Inbreng Hinke de Groot bij begrotingsbehandeling

Op 21 en 22 december spreekt de gemeenteraad van Den Haag over de begroting voor 2023. Lees hieronder de inbreng van CDA-raadslid Hinke de Groot:

Voorzitter,

Vandaag vervang ik Kavish Partiman die voor familieverplichtingen in het buitenland zit. Voor mij een bijzonder moment, tijdens deze koude en korte dagen richting kerst. Een tijd die voor mij altijd een moment van licht en hoop betekent. Een tijd om met je familie en vrienden door te brengen. Een tijd voor bezinning en even stil staan: terug te kijken naar het afgelopen jaar, wat hebben we bereikt en voor elkaar betekend, en vooruit te kijken naar de plannen voor 2023.

Tegelijkertijd is december een maand van drukte, stress en de laatste loodjes voordat we met zijn allen weer op adem proberen te komen bij het kerstdiner. Een ratrace waar we ons jaar op jaar weer in bevinden in december, ook hier in de raad. Die ratrace zie ik ook terug in onze samenleving. We gaan van crisis naar crisis: het klimaat, vluchtelingenopvang, de energiecrisis, de woningcrisis. Misschien is de crisis in de bestaanszekerheid een van de meest acute. Energiearmoede gaat niet meer alleen om de allerarmsten, maar ook de middenklasse. De zorg of je thuis je energierekening nog kunt betalen, of er nog geld overblijft voor boodschappen en of je de sport van je kinderen nog kunt betalen. Het is een keiharde realiteit voor heel veel mensen, voor gezinnen met een modaal inkomen, voor mkb’ers die met hard werken hun brood verdienen.

Voorzitter, die hoogspanning zie ik ook in andere delen van de Haagse samenleving terug. De woningmarkt staat onder druk. Mensen die zich thuis voelen in Den Haag en de stad mee draaiende houden, kunnen simpelweg geen betaalbare woning vinden of gaan noodgedwongen onze stad uit. Of dat we wel de woningen hebben gebouwd, maar de voorzieningen achterblijven. Want een huis vinden is één, maar je thuis en verantwoordelijk voelen gaat over nog zo veel mee. Iets dat ik zelf ook als starter meemaak in Den Haag. Je wilt niet alleen een betaalbare plek om te wonen, maar ook een plek waar je thuis voelt, jezelf kunt zijn, nieuwe mensen kunt ontmoeten en sporten, en waar je ’s avonds als vrouw nog een rondje kunt hardlopen zonder je onveilig te voelen.

Wat het CDA betreft gaat onze woningopgave niet alleen om stenen stapelen. Maar bouwen aan gemeenschappen van de toekomst waar we omzien naar elkaar. Het CDA is trots op de resultaten in het coalitieakkoord om terug te gaan naar ‘buurthuizen van de toekomst’ en het organiseren van extra ontmoetingsplekken.’ Hoe gaat het college hier vorm aan geven?

Laten we de kansen pakken in Zuidwest, Laakhavens en Binckhorst om de diversiteit van onze stad ook waarmaken in het aanbod van verschillende segmenten. Niet alleen kleine huurappartementen waar een passant een paar jaar woont, maar juist meer betaalbare koop. En laten we ervoor zorgen dat ouderen kunnen doorstromen naar een geschikt appartement om hun pensioen door te brengen.

Het CDA is blij met de normering van 80% betaalbare nieuwbouw in het coalitieakkoord. Daarnaast moeten we kijken naar ontwikkelingen binnen de bestaande woningvoorraad, zoals de uitspraak van de rechter over het splitsingsbeleid. Is de wethouder het ermee eens dat we zorgvuldig moeten kijken wat deze uitspraak betekent en onder welke voorwaarden het splitsingsbeleid staande houdt? Is de wethouder het met het CDA eens dat splitsing kansen zou kunnen bieden voor eengezinswoningen op de woningmarkt?

• Daarom de motie: splitsing voor gezinswoningen. Roept het college op:
  • Specifiek te kijken onder welke voorwaarden er mogelijkheden zijn voor het creëren van eengezinswoningen in andere wijken dan waar bouwkundig splitsing al is toegestaan.
  • Te onderzoeken of het in het splitsingsbeleid mogelijk is om criteria op te nemen het gebied van minimale vierkante meters en kamers per appartement.
  • De raad hierover in Q2 2023 te informeren.

Voorzitter, verandering voor het mooier maken van onze stad gaat niet automatisch. Dat ervaar ik ook dagelijks in mijn eigen Laakhavens. Aan de ene kant zie je de kansen voor jonge mensen om betaalbaar te wonen en studenten die op de Hogeschool hun talenten laten bloeien. Maar aan de andere kant ook de druk op de leefbaarheid en weinig groen. Dat hoor ik ook in andere delen van de stad. Steeds maar wisselende buren die hun afval op straat gooien, of helemaal niet weten wie er naast je woont. Of het verdwijnen van basisvoorzieningen in de buurt die belangrijk zijn voor onze ouderen. Het CDA vindt dat we onze essentiële diensten, zoals banken in winkelcentra, zoveel mogelijk moeten behouden.

