Reactie CDA op Kadernota 2023
Het zijn schaarse tijden, als we kijken naar de wereld om ons heen. De oorlog in Oekraïne duurt voort, de inflatie blijft onverminderd hoog en hetzelfde geldt voor de energieprijzen. Corona is weliswaar helemaal uit beeld, maar de nasleep daarvan is dat allesbehalve. Er is schaarste aan mensen en middelen en in onze maatschappelijke omgeving zijn de lontjes steeds korter. Deze schaarste treft ook onze gemeente. In de Kadernota zien we dat terug in de investering die het college vraagt voor personeel en in het bijzonder ict-middelen. We zien het ook terug in de stijgende prijzen en indexaties.
We zien in de Kadernota en meicirculaire dat voor de komende twee jaar het financiële beeld relatief gunstig is. We realiseren een structureel begrotingsoverschot, mits het economisch beeld ook positief blijft. Voor de CDA-fractie zit daar, met alle ontwikkelingen nationaal en internationaal, wel een aandachtspunt en we vragen de wethouder daarom, en we vertrouwen hem dat ook toe, om realistisch te ramen. Voor de jaren 2026 en volgende dreigt het ravijn. We begrijpen het college als het allereerst inzet op lobby en het inzichtelijk maken van de dreiging die op gemeenten afkomt. Het nu al inzetten op bezuinigingen voor de jaren 2026 en volgende wakkert alleen de onrust aan. Tegelijkertijd is het ook niet slim om als een konijn in de koplampen van een naderende auto te blijven kijken. Daar komt uiteindelijk ook ellende van. Vraag aan de wethouder is daarom of hij ook een plan B voorbereidt voor als het Kabinet niet alsnog over de brug komt en een volgend college zich direct voor forse financiële ingrepen geplaatst ziet. En hoe zit het, vz., met ons gemeentelijk belastinggebied, waar ook nog ruimte zit en waar het Rijk ons op onze verantwoordelijkheid aan kan spreken. Is het college bereid ook naar de batenkant van onze begroting te kijken en de ruimte die daar nog ligt? Regeren is uiteindelijk ook vooruitzien.
In de Kadernota vraagt het college fors geld voor personeel en ict-middelen. We begrijpen dat voor de gemeente het werven van voldoende en kwalitatief goed personeel lastig is. We begrijpen ook dat de gemeente onze inwoners bescherming wilt bieden door te investeren in maatregelen tegen de dreiging van buitenaf op de ict-systemen. De CDA-fractie mist in de plannen wel de visie van waaruit we deze investeringen menen te moeten doen. De raad stelde al eerder € 3 mln beschikbaar voor tijdelijke versterking en nu wordt opnieuw om een investering verzocht van, als ik het rekensommetje maak, zo’n € 2,5 mln. Met de € 1 mln die nog resteert, is dat weer best een fors bedrag. En uiteindelijk valt een inwoner over een stoeptegel door een aangelegde glasvezelkabel en is dat zijn beeld van de gemeente. De vraag aan de wethouder is welke visie het college heeft op onze gemeente en wat voor ambtelijk apparaat daarbij hoort? We hebben zondermeer waardering voor de inzet van onze gemeentelijke ambtenaren, maar investeringen moeten wel bijdragen aan een hoger doel. Om in te kunnen spelen op veranderingen in de ambtelijke capaciteit stellen we de inrichting van een regionale flexpool voor en daarvoor dienen we een motie in.
We worden wel blij van het toekomstig bestendig beheren. We gaan er tenminste vanuit dat door vooruit te kijken we voortaan ook in beeld hebben wanneer kunstwerken, kades en speeltuintjes aan vervanging toe zijn. Uit de kadernota komt nu nog het beeld naar voren dat het ons vooral overkomt. Ook hier is regeren vooruitzien en de CDA-fractie is blij met de aanpak van de speeltuintjes.
Nog enkele inhoudelijke opmerkingen op de verschillende beleidsterreinen.
Veiligheid
Het college heeft geïnvesteerd in het aantrekken van extra buitengewone opsporingsambtenaren. Dat is een mooi resultaat. Tegelijkertijd bereiken ons geluiden van inwoners dat de boa’s niet zichtbaar zijn en er veel te weinig wordt gehandhaafd. We weten dat deze geluiden van alledag zijn en de inzet van de boa’s geen recht doen. Tegelijkertijd is het wel de beleving van onze inwoners en zal er een kern van waarheid in schuilen. Het college gaat voor een wijkgerichte aanpak van de boa’s. Vraag aan de portefeuillehouder is hoe hij tot een wijkgerichte inzet van de boa’s komt en ervoor zorgdraagt dat de boa’s ook daadwerkelijk in de wijk ingezet gaan worden en inwoners de resultaten daarvan ondervinden.
