Grenzen aangeven en bewaken
Onlangs ging onze lijsttrekker en wethouder Hilbert Bredemeijer in gesprek met zijn Westlandse CDA-collega’s. Ze lieten de eerste plannen zien hoe Westland arbeidsmigranten wil gaan huisvesten in de buurt van hun kassen. En dat is hard nodig, want Den Haag loopt tegen zijn grenzen aan wat betreft het huisvesten van arbeidsmigranten. Dit uit zich in grote woon- en leefbaarheidsproblemen. Denk aan overbewoning, extra afval op straat en extra zorgen in het onderwijs, zorg en op maatschappelijk gebied.
Onze lijsttrekker en wethouder Hilbert Bredemeijer is van mening dat we als Den Haag beter onze grenzen moeten aangeven en bewaken.
Lees het hele verhaal in het AD hier:
De kunst van het dwarsliggen
Zo lang mogelijk de voet dwars blijven zetten. Westland heeft het tot een kunst verheven. Sociale huurwoningen, een islamitische school, een coffeeshop, woningen voor arbeidsmigranten, steeds lijkt er een Gallische middelvinger van achter de Westlandse palissade te worden opgestoken naar de buurgemeenten.
Zelfs koning Willem-Alexander bemoeide zich al met de Westlandse koppigheid. Uit naam dan. Want bij Koninklijk Besluit vernietigde hij een beslissing van de gemeenteraad tegen de vestiging van de islamitische school Yunus Emre. 'De gemeenteraad houdt zich hiermee niet aan de wet en dat raakt aan de grondslagen van onze rechtsstaat', schreef onderwijsminister Arie Slob over de handelwijze van Westland. Er moet nu 'met spoed' in huisvesting voor de school worden voorzien. Toch kondigden de lokale partijen aan wéér naar de Raad van State te stappen. ,,Westland slaat een modderfiguur'', constateerden onder anderen de Westlandse raadsleden Ulbe Spaans (GroenLinks) en Jenny Vermeer (CDA).
Weerzin
Opkomen voor de Westlander, zo verklaren de lokale partijen LPF, GemeenteBelang Westland en Westland Verstandig de al jaren durende weerzin tegen een islamitische school. Ze vinden gescheiden scholing slecht voor de eensgezindheid in de tuinbouwgemeente. Bovendien zijn er al genoeg van die scholen in omliggende gemeenten, vinden ze. Daarom is de komst van een coffeeshop ook absoluut niet nodig, redeneren ze. Het past niet in het conservatieve Westland en gevreesd wordt dat er overlast van komt. Overlast die nu Den Haag juist voor de kiezen krijgt, mede doordat klanten uit andere gemeenten zoals Westland naar de coffeeshops in onder meer de Weimarstraat trekken.
En dan is er nog het vraagstuk van de sociale huurwoningen. De gemeente wilde het regionale akkoord met acht buurgemeenten niet tekenen, waarin staat hoeveel sociale huizen elke gemeente moet bouwen tot 2030. Die sociale woningen zouden vooral naar niet-Westlanders gaan, stellen ze. Meer dan 1800 sociale woningen moesten er daarom écht niet komen. Maar de andere gemeenten wilden aanvankelijk dat Westland er zo'n 3900 zou bouwen, om de compleet vastgelopen sociale-huursector weer op gang te krijgen.
Enorm veel geld
Een overgrote meerderheid van de Westlandse raad weigerde het regionale akkoord te ondertekenen. Midden-Delfland ging de tuinbouwgemeente daar al in voor. Maar inmiddels is Westland om, nu er een tekstuele aanpassing is gedaan, waarmee het aantal van 1800 woningen gegarandeerd moet zijn.
Meer sociale huurwoningen zou ook enorm veel geld kosten, berekende het stadhuis. Negenhonderd extra woningen in de sociale sector zou tussen de 27 en 45 miljoen euro kosten.
De Westlandse raad moest er hard voor knokken om onder meer Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg te overtuigen. ,,Wij willen graag meedoen in de regio, maar gemeenten moeten zich er wel bewust van zijn wat we wel en niet kunnen", vindt CDA-raadslid Jan van Rossum. ,,Het evenwicht ontbrak." Hij deed er alles aan om bij de motie de schijn van een 'hek om Westland', een veelgehoord Haags verwijt, te vermijden.
In de zogenoemde Bestuurlijke Tafel Wonen Haaglanden, in de volksmond het 'woningoverleg' met acht buurgemeenten, mist hij de beleving en aandacht voor de glastuinbouwgemeente. De zelfbenoemd leider van het verzet tegen de annexatie van een deel van Wateringen door Den Haag in 1993 merkt dat het altijd gaat over 'boerenland dat makkelijk met woningen volgebouwd kan worden'. ,,We willen geen groen en glastuinbouw opofferen voor woningen. We hebben ook al duur grondgebied moeten opofferen voor de Westlandse Zoom, waar Haagse expats in dure huizen wonen."
Als er te veel gebouwd wordt, vreest André van den Berg (GemeenteBelang Westland) dat Westland hetzelfde lot wacht als de textiel-industrie in Twente of de schoenenindustrie in Brabant. ,,Een economische motor die instort." De afspraak is nu 1800 woningen en dat is al meer dan er nodig is voor de Westlanders, zegt hij. ,,Het is geen kwestie van dwarsliggen, maar opkomen voor de eigen mogelijkheden."
