Verhoging belastingen dreigt door onnodige budgetoverschrijdingen college. Bijdrage CDA fractievoorzitter Menno van ENK aan het kaderedebat van 9 juli.
Het ravijnjaar 2026, daar wordt veel over gesproken. Als gemeenten in Nederland de financiële klap uit het gemeentefonds moeten opvangen. Het verschil in Rijswijk is, dat we de afgelopen twee jaar al in ons eigen financieel ravijn zijn geduikeld. De begrotingsdiscipline is onder deze VVD wethouder van Financiën nog nooit zo laag geweest.. Ons weerstandvermogen is in twee jaar van een 10 naar een 6- is gedaald. Dus Rijswijk dreigt bij het volgende ravijn gewoon failliet te gaan! En dit had vermeden had kunnen worden.
Het CDA heeft dit eerder immers bij de begrotingsbehandeling al voorspeld. Samen met WIJ Rijswijk en Rijswijks Belang hebben wij toen al gevraagd aan het college om direct aan de slag te gaan met financiële ombuigingen. Maar dat vond de wethouder niet nodig. De jeugdzorg zou wel bijtrekken en compensatie voor de hogere CAO kosten zou wel loskomen. Dus onze motie werd door de coalitie verworpen. En nu? Hoe langer je wacht, des te dieper moet je snijden. En nu zien we in rijkelijk laat aangeleverde stukken, dat het college maar vast begint om wat bestemmingsreserves leeg te halen om voor dit jaar een nieuw debacle te voorkomen. En voor het structurele tekort wordt als eerste de belasting voor de burger verhoogd. Het parkeerbeleid wordt botweg afgeschaft. Niks ruimte verdelen. Gewoon overal invoeren en tegen een hoger tarief. En zo niet, dan mag de raad vanavond zelf bezuinigingen uitzoeken met behulp van een stapel ambtelijk opgestelde opties. Dat is de werkwijze van deze coalitie. Als het lastig wordt mag de raad zelf met amendementen gaan puzzelen.
Maar Vz, de bijlagen met honderd en één opties geven wel een beeld, maar ze zijn nog niet af. Bij sommige is de juridische toets nog niet gedaan. Bij anderen ontbreken de bedragen. En ze zijn ook niet uitputtend. En voordat we de financiële wanorde in rekening gaan brengen aan de belastingbetaler willen wij de mogelijkheden tot bezuiniging eerst compleet hebben. Belastingverhoging treft namelijk het meest onze hardwerkende huishoudens met een klein inkomen Vandaar onze motie met WIJ en RB. En laat er geen misverstand over bestaan! Nu we in deze penibele toestand zijn geraakt, wil het CDA overal waar nodig in uitgaven snijden om onze reservepositie weer terug te brengen op het oude niveau. Behalve op twee punten. Namelijk daar waar het gaat om armoedebestrijding van burgers die in de problemen komen en daar waar het gaat om onderhoud en beheer van de publieke ruimte. Ik licht dit toe.
Inwoners van Rijswijk die buiten hun schuld ondersteuning nodig hebben mogen niet de dupe worden van het financieel beleid van ons stadsbestuur. En daarmee bedoelt het CDA niet alleen de sociale minima, maar ook de groep hardwerkende mensen die net iets meer verdienen, maar die door hoge inflatie, energieprijzen of ziekte tijdelijk ondersteuning nodig hebben.
Als het gaat om onderhoud van wegen, lichtmasten, parken en groenbeheer vinden wij dat de grens in Rijswijk al lang is bereikt. Van de openbare verlichting weten we inmiddels hoe moeilijk achterstallig onderhoud weer is in te halen. En ook wegonderhoud en groenbeheer zijn hard nodig om verloedering van Rijswijk verder te voorkomen. Dit stadhuis is nu ruim een half jaar in gebruik, maar als je hier naar buiten kijkt, vragen wij ons af hoe je hier zonder gêne gasten kunt ontvangen.
