Agressie en geweld

Schrikbarend is de verdubbeling van het percentage politieke ambtsdragers dat te maken heeft met agressie en geweld. Dat zegt directeur Jeroen van Gool van de Wethouders vereniging.

Signalen

Als vertrouwenspersoon spreekt Van Gool vaker wethouders die zich geen raad weten met agressie en geweld. De omvang van de bedreigingen groeit, maar men doet er steeds minder mee. Met het Netwerk Weerbaar Bestuur wil de Wethouders vereniging laten uitzoeken hoe verschillende Openbaar Ministeries met deze aangiften omgaan. Weliswaar zijn er landelijke afspraken om op eenduidige wijze met aangiften van geweld en intimidatie om te gaan, maar Van Gool ontvangt signalen dat er verschillen zijn tussen regio’s.

Verruwing

Niet alleen politieke ambtsdragers maar ook gemeenteambtenaren hebben te maken met agressie en geweld. Het laat zich verklaren door de heersende maatschappelijke onrust, maar ook wel door een verruwing in de samenleving. De mensen willen op maat geholpen worden -en wel direct. Gebeurt iets niet, dan grijpen ze naar andere methoden. Frustratie-agressie wordt een van de oorzaken van agressie en geweld genoemd. Daar ligt volgens Van Gool een opgave voor de overheid: beter luisteren wat er speelt in de samenleving, dat beter vertalen naar beleid en meer maatwerk en menselijke maat. Informateur Herman Tjeenk Willink schreef in zijn eindrapport dat de democratische rechtsstaat op vertrouwen geënt moet zijn, maar steeds meer gericht is op wantrouwen. Dat is een verkeerde ontwikkeling, het leidt tot onrust in de samenleving en agressie en geweld.

Steun halen

Onlangs maakte een burgemeester van een middelgrote stad zo’n staaltje van frustratie-agressie mee. Een man kwam aan het loket van de sociale dienst en zei: ‘Ik heb recht op een uitkering, Willem Alexander krijgt toch ook een uitkering?’ De ambtenaar viel even stil, waarop de man vervolgde: ‘Versta je me niet, ik praat toch geen Turks?’ En de man vervolgde: ‘Ik heb m’n vader op zijn sterfbed gezworen dat ik doorga met ons familiebedrijf op de markt. Ik heb gezegd: Pa, ik ga door tot de dag dat ik zelf met gestrekte oorlellen lig. Maar ik heb het niet gered. Ik ben overbodig geworden. En nu kom ik steun halen.’

Dreigende houding

De ambtenaar onderbrak hem en zei: ‘U moet telefonisch een afspraak maken. Waarna de man zei:’ ‘Hoezo? Ik ben er nou toch?’ ‘Meneer, dat zijn de regels’, zei de ambtenaar koeltjes. De man ging schelden en nam vervolgens een dreigende houding aan, waarop de geschrokken ambtenaar snel de luxaflex achter het loket naar beneden deed. De burger werd nu echt giftig en wilde de ambtenaar over de balie trekken, maar ja, tegenwoordig is dat allemaal gepantserd glas, d’r zit alleen nog een open richeltje aan de onderkant. De man werd nu zó boos dat hij van de muur een brandslang pakte, uitrolde, de kraan open zette en vijf minuten lang voluit onder die richel door spoot. Iemand uit de rij achter hem zei dat hij beter kon weggaan want de politie was gebeld. Waarop de man triomfantelijk zei: ‘Bedankt voor de tip, maar ik wacht wel effe.’ Binnen vijf minuten kwam de gealarmeerde politie binnen en een agent riep: ‘Waar ben jíj mee verdorie bezig?’ Waarop de man zei: ‘Agent, hij heeft het aan ze eigen te danken. Ik zei dat ik me om wilde laten scholen tot brandweerman, maar hij geloofde me niet.’

De man werd ingerekend en onder luid protest meegenomen. Hij kreeg een proces verbaal voor belediging van een ambtenaar in functie en vernieling van gemeente-eigendom, totaal 450 euro. Hij betaalde maandelijks -van z’n uitkering, want die kreeg hij uiteindelijk wel.