Opinieartikel Nieuwe Oogst: 'Nieuwe visie op financiering nodig'

De nieuwe leennormen in het kader van de Basel IV-afspraken, die vanaf 2023 voor de land- en tuinbouw gelden, maken financiering van agrarische bedrijven lastiger. De overheid kan hierbij een rol spelen, vinden CDA'ers Derk Boswijk, Frank ten Have en Arie van den Berg. Hoe dat kan uitpakken, is in de gemeente Midden-Delfland al te zien.

De nieuwe leennormen in het kader van de Basel IV-afspraken, die vanaf 2023 voor de land- en tuinbouw gelden, maken financiering van agrarische bedrijven lastiger. De overheid kan hierbij een rol spelen, vinden CDA'ers Derk Boswijk, Frank ten Have en Arie van den Berg. Hoe dat kan uitpakken, is in de gemeente Midden-Delfland al te zien.
Onlangs werd in Nieuwe Oogst en in de Telegraaf ingegaan op de mogelijke nieuwe leennormen voor boeren die vanaf 2023 gaan gelden, waardoor zij steeds moeilijker financiering kunnen krijgen. Investeringen zijn belangrijk, juist vanwege de maatschappelijke vraag van steeds meer duurzame- en kringlooplandbouw.

Boeren maken zich daarbij grote zorgen over de financierbaarheid van agrarische bedrijven en de noodzakelijke investeringen voor een duurzame landbouw.

Eerlijke boterham
Agrarisch ondernemers moeten een eerlijke boterham kunnen verdienen, juist als ze worden gestimuleerd voor een bedrijfsvoering te kiezen die minder fosfaat- en stikstofuitstoot veroorzaakt en meer rekening houdt met het combineren van agrarische bedrijfsvoering en natuurbeheer, meer weidegang, kringlooplandbouw en kortere ketens. Want baat het niet, dan schaadt het niet.

Ondanks alle regelingen die er zijn voor startende agrarisch ondernemers – die ook zeker moeten worden gehandhaafd – is de financierbaarheid voor startende boeren een probleem.

Pacht
Daar waar bedrijfsopvolging van belang is voor continuïteit en beheer van het landschap, kan naar ons idee de overheid ook een rol spelen door gronden over te nemen en in langjarige pacht te geven, met een eerste recht van terugkoop voor de boer.

Daarmee hoeven die gronden niet bancair te worden gefinancierd en niet te worden afgelost. De financieringslast wordt door de wegvallende aflossing minder. Ook ontstaat er meer ruimte voor andere investeringen voor duurzame bedrijfsvoering.

Kavelruilprogramma
Op kleine schaal gebeurt dit al in de groene gemeente Midden-Delfland. Met een kavelruilprogramma worden door de gemeente, op verzoek, al gronden verworven of in pacht uitgegeven aan veehouderijen.

Ook heeft de gemeente een programma om agrarisch ondernemers te stimuleren tot verduurzaming en kringlooplandbouw, waar twee derde van de boerenbedrijven in Midden-Delfland aan deelneemt. Met concrete resultaten als vermindering van stikstof- en neutraliteit van fosfaatuitstoot.

Groenfonds
Daarnaast worden boeren beloond voor natuurdiensten uit een groenfonds en is er op redelijk grote schaal ook weidevogelbeheer door boeren. Daarmee worden natuur en natuurdiensten geïntegreerd in de bedrijfsvoering en beloond.

Tot slot werkt gemeente Midden-Delfland actief mee aan de vorming van een lokale coöperatie, die duurzame producten wil vermarkten in de regio. Daarmee kan eerlijk en duurzaam geproduceerd voedsel in kortere ketens met minder mobiliteit en vervuiling worden geconsumeerd.

Stimuleren
Wat ons betreft zijn dit goede voorbeelden van onder andere nieuwe financieringsmodellen ter stimulering van een duurzame landbouw. Met als doel stimuleren, niet halveren. Daarbij is het aantal boerenbedrijven een resultaat, geen doelstelling. Deze voorbeelden verdienen dan ook navolging in het land door andere gemeenten en een stimulans vanuit de landelijke overheid.

Derk Boswijk, Frank ten Have, Arie van den Berg
Respectievelijk CDA-Tweede Kamerlid, CDA-wethouder Midden-Delfland en melkveehouder/CDA-raadslid Midden-Delfland