21 augustus 2020

Tweede Kamer terug van reces

Tweede Kamer terug van reces

De Tweede Kamer is terug van reces. Het werk van de 150 Tweede Kamerleden gaat de laatste fase in voor de verkiezingen van maart 2021.  Ook het kabinet is afgelopen vrijdag voor het eerst na de vakantie weer bijeengeweest.

De CDA TK-fractie zal in de komende weken de plannen voor Prinsjesdag afronden en daarin keuzes maken die Nederland sterker maken in deze onzekere tijd. Het komende politieke jaar staat voor een belangrijk deel in het teken van Covid-19 en het herstel van de economie en samenleving. Dit najaar komt het CDA met het verkiezingsprogramma. Hugo de Jonge gaat dit samen doen met zijn running mate Pieter Omtzigt.

Omtzigt-factor

De uitnodiging om als running mate op te treden, duidt erop dat de partij overlegt hoe groot de Omtzigt-factor in het programma en in de CDA-houding moet worden. De Jonge is een man die verantwoordelijkheid wil dragen, samenwerking zoekt en compromissen smeedt, terwijl Omtzigt de nadruk legt op het controleren van de macht. Met Omtzigt hoopt het CDA pittiger te worden, maar al te veel rebellie zit niet in de partij. Hugo de Jonge is weliswaar de nieuwe CDA-leider, maar de partij hoopt de populariteit van het Kamerlid Omtzigt te behouden. Bij de verkiezingen voor het lijsttrekkerschap verzamelde hij een gigantische hoeveelheid stemmen. Hij werd met een klein verschil verslagen. Hugo de Jonge won met 50,7 procent van de stemmen nipt van Pieter Omtzigt die 49,3 procent binnenhaalde. Het verschil bedroeg 258 stemmen. De kandidatuur van Omtzigt was niet voorzien en het scheelde maar weinig of hij had het van uitgerangeerd CDA’er tot partijleider geschopt. In 2012 wilde de partijleiding van hem af, maar hij vocht terug en kwam met voorkeurstemmen in de Tweede Kamer.

Vallen en opstaan

Iets meer dan twee derde van de 40.000 leden bracht een stem uit. Het digitale stemmen ging met vallen en opstaan. De eerste ronde van de stemming moest opnieuw omdat een hacker in staat was om meerdere keren te stemmen. De partij besloot daarop een extra beveiliging aan te brengen en de leden kregen het verzoek opnieuw hun keuze aan te geven. De uitslag van de stemmingen werd daardoor met een paar dagen opgeschoven. Vervolgens gebeurde iets opmerkelijks. Zes klagers zeiden dat ze op iemand anders hadden gestemd dan werd geregistreerd. Haagse bronnen zeggen dat de echtgenote van kandidaat Pieter Omtzigt dacht op hem te stemmen, maar via het systeem de mededeling kreeg: ‘Dank voor uw stem op Hugo de Jonge.’ Het partijbureau van het CDA bevestigde dit en liet weten dat nog vijf andere leden zich meldden met een soortgelijk verhaal.  Uit onderzoek naar deze signalen kwam volgens het partijbureau geen technische fout naar voren. Het CDA had voor de technische ondersteuning van de verkiezingen een gespecialiseerd bureau ingehuurd. Bij de zes klagers zouden overigens ook leden zijn geweest die op De Jonge hadden willen stemmen, maar de mededeling kregen dat ze hadden gekozen voor Omtzigt. De notaris vond geen fouten in het stemsysteem. Hij controleerde vertrouwelijk een aantal stemformulieren en daaruit zou zijn gebleken dat deze leden wel degelijk stemden op de kandidaat die het systeem na afloop noemde.

Verkeerde knopje

Bij een digitale verkiezing bestaat het risico dat de kiezer denkt op iemand te stemmen terwijl de keus toch op een ander valt. Mogelijk hebben mensen zonder het zelf te beseffen toch op het verkeerde knopje gedrukt. Gezien het aantal klachten bij het CDA lijkt dat maar in een heel beperkt aantal gevallen te zijn gebeurd. Over wat er precies is gebeurd wil de partijwoordvoerder niet speculeren. Vlak voor de bekendmaking van de uitslag van de stemming op 15 juli jl. ontstond achter de schermen in zalencentrum De Remise in Den Haag tumult over de afwijkingen, zeggen bronnen. Pieter Omtzigt wilde zich aanvankelijk niet neerleggen bij de uitslag en in ieder geval het naadje van de kous weten. Daarop nam partijvoorzitter Rutger Ploum de kandidaten De Jonge en Omtzigt apart en zijn de rapportages van de notaris doorgenomen. Vervolgens accepteerde Omtzigt de uitslag.

Vasthoudendheid en dossierkennis

Omtzigt dankt zijn populariteit aan een combinatie van kritische vasthoudendheid en dossierkennis. Zijn agenda: de overheid moet de burger bescherming bieden, de rechtsstaat is heilig. Hij beet zich vast in een aantal kwesties, waarvan de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst het meest in het oog springt. Omtzigt legde samen met anderen bloot dat de overheid ouders die recht hadden op kinderopvangtoeslag in grote financiële problemen bracht. Met zijn kritiek, ook op bevriende ministers, zet hij de verhoudingen binnen de regeringscoalitie soms flink onder druk.

Verschillen overbruggen

Verschillen overbruggen is voor De Jonge een van zijn belangrijkste missies als partijleider van het CDA. Hij heeft lang getwijfeld of hij het moest doen. De coronacrisis gaf de doorslag. Volgens De Jonge waren die onzekerheden er al. Mensen vragen zich af of er voor hen straks nog een woning, zorg en een baan is. Het uitbreken van de crisis heeft die zorgen verdiept. Onzekerheid is het recept voor polarisatie. Het CDA is opgericht om kloven te overbruggen en strijd te pacificeren, zei De Jonge. Hij wil dat zijn partij die leidende rol weer gaat spelen in de politiek. De zorg voor elkaar, ziet hij als fundament van de samenleving. In de coronacrisis zag je hoe belangrijk dat was. Dat bleef overeind: een stap harder lopen als dat nodig is voor een ander, aanbellen bij een buurman die misschien hulp nodig heeft. Dat wil hij vasthouden want, zo zei hij: ‘we gaan heel moeilijke jaren tegemoet’.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.