Het Zeeuws Geluk - Bijdrage CDA Zeeland aan de najaarsnota en begroting

Vrijdag 9 november - MIDDELBURG - Gedurende de Statenvergadering van vrijdag 9 november wordt de najaarsnota en begroting voor 2019 behandeld. Hierbij hebben alle CDA Statenleden een bijdrage geleverd aan een groter geheel, gepresenteerd door fractievoorzitter Hannie Kool-Blokland.

Zeeuws Geluk, onder die noemer krijgt u vandaag de bijdrage van het CDA. Twee weken geleden is het nieuwste boek van Carolijn Visser uitgekomen, getiteld Zeeuws Geluk. De aanleiding is heel bijzonder! Voor het afscheid van de directeur van de Stichting Verpleeg en Rusthuizen in Zeeland heeft SVRZ aan Carolijn Visser de opdracht verstrekt om de verhalen van de mensen in de tehuizen op te schrijven. De doelstelling is om daarmee te laten zien dat het personeel er alles aan doet om de bewoners aandacht en goede zorg te geven. Die verhalen bieden een tegenhanger tegen het negatieve beeld dat Hugo Borst en anderen over de zorg in verpleegtehuizen hebben laten zien. Laat het wel duidelijk zijn dat uiteraard hier bij ons het gebrek aan financiën en tijd hard gevoeld wordt. Hugo Borst heeft daar terecht aandacht voor gevraagd. Maar het doet onrecht aan het personeel, dat met hart en ziel voor de bewoners werkt. Dit boek geeft een mooi inzicht in de levens van de mensen in de tehuizen. Zeeuws Geluk. Bij alle verdriet van een verpleeghuisopname, is dit een compliment voor de mensen die elke dag zorg leveren. 

Financiën

Bij de huidige begroting en najaarsnota voelen wij ook een beetje geluksgevoel omdat we meer kunnen doen, op alle fronten, zeker na de afgelopen magere jaren. De begroting staat vol met investeringen in de Zeeuwse economie en in het nóg aantrekkelijker maken van Zeeland als gebied om te wonen en te werken. Dit is mogelijk dankzij de Regio Deal van 35 miljoen met het Rijk, waarvan nu de eerste tranche in de voorstellen zit, met de Balkenendegelden van 25 miljoen, met de bijdrage van de andere provincies uit de Janssendeal van 20 miljoen en met de extra bijdrage uit de MRB van 10 miljoen. Daarmee komen we eindelijk weer een beetje bovenwater. De algemene reserve komt weer op peil en de besteding aan de maatschappelijke opgaven.

Innovatie

De investeringen (voortvloeiend uit de Regio Deal) zijn onder te verdelen in de pijlers kennis en innovatie, leefbaarheid en voorzieningen voor bedrijven. Bij die laatste gaat het bijvoorbeeld om Central Gate: een centrale servicelocatie voor het havengebied, ofwel een logistieke verzamelplaats. Het CDA heeft hier grote verwachtingen van, want hierin worden slimme innovatieve systemen en technieken gecombineerd met duurzame oplossingen. Dus minder transportkilometers en uitstoot van broeikasgassen, maar Central Gate kan er ook aan bijdragen dat meer bedrijven zich in ons havengebied gaan vestigen. Bij kennis & innovatie zijn we als CDA al langere tijd enthousiast over de grote mogelijkheden die Campus Zeeland biedt. De eerder deze week bekrachtigde samenwerking met de Universiteit van Gent in het Samenwerkingsplatform “Slimme Oplossingen voor Deltavraagstukken” is een volgende (grote) stap in de goede richting. In deze Begroting stellen we als provincie ook €5 miljoen cofinanciering ter beschikking om het mogelijk te maken dat de UCR een nieuw, gespecialiseerd departement ‘Engineering and Innovation’ begint. Dit moet honderden Ingenieurs 2.0 op gaan leveren, ofwel bètastudenten met een ‘brede blik’, die Zeeland als uniek ‘living lab’ zullen leren kennen! 

