ZB Planbureau: "Behoefte aan betrouwbare data en informatie."

Vrijdag 25 september - STUDIO A58 - Statenlid Maarten Janssens leverde een bijdrage over het ZB Planbureau gedurende de Statenvergadering van vrijdag 25 september 2020. "Het vraagstuk rondom ZB Planbureau duurt inmiddels geruime tijd. Er zijn de afgelopen jaren diverse rapporten opgesteld, waaruit in ieder geval één gemeenschappelijke noemer te destilleren valt: er is bij bestuurders en beleidsmakers behoefte aan betrouwbare data en informatie die voor het maken en uitvoeren van beleid kunnen worden ingezet."

Politieke lading aan informatie

Het vraagstuk rondom ZB Planbureau duurt inmiddels geruime tijd. Er zijn de afgelopen jaren diverse rapporten opgesteld, waaruit in ieder geval één gemeenschappelijke noemer te destilleren valt: er is bij bestuurders en beleidsmakers behoefte aan betrouwbare data en informatie die voor het maken en uitvoeren van beleid kunnen worden ingezet. Daarbij moet met name worden gedacht aan datagedreven beleidsontwikkeling en -sturing die nodig is door de huidige complexiteit van maatschappelijke vraagstukken. Het combineren van landelijke en regionale data moet daarbij leiden naar data en informatie die bruikbaar is voor specifieke Zeeuwse vraagstukken. Deze data moet volgens beleidsmakers vergelijkbaar zijn met andere provincies en gemeenten in Nederland. Waar weinig tot geen behoefte aan bestaat zijn inhoudelijke adviezen: beleidsmakers geven zelf een politieke lading aan de informatie.

In het rapport van Berenschot uit 2018 werd gesteld dat de behoefte aan informatie ten behoeve van beleid het beste kan worden gespiegeld aan een provinciaal Centraal Bureau voor de Statistiek. Ook werd in dat rapport gesteld dat de organisatorische inbedding van het Planbureau bij de bibliotheek (een beslissing uit 2012) door velen als onlogisch werd ervaren.

Na het Berenschotrapport ontvingen we het KWINK/PROOF rapport uit 2019. Reeds eerder gaf ik aan dat ik de wijze van vraagformulering in dit onderzoeksmodel bijzonder vond, en richtinggevend op een moment dat ik dat nog niet verwachtte.

Maar goed, vóór ons ligt inmiddels een statenvoorstel waarin een besluit wordt gevraagd op twee deelopdrachten die zijn onderzocht door KWINK/PROOF, en daarmee gepaard gaande een afbouw van de subsidie voor de planbureaufunctie voor ZB Planbureau. Het gaat daarbij zowel over de vorming van een Zeeuwse data-alliantie, bestaande uit belangrijke stakeholders, als over het behouden van de bij het huidige Planbureau aanwezige kennis en ervaring door de planbureaufunctie onder te brengen bij een andere Zeeuwse kennisinstelling. Concreet is de HZ University of Applied Sciences door de gedeputeerde benoemd als enige mogelijke partij in deze.

Amendement

Inmiddels ligt er óók een amendement dat wordt gesteund door het CDA en dat zometeen formeel zal worden ingediend door onze collega’s van de VVD. Met dit amendement wordt eerst nog een pas op de plaats gemaakt om meer helderheid te verkrijgen over de consequenties van de data-alliantie en de herpositionering van de planbureaufunctie. Dit past goed binnen het huidige onderwerp, namelijk het nemen van besluiten op basis van datagedreven sturing, en geeft Provinciale Staten de ruimte het benodigde financiële en juridische inzicht te verkrijgen alvorens wordt overgegaan tot het nemen van onomkeerbare besluiten.