CDA-klapstoeltjes
Bijna alle lokale partijen hebben hun verkiezingsprogramma’s voor de gemeenteraadsverkiezingen maart volgend jaar gereed. In de meeste gemeenten worden nieuwe coalities gevormd en gaat het politieke spel voor de komende vier jaar weer beginnen. In veel gemeenten is men bezig nieuwe vormen van democratisch bestuur te bedenken. Het initiatief Gemeenteraad van de Toekomst lijkt een goede kans te maken om een opener bestuursstijl in praktijk te brengen. Het Bijzonder Partijcongres van 10 en 11 september jl. markeerde voor het CDA een belangrijk moment voor het bouwen aan de toekomst. Het was een moment voor berouw, bezinning en vooruitkijken en samen werken aan herstel van een echte brede volkspartij.
Mediademocratie
Een politieke partij staat in deze tijd voor de uitdaging om de veelheid aan invloeden en krachten vanuit de samenleving aan te gaan. De voortgaande discussie over bestuurlijke vernieuwing, de veelkleurigheid van het politieke bestel, de opkomst van het populisme, de invloed van de mediademocratie en de mondigheid van de burgers zijn slechts enkele zaken die het functioneren van een politieke partij mede bepalen. Grote groepen mensen herkennen zich niet meer in de politiek en burgers voelen zich dikwijls machteloos: hoe kunnen zij nog invloed uitoefenen als het gaat om belangrijke vraagstukken en hoe stabiel is onze democratie? Vijf verkiezingen in tien jaar en slechts 3% van de kiesgerechtigde Nederlander is lid van een politieke partij. Dat was voor het CDA in Hengelo -voor de recente lock down- aanleiding een bijeenkomst te houden. Centrale vraag was waar ligt de toekomst van onze democratie en in het bijzonder voor het CDA.
Interessant
De bijeenkomst leek mij interessant en ik meldde bij aan. De voordracht werd gehouden in de voormalige weverij van een historisch bouwwerk. De organisatie had een aantal houten klapstoeltjes gehuurd die keurig in het gelid stonden opgesteld. Bij binnenkomst toonde ik mijn QR-code, haalde een kartonnen beker koffie en ging zitten. Het klapstoeltje kraakte wel, maar hield probleemloos mijn gewicht. Even later kwam een nogal gezette man binnen en vroeg of hij naast mij mocht plaatsnemen. Ik had daar geen bezwaar tegen, waarop de man rustig ging zitten. Dat de kwaliteit van de stoelen niet goed was bleek vrijwel direct, want de man zakte er prompt doorheen. Gezeten tussen de brokstukken haalde hij een groot cabaretesk succes, want iedereen brulde. Omdat er nog gehaast enkele laatkomers binnenkwamen wachtte de zaal in spanning af wie het volgende slachtoffer zou zijn. Twee personen, waarvan één met een meer dan gemiddeld gewicht en met irritant krakend schoenwerk, zag men voorzichtig op de eerste rij plaatsnemen. De hele zaal hield de adem in, maar er gebeurde niets. Vervolgens werd het zaallicht gedempt en nam de voorzitter na een korte kuch het woord. ‘Dames en heren’, zei hij met geveinsde passie, ‘ik neem u het eerste kwartier mee in een korte analyse in het huidige functioneren van de democratie. De verbinding tussen burgers en politiek moet worden hersteld. Het CDA staat voor een overheid die niet boven maar ten dienste van de maatschappij staat.
Wat betekent het voor het CDA om als politieke partij in de huidige democratie te functioneren? Wat kan een politieke partij doen om signalen ten positieve te keren? Welke rol kan of moet een politicus hierin spelen? En heeft de partij als vereniging hierin een rol? Worden politieke partijen in de toekomst politieke bewegingen of is het voorland van Nederland een tweepartijenstelsel? Het zijn kwesties die om een antwoord vragen. Het is de taak van een politieke partij – en laat het CDA daarin vooroplopen – de samenleving van een krachtig en helder antwoord op die vragen te geven. Dames en heren’, zei hij met stemverheffing, ‘als een politieke partij op het punt staat om te vallen is het zaak weer op te staan!’
Naderend onheil
En toen gebeurde het. De gezette man met het krakend schoenwerk op de voorste rij ging plechtig staan, stelde een eenvoudige vraag en ging vervolgens weer zitten. De houten klapstoel kreunde gevaarlijk en verraadde naderend onheil. De zaal kromp ineen en iedereen dacht: die gaat er doorheen. En inderdaad, binnen een seconde lag de man op de grond. In zijn onfortuinlijke val nam hij zijn buurman mee die op zijn beurt de man achter hem vastgreep die ook volledig onderuitging. De hele zaal gierde van deze slapstick. De voorzitter, die naar later bleek naast bijziendheid ook een slecht gehoor had, dacht dat de zaal om hem lachte en herhaalde nog eens heftig: ‘Als een politieke partij op het punt staat om te vallen is het zaak weer op te staan!!’ Nu was er geen houden meer aan. De zaal bulderde van het lachen en het onfortuinlijke drietal droop beschaamd af langs het toneel naar de veilige uitgang. Toen de voorzitter vervolgens ernstig en met een knipoog naar het landelijk CDA-verkiezingsprogramma riep: “De partij wil niemand buiten sluiten”, was de wanorde compleet. De zaal was niet meer tot bedaren te krijgen. Er volgde een korte schorsing, maar de zaal bleef vervolgens onrustig want niemand durfde zich nog te bewegen. Ik ben maar weggegaan, bij de deur stond het drietal nog bij te komen van de schrik. Op mijn vraag hoe het ging antwoordde de dikkerd gevat: ‘Och de stoelen mogen uit elkaar vallen, als onze partij maar bijeenblijft’.