Werk

Dat brengt mij bij het onderwerp Arbeidsmarkt. Wij horen van veel bedrijven en sectoren in Zeeland de vraag: ‘Hoe komen we aan voldoende en goede arbeidskrachten’? We weten dat de provincie hier – samen met gemeenten, bedrijfsleven en onderwijs – een antwoord op probeert te geven, door het aan het werk te helpen van circa 14.000 Zeeuwen, waaronder ruim 1600 statushouders in de bijstand, (dus nog niet actief op de arbeidsmarkt).Verder zijn er succesvolle projecten als de Zeeuwse vacaturebank en het Zeeuwse traineeship opgezet. Maar het is nog niet genoeg. We zullen zeker ook meer mensen naar Zeeland moeten zien te halen. Vaak volgt het werken op het ergens willen wonen en leven. En omgekeerd. We moeten dus het beeld van Zeeland bijstellen: mensen moeten – net als wij– Zeeland zien als fantastisch gebied om te wonen en te leven. En partnerbanen zijn cruciaal daarbij. En dan het MKB, de ruggengraat van onze samenleving. Voor het MKB is een goed vestigingsklimaat belangrijk. Een organisatie als Impuls levert hieraan een goede bijdrage, maar ook Kennis werf en Dockwize. Het ‘uitrollen’ van deze organisaties en/of initiatieven over de rest van Zeeland dient wat ons betreft meer aandacht te krijgen. 

"Wij horen van veel bedrijven en sectoren in Zeeland de vraag: ‘Hoe komen we aan voldoende en goede arbeidskrachten’"?

Imago

Door Zichtbaar Zeeland werkt de provincie hard aan het verbeteren van ons vestigingsimago. Het benutten van data en het inzetten van de nieuwste technieken bieden hiervoor ongekende mogelijkheden. Zo konden we eerder deze week op de Contacta kennismaken met de betaversie van het platform www.zeelandlandinzee.nl. Met een app en ‘augmented reality’ kun je alles te weten komen over wat onze prachtige provincie allemaal te bieden heeft van cultuur & natuur tot evenementen en de Zeeuwse topsectoren. Voorzitter, je moet dit met je eigen ogen gezien hebben en dat gaat gebeuren op 30 november als Provinciale Staten worden geïnformeerd over het Aanvalsplan Arbeidsmarkt. Hopelijk kan dat gedeputeerde vandaag alvast een tipje van de sluier oplichten. En om dan ook maar even man en paard te noemen: De komst van de marinierskazerne kan voor ons niet duidelijker dan duidelijk zijn: afspraak is afspraak. Het Rijk heeft het toegezegd, handtekeningen zijn gezet, dus wij houden het Rijk aan zijn toezegging. Geen politiek gemarchandeer. Voor Zeeland betekent dat werk, en dat hebben we heel hard nodig. Maar het heeft ook positieve gevolgen voor bijvoorbeeld de cultuur en onderwijs, sport en partnerbanen. Het MUZEEUM in Vlissingen zou bijvoorbeeld bij uitstek een museum kunnen worden waar de Marinegeschiedenis van Nederland een plek heeft en dat museum kan daarmee landelijke uitstraling krijgen.

Meedoen

Om deze ontwikkeling van Zeeland vorm te geven, wil het CDA dat iedereen bijdraagt aan deze samenleving. Wij willen dat:

• Bij alle visies en beleidsontwikkelingen aan burgerparticipatie wordt gedaan 
• Alle scholen gestimuleerd worden mee te doen aan het programma van Prodemos (landelijk) en de mogelijkheid krijgen van een ontvangst op de Abdij. Betrokkenheid van de jeugd is essentieel. Zij vormen de werknemers van de toekomst, zij gaan Zeeland in de toekomst vormgeven. 