Wonen
We staan in de top 5 van meest aantrekkelijke woongemeente. Tegelijkertijd stonden we vorig jaar in de top 3 van gemeenten met de hoogste woondruk. Je kunt dus geen woningen beschikbaar hebben, maar wel aantrekkelijk zijn. Tegelijkertijd weten we dat als we voor alle doelgroepen aantrekkelijk willen blijven we betaalbare woningen zullen moeten gaan bouwen. Vz., de wethouder heeft gisterenavond al de nodige plannen, voorstellen en brieven aangekondigd en, zoals met zoveel voorstellen van dit college, wachten we vooral in spanning af.
Bereikbaarheid
Hetzelfde geldt voor de bereikbaarheid. We hebben er gisteravond al uitgebreid over gesproken. Ook hier wachten we in spanning af en zien uit naar de voorstellen. Wellicht komt die kabelbaan er nog? De bewoners van Damcentrum beklaagden zich laatst in de beeldvormende raad over de verkeerssituatie en de economische ontwikkeling. In Damcentrum komt veel samen: handhaving, verkeer en bedrijvigheid. Ik weet dat het CDA misschien niet de eerste mag zijn, maar ik doe het toch: ‘waar blijft het masterplan?’, vraag ik het college.
Sociaal domein
Gisteravond spraken we al over het tekort op de BUIG en kondigde de wethouder aan nog voor het reces met een re-integratie en participatiebeleid te komen. Ook voor de energietoeslag heeft de raad zich het afgelopen jaar vooral als aanjager moeten laten gelden. Vraag aan de wethouder is hoe hij uitvoering gaat geven aan de energietoeslag, ook voor studenten, die het Kabinet afgelopen maandag bekend maakte.
Het CDA is blij dat het college in blijft zetten op eenzaamheidsbestrijding en verneemt graag de plannen daartoe. Wel struikelen we over de zin: “De extra middelen voor eenzaamheidsbestrijding vloeien voort uit een verzoek van de raad en kunnen maar ten dele gedekt worden uit een uitkering van het Rijk”. Wat bedoelt het college hier te zeggen? Dat de ambitie van het college voor eenzaamheidsbestrijding niet verder reikt dan de ruimte die het Rijk biedt? Graag een reactie van de wethouder. Het CDA hecht voorts aan wijkverenigingen en wijkgebouwen als verbindend element in onze lokale gemeenschap. Ze dragen bij aan participatie en burgerschap. Tegelijkertijd weten we ook dat wijkverenigingen en wijkgebouwen onder druk staan. Om deze reden dient het CDA een motie in tot kwijtschelding van ozb aan wijk- en sportverenigingen.
Cultuur, Kunst en Erfgoed
Een gemeenschap verbindt, wint en leeft door beleven, maken en waarderen van kunst, cultuur en muziek. Wij wachten - zoals met vele plannen van dit college - gespannen af welke rijk gevulde toekomst de cultuurnota Leidschendam-Voorburg zal brengen. Bureau Berenschot heeft recent een interessante nota aan de Tweede Kamer aangeboden. Hierin onderschrijft Berenschot het nut , de
noodzaak en de mogelijkheden van een rijk cultureel leven ook voor de gezondheid, de sociale veiligheid, effecten binnen de zorg of het stimuleren van zelfredzaamheid en sociale cohesie. De maatschappelijke invloed van kunst en cultuur: daar moet middelen en mogelijkheden voor zijn. Leidschendam-Voorburg heeft een reputatie. En dus de kans om die reputatie eindelijk eens een betere, forse, positieve impuls te geven. We gaan immers van goed naar (nog) beter!
Regionale samenwerking
Een recente brief van wethouder Van Asten aan de Haagse gemeenteraad over de Vlietzone baart ons zorgen. Een zorgvuldig tussen de provincie en Vlietgemeenten tot stand gekomen toekomstbeeld lijkt door de Haagse wethouder aan flarden te worden geschoten omdat niet integraal aan de Haagse wensen wordt voldaan. Zo werkt dat in een democratie met meerdere partijen niet. We zagen eerder al dat het van belang blijft om met Den Haag het gesprek te blijven voeren over de gevolgen van hun ambities voor de bereikbaarheid in onze wijken, alsmede voor onze groene en leefbare uitstraling en het behouden van het cultuurhistorische karakter van onze gemeente. Vz, graag vernemen we van de wethouder hoe het college zich hierin gaat opstellen en hoe het college gaat voorkomen dat in de Vlietzone alsnog Haagse industrie verrijst?
Investeringsagenda
Tot slot ligt vandaag ook de investeringsagenda voor. De ervaring uit het verleden laat zien dat onze ambitie vaak groter is dan de werkelijkheid aan kan. Het college heeft hier reeds slagen gemaakt. De CDA-fractie waardeert dat. Tegelijkertijd hebben we nog wel de vraag aan de wethouder hoe realistisch deze investeringsagenda is en hoe het college daarop denkt te sturen.