Bijdrage CDA op Kadernota 2025-2028

In de encycliek Laudato Si verkondigt paus Franciscus de oproep aan alle mensen van goede wil om de zorg voor ons gemeenschappelijk huis serieus te nemen. ‘Samenleven doe je niet alleen’, of zoals de paus het in Laudato Si formuleert: “Op maatschappelijke problemen moet men reageren met sociale netwerken, niet met de pure som van individuele bijdragen.” Vanuit dit perspectief heeft de CDA-fractie Leidschendam-Voorburg de Kadernota 2025 - 2028 benadert.

We staan er financieel goed voor en het ravijnjaar lijkt afgewend en zelfs te eindigen in een overwinning bergop. Complimenten aan de wethouder Financiën voor zijn inspanningen daarvoor. Een gezonde financiële basis biedt ruimte voor een sociaal bewustzijn met een duurzaam karakter. Voor de CDA-fractie gaat het daarbij niet om de vraag of het glas halfvol of halfleeg is. Dat is inderdaad een kwestie van perspectief. Voor het CDA geldt of inwoners kansen krijgen en mee kunnen profiteren van onze gezonde financiële positie. Het gaat om het maatschappelijk resultaat dat we voor onze inwoners realiseren. Gisteren stond in NRC een interview met de wethouder Financiën in Rheden en de gevolgen voor een sociale gemeenschap als gemeenten in 2026 2,5 mld. minder krijgen. Dit interview riep bij mij toch de vraag op: hoe degelijk zijn onze financiën? Hoe alert is ons college op toekomstige financiële ontwikkelingen en wanneer komt het moment dat het college de lijst met ombuigingen en intensiveringen serieus gaat nemen? Het gaat immers om het behoud van onze sociale voorzieningen en ons gemeenschappelijk huis.

De CDA-fractie steunt de plannen om kinderen en jongeren veilig, gezond en kansrijk op te laten groeien. De druk op jongeren om mee te doen in de klas, op het schoolplein of het sportveld neemt toe. Social media doet de psychische druk toenemen. Niet iedere jongere kan of wil daarin mee. Van belang is dat we de psychische uitdagingen bij jongeren vroegtijdig onderkennen, zodat we hen tijdig de steun kunnen bieden die zij verdienen. Bijkomend effect is dat we grip houden op de kosten voor jeugdzorg. De CDA-fractie constateert dat de Kadernota geen intensiveringen bevat op jeugdzorg en het aangaan van de uitdagingen in dit vraagstuk. Tegelijkertijd gaat het regionaal belang van jeugdzorg een steeds prominentere rol spelen. Vraag aan de wethouder is wat hij voorstaat met jeugdzorg in regionaal perspectief en wat hij denkt te realiseren in 2025? Op dit punt dient de CDA-fractie een motie in.

Bij samen zorgen voor een menswaardig leven zijn sociale verbindingen onontbeerlijk. Het stimuleren en faciliteren van mantelzorg en bestrijden van eenzaamheid maken hier voor de CDA-fractie onderdeel vanuit. Hetzelfde geldt voor het belang van wijkverenigingen. Zij vormen een onmisbare schakel in het vergroten van de sociale cohesie in een wijk. Vraag aan de wethouder is hoe hij wijkverenigingen gaat betrekken bij de uitvoering van beleid en hen daar een zelfstandigere positie in geeft? Na een recent gesprek met meerdere wijkverenigingen is de vraag aan de wethouder of hij in de komende periode bereid is aan de wijkverenigingen de eenvoudige vraag te stellen: ‘Hoe gaat het met jullie?’      

De kracht van de wijk zien we ook terug in het beroep dat inwoners voor hun initiatieven doen op Vlietwensen. Het toegekende budget voor 2023 was in november uitgeput. Voor 2025 verlaagt het college de subsidie aan Vlietwensen. Voor de CDA-fractie gaat hier het verkeerde signaal vanuit naar onze samenleving en betrokken wijkbewoners. Daarom dient de CDA-fractie een amendement en motie in om het budget voor Vlietwensen op peil te houden en kaders voor besteding mee te geven.

