan 2030-2050 gemaakt. De overheid blijkt ook hierin onmisbaar voor het creëren van de juiste randvoorwaarden. Dit geldt in Zeeland in het bijzonder voor de infrastructuur voor waterstof, CO2, en elektriciteit (380 kv in Zeeuws-Vlaanderen). Wij vragen het College om samen op te trekken met SDR en de betrokken bedrijven richting Den Haag en Brussel zodat onze industrie een echte kans krijgt om het einddoel in 2050 te halen. Wij blijven aandacht vragen voor zonne-energie, vooral op daken en niet op goede landbouwgrond. Financiële ondersteuning voor plaatsing van zonnepanelen door bedrijven in combinatie met de verwijdering van asbestdaken, is een goede stimulans. Hoe staat het met de twee jaar geleden ingediende motie daaromtrent? Wat kan de provincie hierin betekenen? Tevens heeft het de hoogste prioriteit dat het net in staat is om de duurzame energieopwekking te kunnen opvangen. Niet voor niets stelde onze partij art 44 vragen over de “groeipijn elektriciteitsnet van Tholen en Schouwen-Duiveland”. Na drie droge zomers op rij is het Deltaplan Zoet water niet meer uit de aandacht van Zeeland verdwenen. Wij prijzen het college voor de afstemming met betrokken partijen, we vragen GS een trojka te vormen met het waterschap en wij vragen om haast te maken. Uiteraard ondersteunen wij de motie uit de Tweede Kamer om het Volkerak Zoommeer zoet te houden.
Wij blijven aandacht vragen voor zonne-energie, vooral op daken en niet op goede landbouwgrond.
Financiën
Het is belangrijk dat we vooruit kunnen, naar een Zeeland dat voorbereid is op een nieuwe toekomst. We zien dat een nieuwe bestemmingsreserve Cofinanciering Europese Projecten voor de periode van 2021-2027 wordt gevraagd voor de cofinanciering voor OPzuid. We zijn bekend met bestemmingsreserves, maar dit is wel heel breed geformuleerd en de periode is erg lang. We wensen dan ook een actieve terugkoppeling van kansen en mogelijkheden van projecten. Hoe gaat GS dat vormgeven?
Tot slot
Het CDA ziet een mooie begroting voorliggen, en een najaarsnota waarin veel bestedingen worden voorgesteld en waarin veel ambitie doorklinkt, ondanks de moeilijke coronatijd. Het is goed om iedere keer weer uitvoering te geven aan onze wens om een leefbare, betrokken en verantwoorde provincie te zijn, met groeiruimte voor ondernemers, met een mooie natuur, met een volhoudbare landbouw en bewoond door mensen die naar elkaar omzien. We willen hiermee het College complimenteren.
Wij wensen GS dan ook veel wijsheid en betrokkenheid met alle inwoners om aan de gang te gaan met alle mooie plannen die nu gepresenteerd zijn. Het klinkt ons langzamerhand bekend in de oren, maar we moeten het ook echt doen: Zorg goed voor elkaar.