Bijdrage Begrotingsraad CDA Leiderdorp
Op vrijdag 8 november 2024 waren de Algemene Beschouwingen, waarin de begroting 2025 voor de gemeente Leiderdorp werd vastgesteld. Lees hier de bijdrage van onze fractievoorzitter Jan Huisman, waarin hij pleit voor een solide, sociaal, leefbaar en groen Leiderdorp.
Bijdrage Jan Huisman CDA-fractie
Vandaag zijn we hier bijeen om de begroting 2025 te bespreken. Dit vraagt om een vooruitblik op het komende jaar.
Het CDA wil het College complimenteren dat het er -onder moeilijke omstandigheden- in is geslaagd een degelijke begroting voor te leggen. Dat wordt steeds lastiger, met stijgende prijzen en dreigende tekorten door landelijke bijdrage.
Helaas zien we steeds meer polarisatie in de wereld, zoals tijdens de verkiezingen in de VS. Als CDA staan we voor een Leiderdorp waar we verantwoordelijkheid dragen om voor andere mensen te zorgen. Dat is de basis om polarisatie, ongelijkheid en eenzaamheid op te lossen. We willen een samenleving, waar ieder mens ertoe doet. Een gemeente, waarin je je veilig voelt, prettig kunt wonen, kunt genieten van het groen en gebruik kunt maken van de vele voorzieningen, die ons dorp biedt.
Namens het CDA wil ik graag in gaan op de volgende aspecten van de begroting:
Een solide, sociaal, leefbaar en groen Leiderdorp.
1. Solide Leiderdorp
Leiderdorp is een financieel gezonde gemeente, maar als gevolg van de korting op het gemeentefonds wordt het de komende jaren ongewis en lastiger. Als gevolg daarvan zijn maatregelen onontkoombaar en noodzakelijk. Het CDA is van mening dat het College in de begroting een goede balans heeft gevonden.
Door het College zijn, onder aanvoering van wethouder Binnendijk, drie belangrijke keuzes gemaakt:
- Het inkrimpen van posten in de begroting waarbij steeds geld overbleef.
- Het verhogen van de bijdrage aan de OZB.
- Het benutten van een deel van de algemene reserve.
Als dit laatste niet zou gebeuren, zouden er nu al drastische bezuinigingen nodigzijn. Wij realiseren ons overigens dat dit slechts tijdelijk kan, omdat de reserves daardoor kleiner worden. We kunnen op deze manier wel tijd kopen voor eventuele structurele aanpassingen en voorkomen drastische maatregelen.
De verhoging van de OZB – boven de inflatiecorrectie – vinden wij tegelijk onvermijdelijk en acceptabel. Bij de behandeling van de kadernota in juni hebben wij er eerlijk op gewezen dat deze verhoging voor het gemiddelde huishouden een verhoging van de OZB-lasten van enkele tientjes zal betekenen – per jaar wel te verstaan.
Wij vinden het verantwoord om van de huiseigenaren en bedrijven deze bijdrage te vragen, om zo het voorzieningenniveau in Leiderdorps te handhaven en tegelijkertijd ook te zorgen dat onze reserves niet te ver worden aangetast, zodat we deze de komende jaren nog kunnen gebruiken.
2. Sociaal Leiderdorp
Op 17 oktober 2024 is het CBS (en het Nibud) gekomen met een nieuwe methode omarmoede te meten. Deze nieuwe definitie heeft geleid tot lagere cijfers over armoede. Echter zij die in armoede leven krijgen te maken met een minder goedegezondheid, verminderd gevoel van eigenwaarde en sociale uitsluiting. De ongelijkheid tussen mensen blijft daarmee groot, ook in Leiderdorp.
Op sociaal gebied vinden wij het armoedebeleid en bestrijden van eenzaamheid belangrijk. Het gaat voor het CDA ook om volledig mee kunnen doen aan de samenleving. Wij zijn daarom benieuwd naar de nota over armoedebestrijding en de aan te stellen armoedefunctionaris.
Noodzakelijk voor een goed sociaal beleid is ook een goede samenwerking van alle partijen, die op dit gebied onze inwoners ondersteunen. We zijn daarom enthousiast over het sociale café, waarbij alle partners, die werken in het sociaal domein elkaar ontmoeten, netwerken en zorgen voor verbeteringen.
We moeten blijven zorgen voor onze kwetsbare jeugd en inwoners. Leiderdorp vergrijst bovengemiddeld. Het is belangrijk dat het activiteitenaanbod voor ouderen blijft worden gestimuleerd. Denk daarbij aan de Derde Helft, het ‘t Buurthuis in de Oranjewijk, etc. Inzetten op het vergroten van de zelfredzaamheid, vitaliteit van onze inwoners en voorkomen van vereenzaming zijn speerpunten.
3. Leefbaar Leiderdorp
Een leefbaar Leiderdorp betekent een plek waarin je je veilig voelt, prettig kunt wonen, gebruik kunt maken van de voorzieningen en ruimte is voor ontmoeting.
Je veilig voelen begint met een prettige omgeving. Op dat gebied is voortdurend aandacht nodig. Wij hebben eerder al een gesignaleerd dat er bushokjes (b.v. aan de Engelendaal) gevoelig zijn voor vandalisme. Dat is niet altijd te voorkomen, maar snel herstel is nodig om verloedering tegen te gaan. Maar er zijn ook andere knelpunten, zoals zwerfafval en het slechte groenonderhoud, wat leidt tot een rommelige openbare ruimte. De wethouder heeft dit probleem zelf al aangegeven en we wachten verdere uitleg en maatregelen af. Verder is het onze achterban opgevallen dat de straatverlichting op verschillende plekken gebrekkig is. Soms wordt dat snel hersteld, soms duurt dat langer – te lang. Wij vinden dat de toestand van de verlichting meer aandacht verdient.
