Geld vinden voor een tolvrije tunnel
Vrijdag 15 december - MIDDELBURG - Vandaag vindt de Statenvergadering plaats van de Provinciale Staten van Zeeland. Naast dat er afscheid is genomen van Anita Pijpelink en haar vervanger - Roy Zeilstra - beëdigd is, staan er belangrijke onderwerpen op de agenda. Allereerst; de tunnel!
Het was een klein wondertje
Door Hannie Kool - Blokland
Ruim een jaar geleden, 25 september vorig jaar, kopte de PZC, met dit wondertje, als het zou lukken. Geld vinden voor een tolvrije tunnel. Wat niemand meer verwachtte gebeurde die - voor Zeeland zo belangrijke - donderdag. Ineens lag er in de Tweede Kamer een voorstel om de Westerscheldetunnel tolvrij te maken. Hoe was dat zo gekomen? Al heel erg lang was er druk uit Zeeland. Die was imposant en werd ook gevoeld in Den Haag.
Al eerder, dinsdag 28 juni, werden de eerste bouwstenen van de samenwerking in de tweede kamer hiervoor gesmeed. Er werd die dag in de Tweede Kamer over het stikstofbeleid gestemd. Het was de dag van de trekkers die naar Den Haag reden. De fractievoorzitter van het CDA, Pieter Heerma, moest die avond in Zeeland zijn voor een ALV en die ALV was niet voor niets in Zeeuws Vlaanderen belegd. Pieter Heerma had moeite om de stad uit te komen wegens die trekkers, was laat, en reed voortvarend naar Zeeuws Vlaanderen. En ja , hij kwam bij het tolplein. En ervoer wat alle Zeeuwen meemaken: je moet betalen om verder te komen. Toen Heerma in de ALV kwam, was het eerste wat gedeputeerde De Bat aan hem vroeg: je had je creditcard toch wel bij je om hier te kunnen komen? Ja, de Zeeuws-Vlamingen ervaren dat dagelijks.
De SGP bracht hem dit op 25 september in de Tweede Kamer nog eens demonstratief onder ogen: Kees van der Staaij vroeg aan Heerma: “ Zeeland” wat komt er dan als eerste boven bij de heer Heerma? En die antwoordde direct: Toltunnel. Op die bewuste 28 juni was de samenwerking inmiddels groot en stevig, ook met de CU – waar Jan Henk Verburg hem iedere twee weken herinnerde aan de opdracht om de tunnel tolvrij te maken – en ook met een handtekening van de BBB. De hele Tweede Kamer ging voor Zeeland en vond geld. Grinwis verwoordde het ook heel mooi: dat het in het regeerakkoord niet was gelukt, stak me als een graat in de keel.
Deze graat is nu doorgeslikt. In ieder geval voor een groot stuk.
We hebben er lang op gewacht, veel ervoor gestreden, zeker de bewoners in Zeeuws Vlaanderen, en nu komt de eerste stap onder handbereik: de Westerschelde tunnel tolvrij. Ik had in de algemene beschouwingen gezegd: de vlag gaat uit! Dat gaan we zeker doen op 1 januari 2025. 140 miljoen van het Rijk is belangrijk. Ik wil hierbij ook onze complimenten geven aan de gedeputeerde Van der Maas, die zich hiervoor echt hard gemaakt heeft. Weliswaar geldt het tolvrij maken alleen nog maar voor personenauto’s en motoren, en niet voor vrachtverkeer. Dat is dan ook meteen een volgend aandachtspunt.
We lezen in de bestuursovereenkomst in artikel 4.2 dat ook het Rijk zich daarvoor verantwoordelijk voelt. Wij lezen dit ook in financiële zin. Misschien kunnen we kijken of alleen voor Zeeuws vrachtverkeer iets te maken valt zodat zij tolvrij door de tunnel kunnen – niet alleen vanaf 2030, maar eerder. Een Zeeuwse bedrijven t-tag? Graag horen we van de gedeputeerde hoe hierover een overleg met het Rijk kan worden opgezet. Zijn er nu wellicht al ideeën die besproken kunnen gaan worden?
Graag vraag ik aandacht voor de tijdspanne 2030-2033. Het Rijk zal dus nog aan zet moeten voor een extra dotatie. Goed om ook hier tijdig harde financien voor te krijgen. De toezegging staat, maar de scoop (personenauto’s of ook vrachtverkeer) is nog niet duidelijk. De toezegging van het Rijk moet dan ook onwrikbaar zijn. Goed om dat expliciet vast te leggen.
Nog een vraag over de bestuursovereenkomst. In artikel 3 lezen we dat alle bijkomende kosten voor rekening van de provincie zijn, zoals maatregelen voor verkeersveiligheid, doorstroming en milieu en dat daarnaast aanpassing of ontmanteling van de tolorganisatie en de tolsystemen van de Westerscheldetunnel daaronder vallen. Is er al enig idee wat dat voor de provincie gaat betekenen? Sommige van deze onderwerpen kunnen fors in de papieren gaan lopen. En dan hebben we het nog niet eens over de beruchte scheur in de tunnel en de onzekerheid waar de kosten komen te liggen.
De provincie heeft nu 1 januari 2025 in beeld voor het tolvrij maken. Is er nog een mogelijkheid om dit te vervoegen? Graag zouden we willen zien dat GS dit mee neemt in het proces naar het tolvrij maken van de Tunnel. Dat wil ik afsluiten met nogmaals onze dank uit te spreken voor deze belangrijke eerste stap die nu gezet wordt. We stemmen graag in met dit voorstel.
Foto: Westerscheldetunnel.nl