In de media: "Raad Noordwijk vreest 'kwaad daglicht'"

Naar aanleiding van de aangenomen motie "gezamenlijke verantwoordelijkheid gemeenteraad" door een meerderheid van de Noordwijkse gemeenteraad (te weten PUUR Noordwijk, PvdA-GroenLinks, D66 en Lijst Salman Noordwijk), heeft dhr. Jeroen van Raalte in de Volkskrant het volgende geschreven:

Mag een gemeenteraadslid zich in de pers negatief uitlaten over haar gemeente? In Noordwijk kennelijk niet: raadslid Lenie Zoetendaal (CDA) is door haar collega's teruggefloten vanwege een kritisch tv-optreden dat slecht zou zijn geweest voor het imago van de badplaats. Een meerderheid van de gemeenteraad keurt 'acties waardoor de gemeente Noordwijk in een kwaad daglicht wordt gesteld nadrukkelijk af'.

Aanleiding voor het akkefietje was een uitzending van tv-programma De Monitor over 'spoedzoekers' op de woningmarkt. Dat zijn mensen die door een scheiding of andere tegenslag dakloos dreigen te worden. In Noordwijk worden ze aan hun lot overgelaten, betoogde Zoetendaal voor de camera's.

Dat schoot in het verkeerde keelgat bij de vier partijen die Noordwijk besturen. 'Een tendentieus, misleidend beeld', aldus raadslid Taetske Visser-Danser (PUUR Noordwijk). Het gaat haar niet om de goede pr, verzekert ze. 'Je mag alles zeggen, zolang het waar is'. Afgelopen donderdag vroeg ze een spoeddebat aan over het tv-optreden. 'Wij moeten ons als raad ervan bewust zijn dat negatieve uitlatingen over de gemeente Noordwijk ons mooie dorp schade berokkenen', lichtte ze die avond toe. 'De plaats waar wij als raadsleden onze zorgen uiten over gemeentelijk beeid is deze raadszaal'. Gezien het geld dat de gemeente uittrekt om het imago van Noordwijk op te poetsen, vond ook D66 het optreden van Zoetendaal 'contraproductief'. Uiteindelijk stemde een meerderheid van de raad in met een motie dat raadsleden de gemeente niet 'in een kwaad daglicht' dienen te stellen.

Regelrechte intimidatie, vindt Zoetenzaal zelf. 'Al anderhalf jaar pleit ik voor de spoedzoekers, maar ik wordt niet serieus genomen of zelfs belachelijk gemaakt', zegt ze. 'De geemente laat die mensen creperen, maar zodra ik dat in een tv-uitzending zeg, proberen ze mij op allerlei manieren zwart te maken'.

Voor een buitenstaander leest de motie als een poging de oppositie de mond te snoeren. Maar daar is geen sprake van, bezweert burgemeester Jan Rijpstra. 'Iedereen heeft het recht zijn of haar mening te geven in de media. Maar een grote meerderheid is gevallen over het feit dat Zoetendaal dingen heeft gezegd die niet waar zijn en Noordwijk daarmee neerzet als een asociale gemeente'. Hij vindt het 'meer dan terecht' dat raadsleden elkaar bevragen over uitlatingen in de pers. 'Als raadslid mag je politiek bespreken in de media, maar dan moet je ook de consequenties van je uitspraken aanvaarden. Raadsleden kunnen op het matje worden geroepen, net als wethouders'.

Slikken
Een kromme vergelijking, vind Marcel Boogers, hoogleraar lokaal bestuur in Twente. 'Natuurlijk mogen raadsleden worden aangesproken, maar ze dragen een heel ander soort verantwoordelijkheid dan wethouders'. In tegenstelling tot bestuurders kunnen raadsleden alleen door de kiezer worden weggestuurd. Voor hen heeft zo'n 'kolderieke' motie als in Noordwijk dus geen enkele betekenis. Wel wekt de coalitie ermee de indruk dat ze criticasters monddood wil maken, zegt hij. 'Kritiek mag je uiten, of die nu terecht is of niet. Een goede burgemeester zou deze motie hebben ontraden'.

Voor een kleine gemeente als Noordwijk is het even slikken als op de nationale televisie kritiek wordt geleverd op het beleid, zegt Boogers. Het verklaart waarom de coalitiepartijen in de badplaats zo gepikeerd reageren op een tv-optreden waarop inhoudelijk weinig valt af te dingen. Want hoewel Zoetendaal wordt beschuldigd van misleiding, lijkt er eerder sprake van een politieke welles-nietesdiscussie.

Het is wel vaker voorgekomen dat een Noordwijks raadslid zich moest verantwoorden voor een media-uitspraak, zegt burgemeester Rijpstra. Dat er nu een motie aan wordt vastgeplakt, is wel een noviteit. Van dat besluit van haar collega-raadsleden trekt Zoetendaal zich overigens weinig aan, integendeel. 'Als ik iets onrechtvaardig vind, ga ik er harder tegenin'.