09 mei 2024

Hemelvaartsdag

Een kort uitstapje naaar de historie van Hemelvaart, de relatie met Dauwtrappen en een Dauwtrapversje van Kate Greenaway. Heeft u vanmorgen ook zo genoten?

Hemelvaart.

Op donderdag de veertigste dag na Pasen vieren christenen de hemelvaart ('Ascensionis Domini') van Jezus Christus. Het is de veertigste dag na zijn opstanding uit het graf en tien dagen voor Pinksteren (nederdaling van de Heilige Geest). In 2024 valt Hemelvaart op donderdag 9 mei.

In veel landen is Hemelvaartsdag een officiële vrije dag o.a. in Nederland, België, Luxemburg, Duitsland (Christi Himmelfahrt, tevens Vatertag), Frankrijk (Jour d'Ascension),  Zwitserland (Auffahrt), Oostenrijk en Denemarken.

Dauwtrappen

Op Hemelvaartsdag gaan nog steeds veel mensen er vroeg op uit om dauw te trappen. Ze maken dan een wandeling of gaan een eindje fietsen. Dit voert terug op een gebruik uit een ver verleden. Mensen stonden toen op Hemelvaartsdag om drie uur 's nachts op, wandelden met hun blote voeten door het gras, dansten en zongen. Van dit ritueel zou een magische en genezende werking uitgaan. In sommige streken wordt de activiteit ook wel 'hemelvaren' genoemd. Dit zou volgens het volksgeloof magische krachten geven. Onder andere zou het ouderdom bestrijden en huidaandoeningen genezen. Zo zou het een prima middel tegen zomersproeten zijn.

Dauwtrappen wordt ook wel in verband gebracht met de processie die vroeger op Hemelvaartsmorgen plaatsvond. Deze herinnerde aan de tocht van Jezus naar de Olijfberg. In de negentiende eeuw trokken Amsterdammers in alle vroegte de stad uit om buiten te bivakkeren onder het genot van koek, rozijnen, krakelingen, vijgen en een 'cruycxken goed nats'. Er werd gedanst en gezongen. Het was wel de bedoeling om negen uur weer in de stad terug te zijn om de mis bij te wonen.

Pas later werd het de gewoonte om het als een plechtige ontmoeting met de natuur te zien en daarbij vooral toch zwijgen. Iets wat nu ook weer 'uit de mode' begint te rake

Dauwtrapversje
Lieve vrienden, 't is vandaag
een dag om dauw te trappen,
en een keertje met dit weertje
lekker te gaan stappen.

Zing een lied uit volle borst,
we komen niemand tegen.
Wat is de bloementooi toch mooi
langs velden en langs wegen.

De vogels leggen nu hun ei.
De meidoorn staat te geuren,
ja, alles groeit en alles bloeit
in schitterende kleuren.

Tenslotte gaan we weer naar huis,
zodra de zon gaat zakken.
Moe maar voldaan en volbelaân
met ruikers en bloesemtakken.

 

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.