Zorg

Dit na te streven ‘Zeeuws Geluk’ legt ons ook verplichtingen in de leefbaarheid op.De CDA-fractie is bezorgd over diverse ontwikkelingen in de Zeeuwse zorg: de problemen bij Arduin, het miljoenentekort voor Zeeuwse gemeenten op de jeugdzorg en het toenemend tekort aan personeel in de Zeeuwse zorgsector. We zijn blij dat het Zeeuwse Kamerlid Joba van den Berg met een initiatiefnota komt om zorg in de regio beschikbaar, betaalbaar en bereikbaar te houden. Dit door onder meer goede samenwerking tussen ziekenhuizen onderling en met andere zorgaanbieders. Gelukkig konden we eerder deze week op de Contacta zien dat de Zeeuwse zorgsector zelf en de provincie de handen ineen hebben geslagen om nieuw personeel te werven. 

Toegankelijkheid 

De leefbaarheid is soms ook gewoon een heel fysiek probleem. Al jaren spreken we over het toegankelijk maken van openbaar vervoer voor gehandicapten. De gedeputeerde is zelfs mee op stap gegaan om de moeilijkheden aan den lijve te ervaren. Dat viel niet mee. Maar toch lezen we in deze najaarsnota dat het doel nog niet bereikt is. Laten we nu echt werk maken van de Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte. Daarin staat duidelijk (in art. 8 eerste lid) dat onderscheid bij het verlenen van de voor het reizen vereiste toegang tot de bij het openbaar vervoer behorende (...) infrastructuur verboden is. De provincie zou niet moeten wegvluchten dat dit een 'onevenredige belasting' zou zijn. Dus nu eindelijk maar eens gewoon de slag slaan, want: 'Een niet toegankelijke bushalte is geen bushalte voor gehandicapten, maar een gehandicapte bushalte'.

Wij dienen hiervoor samen met verschillende partijen een motie in (zie ander nieuwsbericht).

"Een niet toegankelijke bushalte is geen bushalte voor gehandicapten, maar een gehandicapte bushalte."

Verkeersveiligheid

Het CDA wil tevens de nadruk leggen op verkeersveiligheid.De continue aandacht voor het streven naar 0 slachtoffers is prima. Het CDA staat daar uiteraard volledig achter. Wie niet? Het is daarom vreemd dat we over 2017 geen inzicht hebben in het aantal dodelijke slachtoffers, en sinds 2016 zelfs niet meer in het aantal ernstige slachtoffers.Hoe kunnen middelen om de verkeersveiligheid te verhogen zo effectief mogelijk worden ingezet als we dit soort basisinformatie niet hebben? Het CDA verzoekt het college spoedig duidelijkheid hierover te geven. Nul ‘bekende’ slachtoffers is namelijk iets heel anders dan ‘nul’ slachtoffers! 

Westerschelde Ferry

Deze week hebben de Staten de toekomstverkenning van het bureau Royal Hasskoning over de Westerschelde Ferry ontvangen. Een doorkijk op korte en lange termijn, met nog steeds veel financiële zorgen. We zijn er nog niet mee klaar, hoewel we blij mogen zijn met de 98 % vaarzekerheid van de beide Ferry ‘s.Laat het duidelijk zijn: Voor het CDA zal tussen Breskens en Vlissingen altijd een boot moeten blijven varen, hoe dan ook. We steken er niet voor niets ruim 5 ton extra in, bovenop de 5 miljoen. Het is van levensbelang voor de leefbaarheid van West Zeeuws-Vlaanderen. 

