Buurtzorg neemt drieduizend TSN Thuiszorg-cliënten over
Ruim zeshonderd medewerkers van de noodlijdende thuiszorgorganisatie TSN houden hun baan. Stichting Buurtzorg neemt alle Haagse collega’s en hun cliënten over. Ook de arbeidsvoorwaarden blijven hetzelfde of worden soms beter. Dat maakte wethouder Karsten Klein (CDA, zorg) vorige week bekend samen met Buurtzorg-oprichter Jos de Blok.
De Blok deed 137 van de gemeenten waar TSN actief is een overnamebod, ruim twintig zijn daar inmiddels op ingegaan. Den Haag is met drieduizend TSN-cliënten de grootste. Een moeilijk punt in de onderhandelingen was de extra financiële bijdrage die Buurtzorg aan de gemeenten vroeg voor de overname. In totaal moest er 5,7 miljoen euro op tafel komen (Den Haag zou zeven ton moeten betalen). ‘Ongeoorloofde staatssteun,’ waarschuwde de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), aangezien dat geld maar naar één partij zou gaan. Den Haag betaalt dan ook niet. Niet nodig ook, volgens Jos de Blok, aangezien het zorgklimaat in de Residentie zoveel gunstiger is dan elders in het land.
Denkfout
Mensen moeten zo lang mogelijk thuis blijven wonen, dat is de boodschap die de regering steeds maar weer herhaalt. Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor onder meer de zorg voor ouderen en langdurig zieken, onder de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Er veranderde veel en tegelijkertijd ging er ook ongeveer veertig procent af van het budget. Dat zorgt overal in het land voor problemen, bijvoorbeeld bij TSN. Geen wonder, volgens wethouder Klein: “Als je wilt dat mensen langer thuis wonen, kan je niet op zowel verpleeg- en verzorghuizen als op de thuiszorg bezuinigen. Dat is iets wat ik tot op de dag van vandaag niet begrijp. Je moet juist investeren, zodat de thuiszorg beter wordt. Het kabinet maakt een grote denkfout.” Het Haagse stadsbestuur besloot in 2014 dan ook om de bezuinigingen in de stad twee jaar vrijwel geheel te compenseren. “Zo wilden we zorgen voor een rustige, gecontroleerde overgang. 2015 stond in het teken van continuïteit. Daarna komt de innovatie.” Uitstel van executie? Nee, ook na 2016 gelden er verzachtende maatregelen, besloot het stadsbestuur later. Dan wordt nog steeds de helft van de landelijke bezuinigingen ongedaan gemaakt.
Niet aardig
Het rijk gooit veel over de schutting van de gemeenten. Klein: “Meer taken, maar geen extra financiën. Dat is niet heel aardig.” De wethouder vindt dat staatssecretaris Van Rijn (PvdA) nu te veel de nadruk legt op de tarieven die elke gemeente betaalt voor de thuiszorg in de kwestie TSN. De landelijke bestuurder wil gemeenten dwingen tot een minimum. “In Den Haag zijn de tarieven goed en hebben we voldoende budget. Maar in de rest van het land is een groot deel van de vraag weggevallen door de bezuinigingen. Dan komen organisaties als TSN in de problemen. Daar moet je als kabinet niet je ogen voor sluiten, maar eerlijk over zijn. Niet beginnen met afleidingsmanoeuvres.” Jos de Blok legt de situatie uit: “In veel gemeenten krijgen mensen nu een stuk minder zorg (een lagere indicatie, red.), dus moeten medewerkers hun uren bij elkaar sprokkelen. Roosters komen niet vol, waardoor de productiviteit daalt. Den Haag heeft die problemen een stuk minder en de tarieven zijn dekkend.” Dit gegeven, plus het innovatieve klimaat dat in de stad hangt, is de reden dat Buurtzorg afziet van een extra financiële injectie. De Blok gaat de zorg anders organiseren: zelfsturende teams die het sociale netwerk van een cliënt zo veel mogelijk bij de zorg betrekken. De managementlaag komt zo veel mogelijk te vervallen. Trainingen van de nieuwe medewerkers zijn al begonnen, eind april gaan alle werkzaamheden definitief over naar Buurtzorg.
Dit artikel is geschreven door Mieke van Dixhoorn en verscheen in Den Haag Centraal van 10 maart 2016