Dorpse karakter
Westland is al veel te vol, zegt raadslid André van der Meer (LPF). ,,De dichtstbebouwde gemeente van Nederland, met een minimumaantal natuurgebieden. En daar moeten we nóg meer bijbouwen? Wij willen graag bouwen voor de inwoners van Westland en mensen die hier een baan hebben, niet voor de hele regio. De elf kernen moeten hun dorpse karakter behouden, niet een verstedelijkt gebied worden. Daar moeten we als gemeente Westland een vuist tegen maken. Anders hadden we net zo goed een serie kleine gemeenten kunnen blijven."
Peter Duijsens (Westland Verstandig) denkt dat het 'fout gaat' als alle sociale huurwoningen in handen komen van mensen buiten Westland. ,,We willen dat de woningen daadwerkelijk bij onze inwoners terechtkomen, want we zitten al krap. We willen niet alleen gaan bouwen voor buurgemeenten. Dat mensen uit Den Haag en andere gemeenten komen is op zich prima, maar we moeten de poort niet wagenwijd openzetten om de problemen om ons heen op te lossen. Daar is de grond veel te schaars voor."
De weigering om meer sociale huurwoningen te bouwen past volgens Peter Bos van de Haagse Stadspartij in een patroon van 'angst voor de boze grotestadsproblematiek'. ,,Westland moet niet uit electorale overwegingen in de eerste plaats aan de eigen inwoners denken. En de arme Hagenezen werken in het rijke Westland, zeg ik dan. Het is verstandig als zij dichter bij hun werk gaan wonen. Er is een enorm tekort aan betaalbare woningen, zeker voor arbeidsmigranten."
Daar raakt Bos een heikel punt, waarover Den Haag en Westland al ontelbare keren de degens kruisten. Toch lijkt in de bouw van woningen voor arbeidsmigranten langzaamaan wel schot te zitten. Die geruststellende woorden kreeg de Haagse CDA-wethouder Hilbert Bredemeijer te horen van zijn Westlandse collega's, wethouder Albert Abee en CDA-lijsttrekker Jenny Vermeer.
Veel tomatenplukkers, orderpickers en bloemensnijders uit Polen en Letland werken in Westland, maar wonen in Den Haag, Schiedam of Vlaardingen. Door problemen met de leefbaarheid en druk op de huizenmarkt zien die omliggende steden liever dat Westland de buitenlandse arbeidskrachten zelf onderdak biedt.
Maar het zijn de Westlanders die keer op keer dwarsliggen. Het is inmiddels een beproefd recept: zodra bekend wordt dat een locatie in beeld is voor woningen voor migranten staat de buurt op haar achterste benen. De plannen zijn te massaal, de verkeersveiligheid komt in het geding, of de dochters kunnen niet meer veilig in het donker naar de sportclub fietsen vanwege de dronken Oost-Europeanen. Keer op keer gingen de plannen vervolgens weer de prullenbak in.
Kans van slagen
Maar daar komt volgens de Westlandse wethouder Albert Abee nu verandering in. Eerder noemde een ontwikkelaar nog weleens een locatie terwijl de gemeente zich daar nog niet over had gebogen. Nu worden de plannen eerst beter tegen het licht gehouden: verkeersafwikkeling, buitenruimte, groen, beheer, een omgevingsmanager. Is alles afgevinkt? Dan pas wordt de plek bekendgemaakt. Oftewel: de plannen hebben tegenwoordig een grotere kans van slagen.
En dat moet de Haagse wethouder Hilbert Bredemeijer toch wel enigszins geruststellen. Hij zag de afgelopen jaren de druk op kwetsbare Haagse wijken steeds verder toenemen. Te veel mensen in krappe appartementen, busjes die af en aan rijden naar Westland, stapels afval. ,,In Den Haag hebben we door de aanwezigheid van veel passanten een enorm leefbaarheidsprobleem. De bewoners herkennen de identiteit van hun eigen wijk niet meer."
Het zijn problemen die volgens Jenny Vermeer ook in Westland spelen. ,,Hier zien we ook dat huizen worden gekocht door uitzendbureaus en dat die er Polen in laten wonen. Soms komen daar elke paar weken nieuwe mensen in en een deel komt hier niet om te integreren. Die werken hier zes dagen in de week, en ze willen hier zo min mogelijk uitgeven om in Polen een huis te kunnen bouwen, zonder hypotheek."
Dat deel vindt het prima om in de appartementen van HomeFlex te wonen, op een industrieterrein aan de rand van Naaldwijk. Met z'n drieën per appartement met keuken en badkamer en elk een eigen slaapkamer. Het project dient als voorbeeld voor toekomstige huisvestingsplannen voor arbeidsmigranten. ,,Er hangen camera's en er is toezicht. Klachten zijn er nauwelijks, dat zegt ook de politie", zegt beheerder Bert Verheij. ,,Het is het stigma dat Polen hebben."
CDA-lijsttrekker Jenny Vermeer beaamt dat er een erg negatief beeld bestaat over Polen. ,,De Polen die bij ons werken durven de boot van ons gezin niet eens te lenen, omdat mensen dan denken dat ze die gestolen hebben. En over het drinken: dat doen Westlanders ook."
Artikel @AD - Bart Lelieveld