Wegen

De Tractaatweg en de Stervariant bij de Sloeweg vorderen snel door de mooie zomer en ook mooi binnen het budget. Maar het laatste is natuurlijk afhankelijk hoe groot je het begin-budget stelt. GS heeft wel geleerd om niet te krap te begroten.De CDA juicht toe dat de aanpak van de Zandweg een groot project wordt. Liever wat nader onderzoek dat halfslachtige maatregels.De wegen structuur van oost naar west is nu goed, al verdient de A58 bij Bergen op Zoom nog wel aandacht. In de optiek van het CDA is de Bernhardweg ook goed genoeg. Er liggen echt andere prioriteiten binnen de provincie. Zoals bijvoorbeeld de ontsluiting van Goes naar Zierikzee richting Rotterdam. Voor de Noord-Zuid route moet de komende jaren aandacht zijn. Voor de tarieven van de Westerscheldetunnel vragen wij speciale aandacht. Afgesproken is dat de aandeelhoudersstrategie van de provincie opnieuw wordt bekeken. Daarbij spelen uiteraard de boven verwachting grote opbrengsten van de laatste jaren een grote rol. Het CDA wil dan ook in de bijeenkomst voor het opnieuw kijken al een doorrekening van ofwel nu al te tarieven voor de t-tag verlagen, dan wel eerder tolvrij maken. Wat voor het eerste zou pleiten is dat de huidige gebruikers van de tunnel nu al veel profiteren van de maatregel.

Wij dienen hiervoor een motie in (zie ander nieuwsbericht).

Landbouw

Uiteraard verwacht u van het CDA ook aandacht voor het plattelandsbeleid. Agrarisch natuur- en landschapsbeheer is voor ons een belangrijke pijler in het plattelandsbeleid. Boeren leveren met het beheer van natuur en landschap een belangrijke bijdrage aan het behouden en versterken van een groen Zeeuws platteland. Dat betekent dat zij ook daartoe in staat moeten zijn en dat natuur en cultuurlandschap hand in hand moeten kunnen gaan, dus wel ganzen, zwanen, kraaien, soms vossen,  maar geen schade voor boeren, en goede mogelijkheden om de stand van de weidevogels op peil te houden .Biodiversiteit is essentieel voor onze leefomgeving en ook voor onze landbouw. Hiervoor vragen wij dan ook blijvend aandacht, zoals het CDA daar al meer moties voor heeft ingediend. Hoe staat het met de uitvoering daarvan? Het CDA heeft zorgen over de afname boeren. 55% van de boeren die ouder zijn dan 55 jaar heeft geen opvolger. In dit kader willen we ook aandacht vragen voor de fosfaatproblematiek waarmee vele jonge melkveehouders in Zeeland kampen door maatregelen van het vorige kabinet. Veel van onze melkveehouders komt in de knel. Wij roepen GS dit noodsignaal door te geven naar het ministerie van LNV. 

"Het CDA heeft zorgen over de afname boeren."

Energie

De wereld mooier achterlaten dan dat we haar aantreffen, ‘rentmeesterschap’, vormt de kern van de CDA-visie op energietransitie. Het stimuleren van innovaties en het faciliteren van onderzoek zijn mogelijke rollen voor de provincie.Het CDA vraagt om de kracht van Zeeland als ‘broedplaats van innovatie’ voor energietransitie te benutten. Gisteren stond daar al een mooi stuk over in de PZC. Het CDA is dan ook voor duurzame vormen van energieopwekking.Wij vragen met name aandacht voor zonne-energie, vooral op daken en niet op goede landbouwgrond. Financiële ondersteuning om zonnepanelen te plaatsen in combinatie met de verwijdering van asbest biedt grote kansen.3. Het CDA dient hiervoor een motie in. Vorig jaar diende het CDA een motie in met het verzoek om een Deltaplan Zoet water op te stellen. Hoe is de voortgang daarvan, gezien de recente veranderingen in beleid rond de Rode Vaart? Voldoende en kwalitatief goed zoet water is voor Zeeland van essentieel belang. Zeeland moet het centrum worden voor innovatieve oplossingen voor water, waterveiligheid en duurzame energieopwekking.

Ik begon met Zeeuws Geluk. Dat wensen wij alle inwoners van Zeeland toe. Daar willen wij als CDA graag ons steentje aan bijdragen.