Maidenspeech Statenlid Jaap Scheele

Vrijdag 5 juli - MIDDELBURG - Vandaag hield ons nieuwe Statenlid Jaap Scheele zijn maidenspeech! De essentie van de speech ging over de openbaarheid van het bestuur. Jaap, gefeliciteerd! 

Maidenspeech

Vanochtend spreken we over een belangrijk onderwerp. Het staat geagendeerd als het onderzoek van de rekenkamer naar geheimhouding, maar het gaat eigenlijk over de betrouwbaarheid van het openbaar bestuur.

Dus laat ik eerst beginnen met de rekenkamer te bedanken voor die diepgravend onderzoek naar het instrument van opgelegde geheimhouding. Zoals gezegd gaat dit eigenlijk over betrouwbaar bestuur. Dat staat of valt immers met de mate waarin ons handelen gevolgd en gecontroleerd kan worden. Laten we ons niet vergissen door op basis van de lege stoeltjes op de publieke tribune te denken dat het onze burgers niet boeit. Ik weet niet of het u ook opvalt maar op verjaardagen of bijeenkomsten hoor ik te vaak de achterkamertjes als mensen hun redenen uitleggen wat hen tegenstaat in politiek. Dat beeld tast de legitimiteit van het openbaar bestuur aan. Dus ja, we moeten zoveel als mogelijk onze discussies in openbaarheid, met openbaar bekende gegevens voeren. Hier in deze zaal. Dan kunnen onze burgers en in het bijzonder ook de pers ons doen en laten volgen. Daarom is wat het CDA betreft die vijfde aanbeveling, om terughoudend te zijn met het opleggen van geheimhouding, in onze ogen eigenlijk de eerste en meest belangrijke. Pas daarna komen dan de instrumenten voor die uitzonderingen, als het vanwege speciale situaties toch noodzakelijk is om informatie vertrouwelijk te behandelen.

Gelukkig is de algemene conclusie van de rekenkamer dat onze huidige praktijk in lijn is met wetgeving al kan de uitvoering op punten wel beter. Daarbij moeten wij het vanaf het begin goed doen, dus als gegevens niet openbaar mogen worden moeten wij dat zelf zo klein en kort mogelijk maken, dus zo klein mogelijk deel van een document en ook niet langer dan strikt noodzakelijk. Met de aanbevelingen ligt er nu een concrete handreiking om dit voor de toekomst nog te verbeteren. 

Na de behandeling in de commissie is het voorstel nog aangepast en daar zien wij veel van onze inbreng in terug. Wij hadden aangedrongen om zo concreet als mogelijk te zijn in ons besluit. Dat zien we nu terug. Zo spreken we voor het nieuwe protocol niet langer over alle wettelijke instrumenten die er denkbaar zijn maar alleen over de gangbare. En de opleverdata die er nu genoemd worden geven dat het nu ook duidelijk is voor iedereen wat er wanneer verwacht kan worden. Dat is een goede balans tussen de urgentie, zonder dat het een haastklus wordt. Wij pleiten bij de uitwerking namelijk voor een goede koppeling naar het zaakgericht werken en de nieuwe wet open overheid waar we nu al op voorsorteren. 

Kortom voorzitter, het CDA kijkt uit naar de uitwerking van de aanbevelingen, waarbij het wat ons betreft voor het onderzoek naar de digitale ontsluiting van de geheime stukken geen vraag meer is óf dit kan maar hóé we het gaan doen.

Ik dank u.