We zijn alsmaar bezig met praten over nieuw beleid in glossy beleidsplannen, en dure strategienota’s. Maar kan er alstublieft wat meer aandacht aan de uitvoering worden gegeven? Kunnen wethouders eens een rondje maken door de stad om te zien wat er feitelijk gebeurt en wat nog nodig is? Aandacht voor de uitvoering betekent geen dure miskleunen meer met duizenden afvalcontainers of het online weggeven van nieuwe ijskasten. Ik ga niet overal moties voor indienen Vz, maar het CDA pleit dus voor het stoppen met nieuw beleid. Geen beleidsambtenaren meer voor bijvoorbeeld Armoedebeleid maar inzet van ervaren Bijstandsconsulenten met mensenkennis en oog voor de praktijk. Stoppen met al die ingehuurde bureaus die allerlei uitgangspunten voor ons 20x uitschrijven. Maar uitvoeringsambtenaren die de wirwar van verkeersborden weten terug te dringen. Stoppen met peperdure aanpassingen van weg-infrastructuur, maar verkeersveiligheid verbeteren door serieuze handhaving. En pas mobiliteitsprincipes nou eens toe in onze nieuwe wijken, i.p.v. er alleen maar eindeloos over te praten. Scheelt enorm veel geld.
Vz wat ook geld scheelt is het terugdraaien van de uitbreiding griffie en die formatie benutten om je inhuur in de staande organisatie te beperken. Onze raadsvergadering over tekstnuanceringen in zienswijzen toont nog eens te meer aan dat je zo niet effectief bestuurt. Met of zonder speciale raadsgriffier. Laten we daar nou eerlijk in zijn.
Vz, wat ook geld scheelt is het stoppen met een gemeentelijk gebouw in het sportpark Elzenburg. De aanbesteding van 13 M is nog niet gedaan. Dus i.p.v. het woonfonds van 3M nu leeg te plukken, waarmee we als gemeente rendabele huisvesting voor midden inkomens zouden bouwen, kunnen we veel beter de 13M voor dat gemeentegebouw doorstrepen en vervangen door een subsidie aan de betrokken clubs voor hun eigen clubhuis. Niemand gelooft immers nog in een sluitend businessplan en dit gaat ons geheid weer een nieuw structureel tekort opleveren.
Verder stellen wij voor te snijden in onze eigen bestuurskosten door het aantal wethouders van 5 naar 4 terug te brengen. Het aantal van 5 is alleen ingegeven door het aantal partijen dat nodig is om een coalitie te vormen en niet door de hoeveelheid werk. Zeker nu PvdA/GL samen gaan moet dit een haalbare structurele bezuiniging opleveren.
Er zit een nota Grip op Jeugdzorg bij de stukken. Van twee pagina’s, mooi. Het CDA roept al jaren dat de gemeente niet elk kind in onze stad gelukkig kan maken. Maar ik wil graag een concrete toezegging van de wethouder. Gaan wij dit jaar nu echt een keer een ombuiging zien? Wanneer keren wij terug naar het uitgavenniveau van voor de Corona? Heeft de wethouder intussen in beeld wat de eerste resultaten in Den Haag zijn, die uit de H10 is gestapt? Kunnen wij daar ook in Rijswijk wat mee? Hoeveel zorginstellingen hebben we nu nog gecontracteerd?
En tot slot Vz, als wij serieus werk willen maken van het in control brengen van de uitgaven Sociaal Domein, dan is het niet verstandig om in Rijswijk nieuwe sociale woningen toe te voegen, zeker niet in die wijken waar al zoveel staat. Alleen Den Haag en Delft hebben een vergelijkbaar percentage sociaal als Rijswijk. Maar deze gemeenten hebben hun financiën wel op orde en wij niet.(Laat de andere randgemeenten nu eens hun best doen. Zorg dat corporaties tijd en geld hebben voor woningverbetering, waar ze vorige raadsperiode zo goed mee zijn begonnen. En zorg dat wij als stadsbestuur financieel in staat zijn om mensen die zorg of financiële steun nodig hebben, ook te blijven helpen. Als we zo doorgaan met dit collegebeleid, dan kan dat straks niet meer.
Ik ben benieuwd naar uw reactie op onze voorstellen.