Kan de wethouder toezeggen dat de gemeente hierop proactief actie gaat ondernemen, zeker nu aan het begin van het winterseizoen met donkere avonden en ochtenden?
Een leefbaar Leiderdorp is ook het hebben van een dak boven je hoofd. Net als veel andere partijen in deze raad wil het CDA extra woningen in Leiderdorp. Ik begreep op de begrotingsmarkt dat we plannen hebben tot 3000 woningen en daar zijn we blij mee. Echter wat nodig is, is dat deze plannen van ‘zacht’ naar ‘hard’ gaan aangezien de procedures lang en traag zijn, en de ontwikkelaars soms niet dezelfde belangen hebben als de gemeente. Er is focus nodig op de meest kansrijke locaties. Leiderdorp heeft veel behoefte aan doorstroming. Juist ook voor ouderen, die een gezinswoning willen achterlaten. Daarnaast zien we graag dat er ook meer woningen komen voor jongeren en alleenstaanden. Leiderdorp heeft relatief weinig inwoners van tussen de 20 en 35 terwijl deze groep ook graag in Leiderdorp wil blijven en belangrijk is voor het aanbod van voorzieningen.
We vinden het goed dat er een extra toevoeging komt aan de reserve bouwexploitatie, waardoor er mogelijkheden ontstaan om meer sociale woningbouw te stimuleren. We moeten ook creatiever zijn in het toepassen van de midden-huur van woningbouw, bijvoorbeeld door meer Leiderdorp-breed te kijken dan naar de normen per individueel project.
Wat is de visie van de wethouder op het inzetten van de reserve? En hoe succesvol wordt de midden-huur bij toekomstige projecten?
Op gebied van verkeersveiligheid hebben we al gevraagd om het harde planningen op gebied van mobiliteit. Veiligheid voor fietsen en voetgangers en het voorkomen van sluipverkeer is daarbij voor ons de prioriteit. We hebben gezien dat er een oversteekplaats op de Voorhoflaan is verbeterd en dat de missende fietsstroken op de Heinsiuslaan worden aangepakt. Volgende week gaan we de planning bespreken in het Forum en meer duidelijkheid voor onze inwoners te geven.
Voorzieningen zijn het hart van onze gemeente. Voor het CDA is het belangrijk dat de voorzieningen in stand blijven. Dit geldt voor het zwembad wat zal worden gerenoveerd, de bibliotheek waar meer geld voor is gereserveerd, investeren in schoolhuisvesting en ook de tarieven van evenementen, die worden gehalveerd. Leiderdorp kent heel veel vrijwilligers, die zich inzetten voor verenigingen en Leiderdorp. De dit jaar aangestelde verenigingsondersteuners zullen dit jaar hun meerwaarde moeten bewijzen bij het ondersteunen met hopelijk blijvend effect.
Kan de wethouder toelichting geven op de meerwaarde van de verenigingsondersteuners?
4. Groen Leiderdorp
Vorige week was de biodiversiteitstop van de VN (Convention on Biological Diversity) in Colombia. Helaas heeft de top weinig resultaten opgeleverd. Soortenrijkdom is essentieel voor onze wereld. Als CDA wachten we op het Leiderdorpse biodiversiteitsbeleid, waar we al vaker voor hebben gepleit. Inmiddels staat dit in maart 2025 op onze agenda. We rekenen erop dat dat niet verder naar achter schuift, maar we willen ook concrete maatregelen. In de zomer hebben we nog gepleit voor bloemrijke dijken. In het coalitieakkoord hebben we afgesproken dat we hagen en heggen te planten. Deze concrete maatregelen zullen Leiderdorp ook mooier maken.
We zijn enthousiast over de ideeën om mee te doen aan een groenblauwe ring en regionale structuur. Leiderdorp ligt op een mooi eiland tussen Rijn, Zijl, Does en Dwarswatering en daar zouden onze inwoners meer van moeten profiteren. Recreatie in en rondom Leiderdorp moet aantrekkelijker en makkelijker toegankelijk zijn.
Over het voorgestelde onderzoek naar het duurzaamheidscentrum zijn we kritisch. We hebben in juli bij de kadernota al laten weten dat we eerst de uitwerking willen zien voordat we onze steun toezeggen. Wat afgelopen week is gepresenteerd, lijkt ons mager.
Samengevat
Het CDA wil het College meegeven om ook in tijden van bezuinigingen te blijven zorgen voor een gezonde leefomgeving en voor een fatsoenlijke samenleving waar onze inwoners zich thuis voelen, waar ze onderdeel zijn van een sterke gemeenschap en waar iedereen kan meedoen.
Vandaag zitten we hier onder het voorzitterschap van onze burgemeester Tjarda Struik. Dit is u eerste Begrotingsraad. Dit betekent ook dat u bijna één jaar burgemeester bent van Leiderdorp. We zijn blij hoe u Leiderdorp op de kaart hebt gezet en vernieuwend invulling geeft aan het burgemeesterschap voor de Leiderdorpers. Een voorbeeld voor de rest van het land. Alvast gefeliciteerd met uw één-jarig burgemeesterschap.
Als CDA-fractie wensen wij het College, de ambtenaren en allen die zich voor Leiderdorp inzetten veel zegen, wijsheid, daadkracht en verbindend vermogen toe bij het uitvoeren van deze begroting.