Voorzitter, ook in de Schilderswijk zien we de druk op de leefbaarheid terug. In het coalitieakkoord staan plannen om te investeren in de bereikbaarheid van onze stad, specifiek ook in deze wijk bij de Vaillantlaan, Paul Krugerlaan en Hobbemaplein. Maar we willen als CDA wel snel concrete plannen zien. Een tijd geleden is toegezegd om te onderzoeken wat het effect van de pollers is op de doorstroming en luchtkwaliteit. Wanneer kunnen we die evaluatie verwachten voorzitter? Graag een reactie van het college.

Voorzitter, ook in andere delen van onze samenleving zien we de hoogspanning van de huidige tijd terug. Kunnen ouderen of mensen met een beperking hun familie bezoeken met kerst, als het doelgroepenvervoer overloopt? Hoe zorgen we voor een toekomstbestendige zorg: met zorg naar de mensen die het echt nodig hebben, met minder zorgaanbieders en de gemeenschap die zelf zorgt voor het helpen bij lichte hulpvragen?

Of neem nou onze jeugd. De toekomst van onze stad. Er is terecht aandacht om onze jeugd waarden in onze maatschappij mee te geven, over hoe we fatsoenlijk met elkaar om kunnen gaan. Maar is dat volledig de verantwoordelijkheid van onze professionals, de zorg, het onderwijs? Of heeft de gemeenschap daar zelf ook een eigen rol in? Daarom dienen we samen met D66 de motie in voor een basis op orde in het onderwijs en een rol voor de brede samenleving.

Voorzitter, dan de verduurzaming. Afgelopen jaren is een begin gemaakt. Maar er is nog veel meer nodig aan concrete uitvoeringsplannen, nieuwe lokale warmtebronnen en duidelijk handelingsperspectief. Terecht ligt de focus op de allerarmste groepen, die steun het hardst nodig hebben. Het CDA maakt zich ook zorgen over de middenklasse, waar energiearmoede nu ook al een bekend fenomeen is. De huidige subsidies en renteloze leningen worden door dit college doorgetrokken totdat de rijksgelden beschikbaar zijn. Maar ondertussen moeten we verder werk maken van isolatie voor ons mkb, huiseigenaren en ook voor levensbeschouwelijke organisaties waar de kachel noodgedwongen uitstaat. Het CDA hoopt dat de mkb regeling als de wiedeweerga operationeel wordt. Specifiek als het gaat om isoleren, hoort mijn fractie van veel mensen dat zij vastlopen in belemmerende voorwaarden.

• Daarom de motie: Isolatiesubsidie ook voor individuele huiseigenaren. Verzoekt het college:
  • Isolatiesubsidies niet alleen te verstrekken aan gehele VvE’s, maar ook aan individuele huiseigenaren;
  • De raad in Q2 2023 te informeren over de ondernomen stappen;

Voorzitter, als christendemocraat betekent rentmeesterschap ook dat we zuinig moeten zijn op onze financiën. Het CDA is tevreden dat er een begroting ligt die meerjarig sluitend is. Structurele problemen structureel dekken. Naast de financiën op orde, is het stadhuis er voor de Hagenaars en niet andersom. Digitalisering en public management, heeft het stadhuis er niet altijd toegankelijker op gemaakt. Minder spreadsheetbeleid hier op het stadhuis dat in de werkelijkheid alleen maar zorgt voor juridisering, maar werken aan praktische oplossingen voor de samenleving. Daarmee moeten we echt komende jaren nog aan de slag.

Als christendemocraat geloof ik dat we juist de samenwerkingskracht in onze prachtige stad moeten benutten voor het oplossen van problemen. Door het écht samen mét de samenleving te doen.  Door als gemeente te bouwen op organisaties en netwerken in onze stad, die de oren en ogen zijn in onze wijken. Zoals levensbeschouwelijke organisaties en onze vrijwilligersorganisaties die dichtbij de mensen staan. Weten wat er achter de deur speelt. Ook op de lange termijn is van belang dat we verenigingen, sport, en andere maatschappelijke organisaties ondersteunen. Door hen te faciliteren, met stabiel beleid. Subsidiekaders met meerjarige subsidies, waar het CDA afgelopen jaren al vaak voor heeft gepleit. Zodat we als stadhuis niet alleen op het goede werk van maatschappelijke organisaties kunnen rekenen, maar zij ook op de overheid.

Voorzitter, ik kom tot een afronding. Het CDA is blij met de plannen die er liggen voor komende jaren. Met aandacht voor voorzieningen en waar starters en gezinnen een huis kunnen vinden. Waar naar elkaar wordt omgekeken, fatsoen de boventoon voert en eenzaamheid wordt bestreden. Voor een stad van verenigingen, wijken en allerlei sociale verbanden, in plaats van 560.000 individuen. Voor een Den Haag dat van ons allemaal is en niet alleen van de schreeuwers die de meeste aandacht krijgen. In het begin van mijn betoog stond ik al stil bij deze decemberperiode van stress en deadlines. Maar ook licht en hoop. Een moment van terugkijken en vooruit kijken naar het nieuwe jaar. In het besef dat er al veel mooie dingen gebeuren in onze stad. En we met elkaar de schouders eronder moeten zetten, voor een nog mooiere stad.

Tot zover.