Hillenaar: Minder overheid, meer samenleving

Minder overheid, meer samenleving

Dat is zoals het CDA het collegeprogramma duidt. Minder overheid, omdat dat we moeten bezuinigen, maar ook omdat de tijden zijn veranderd. Meer halen uit mensen. Meer halen uit het eigen initiatief. Verantwoordelijkheid daar leggen, waar die ook thuishoort: niet weggeorganiseerd, maar bij de mensen zelf.

Er wordt vaak schamper gedaan over de bezuinigingsvoorstellen. De visie zou ontbreken, er zouden geen keuzes worden gemaakt. En het ene voorstel is nog erger dan het ander. Vergeet niet: de afgelopen 8 jaar hebben we al 13,4 mln structureel bezuinigd. Veel vet zit er niet meer op de botten.

Sommige van de bezuinigingmaatregelen doen vreselijk pijn. Sommige zijn jammer. Voor alle maatregelen geldt dat het zorgvuldig moet worden ingevuld. In goed overleg en ruimte latend voor maximale creativiteit. Geef de samenleving ook de kans om het van de overheid over te nemen. Laten we bedrijven die invulling geven aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen uitdagen om bij te dragen aan eigentijdse arrangementen. Laat het geen kil saneren worden, maar het mobiliseren van de positieve krachten in de samenleving. (Voor alle duidelijkheid: dat is wat anders dan privatiseren!)

Tussen alle kreten van ‘moord’ en ‘brand’ ben ik (anders dan de door de SGP aangedragen alternatieven tijdens de formatie) tot nu toe nog geen concrete tegenvoorstellen  tegengekomen. Wel gedachten en visies, maar geen munten. Zelfs de zo krachtig ogende motie van de oppositiepartijen (TON, GoPo, G50+ en GBG over de inhuur externe) biedt nauwelijks soelaas, want deze maatregelen vallen in belangrijke mate onder de reeds opgelegde taakstelling van 1,5 miljoen aan het ambtelijk apparaat. De CDA-fractie verneemt graag van het college hoe het op dit moment staat met de beperking van de post inhuur externen (vorig jaar al meer dan een miljoen minder uitgegeven, zoals blijkt uit de jaarrekening!) en het beperken van de formatie.

1e IJkmoment

De nieuwe aanpak is niet goed uit de verf gekomen. Te veel nieuw tegelijk. De presentaties gaven nu geen ruimte voor een inhoudelijke gedachtenwisseling. Dat moet voortaan anders.

Het jaarverslag, de grondexploitaties en de begrotingswijzigingen zijn voor de CDA-fractie genoegzaam besproken en de vragen beantwoord. Wij zijn voor de vaststelling van deze besluiten.

Het saldo baart wel opnieuw zorgen: het perspectief is verder verslechterd en beklemtoont nog meer de nadruk op stringent financieel beleid en de noodzaak van concrete bezuinigingen.

Het leert ons ook dat we in de toekomst nog kritischer moeten zijn bij het openen van een grondexploitatie.

Voorjaarsnota

Met de bespreking van de voorjaarsnota geeft de raad het college opdrachten mee voor de voorbereiding van de begroting.

Dat is op de eerste plaats een aanscherping van het tijdspad van de tweede tranche. Anders dan de coalitiepartijen beoogden bij de vaststelling van het collegeakkoord, is niet het volledige te bezuinigen bedrag van 15 mln geraamd in de periode tot en met 2014. Dat willen we graag rechtzetten door middel van een amendement, waarmee we beslispunt 4 in die zin aanpassen dat het volledige bedrag in deze collegeperiode moet worden begroot.

Op de tweede plaats is dat de oproep ruimte te bieden voor creativiteit (MVO, PPS etc.) en een zorgvuldig overleg met de partijen die het aangaat. Denk aan gecombineerde huisvesting, maar denk bijvoorbeeld ook aan de vraag of SOG een rol zou kunnen spelen in de fairtrade ambities van de gemeente. Het CDA wil in de begroting een helder inzicht in de resterende verschillende posten mondiaal beleid.

We vragen het college kritisch te kijken naar de begroting van Cyclus. Die doen belangrijk werk, want het CDA hecht aan een schone en duurzame stad. Tegelijkertijd stellen we vast dat het om een heel substantieel bedrag in de begroting gaat. We moeten op zoek naar de rek. Dat die er soms is, mag blijken uit het feit dat we straks – gelukkig – het plastic elke twee weken op gaan halen, zonder dat dit tot kostenverhoging leidt.

We vragen het college oog te hebben voor de inkomsten kant, als het gaat om het naar binnenhalen van subsidies. De beantwoording van onze vraag over de subsidioloog vonden we erg summier. Toch liggen hier kansen. Zoals alleen al blijkt uit de recente publicatie dat lokale overheden drie miljard laten liggen aan Europese subsidie (sociaal fonds). Subsidie zou ook een oplossing kunnen zijn voor de door iedereen gewenste en toch terecht uitgestelde Zuidelijke Toegang. Want wij steunen het college om dit uit te stellen, simpelweg omdat het bedrag ontoereikend is en we het ons niet kunnen veroorloven. Maar de ambitie moeten blijven. Niet alleen om historische, maar zeker ook om economische motieven. Het kan net als in andere steden een heel belangrijke economische impuls geven. Reden voor het CDA om medeondertekenaar te zijn van de motie hierover.

De junicirculaire is uit, maar nog niet verwerkt. Toch wordt wel opgemerkt in de stukken dat de eerste signalen u somber stemmen. Dat klinkt niet goed. Hoe somber? Als dat tot een substantiële wijziging van het nu voorliggende perspectief leidt, moet de raad daar zo snel als redelijkerwijs mogelijk van in kennis worden gesteld.

Graag zouden wij voor de leesbaarheid van de begroting een heldere grafische weergave hebben, zoals dat ook het geval is bij de miljoenennota. Een taartdiagram waarin in één oogopslag de verschillende uitgavenposten te zien zijn (en één voor de inkomsten).

 Opgaven

Het is niet alleen bezuinigen wat de klok staat. We weten ook heel goed wat Gouda te doen staat. De ‘foto’ van de Stichting Atlas voor gemeenten maakte dat nog eens duidelijk: veiligheid en bestrijden (jeugd)werkloosheid zijn topprioriteit. De recent geconstateerde teruggang in de werkgelegenheid maakt deze opgave nog groter.

Voor het CDA hoort daarbij dat we een aantrekkelijke stad zijn; ook voor ondernemers. Gouda moet dus vol inzetten op een gezond ondernemersklimaat.

Daar hoort ook bij dat we keihard blijven inzetten op het verbeteren van de veiligheid. We kijken uit naar de toegezegde memo over cameratoezicht en de inzage in de – kennelijk gunstige – ontwikkeling van de sterkte van de Goudse politie.

Ook speelplekken dragen bij aan een aantrekkelijke woonomgeving. Vorig jaar is niet het volledige bedrag benut. Voor veel burgers is de aanwezigheid en de staat van onderhoud van speelplekken van groot belang. Wij vragen hier uw aandacht voor.

Afsluiting

Voorzitter, ik weet niet of ik hier gesproken heb als één van de weinige vaklui, of als egotripper of opvuller. In elk geval wel als raadslid, die – naar ik aanneem net als al mijn 34 collega’s – vanuit de eigen overtuiging het beste voor heeft met Gouda.

Minder overheid, meer samenleving. Dat is onze visie.

Ik wens het college en ook ons als raad veel  wijsheid en sterkte bij de verder uitwerking en de dialoog met de stad.