Inwoners willen goed geïnformeerd zijn en meedoen. Respect voor de medemens en elkaars opvatting staan bij het CDA centraal. De Participatieverordening biedt een basis. Het betrekken van jongeren bij participatie is voor het CDA belangrijk. Eerdere initiatieven van D66, voor een Kindervragenuur en een Kinderraad verdienen voor de CDA-fractie opvolging. Het Kindervragenuur willen we niet alleen een feestje van het college laten zijn, maar als raad er ook graag een bijdrage aan leveren. Om te experimenteren met een Kinderraad en Kinderburgemeester dient de CDA-fractie een amendement in.

We leven allang niet meer in een samenleving waarin alleen fysieke veiligheid telt. Digitale veiligheid is minstens zo belangrijk met toenemende dreigingen van criminelen en statelijke actoren. Digitale dreigingen waartegen ook de gemeente en onze inwoners zich dienen te wapenen. Met name jongeren zijn niet alleen steeds vaker slachtoffer, maar ook verdachte van cybercrime. Recent presenteerden politie en het OM het Cybercrimebeeld 2024 hierover. Vraag aan de portefeuillehouder is wat onze gemeente doet om te voorkomen dat onze jongeren het cybercriminele pad op worden getrokken?

De ruimtelijke inrichting van onze omgeving blijft een forse uitdaging. We willen een groene woongemeente blijven, we willen woningen voor iedereen bouwen en investeren in een veranderende mobiliteitsbehoefte. Het verkeer rondom The Mall staat evenwel nog wekelijks klem en het aantal sociale en middeldure woningen blijft achter bij de behoefte van (toekomstige) inwoners. We zijn nog steeds een aantrekkelijke gemeente, vooral voor inwoners met een welgevulde portemonnee.

De ondertunneling van de N14 is door het Rijk tot nader order uitgesteld en sinds 2018 zet het CDA in op de voorbereidingen voor de Huygenstunnel – ook al is dat nog verre toekomstmuziek. Goed om daar op in te blijven zetten, maar het lost het mobiliteits- en duurzaamheidsvraagstuk van vandaag niet op. Vraag is wat we nu doen? Een andere vraag is hoe we fietsgebruik kunnen stimuleren door verkeerslichten voorrang te laten geven aan fietsers. Wie wel eens per fiets bij Weigelia de Noordsingel over heeft willen steken begrijpt wat ik bedoel.

Om samen onze omgeving in te richten is evenzeer van belang dat we investeren in duurzaamheid. Ook hier gaat het vooral om mooie woorden. Het college monitort op inzet, niet op uitkomsten. Het college geeft handvatten aan inwoners, maar waar zijn de grote keuzes en stappen die echt nodig zijn. We lopen enorm achter met de opwek van duurzame energie, de warmtetransitie Heuvel/Amstelwijk loopt achter, de hittestress-plekken in onze gemeente zijn al tijden bekend maar tot op heden is er naar ons weten op de top 3 van warmste plekken nog steeds geen actie ondernomen, en met windenergie wordt er een hoop verkend, maar is er nog geen spade de grond in gegaan. Kortom, hoe kijkt het college naar de voortgang op duurzaamheid juist als het op die meer grootschalige, structurele aanpak aankomt? En staat het college open voor meer sturende maatregelen op duurzaamheid? Voor het bepalen van de groennormen dienen we een motie in.

Tot slot. In de Kadernota geeft het college aan dat het genoodzaakt is prioriteiten te stellen. Onduidelijk blijft evenwel welke prioriteiten het college dan stelt. Het past wel naadloos in het flauwe antwoord dat ik op mijn vragen over de lege raads- en commissieagenda ontving. Ook toen kon het college geen prioritering aangeven en werd hooguit beterschap beloofd. En van een planning is nog steeds geen sprake. De CDA-fractie zit niet in de raad om oppositie om de oppositie te voeren en aanvaardt graag de aan het begin van deze periode uitgesproken wens van de coalitie om deze gemeente samen nog beter te maken. Samenleven doe je immers niet alleen!