Door: Sybrinne de Vries
Er is veel onrust in samenleving en politiek over de grote bezuinigingen in de zorg. Gemeenten krijgen vanaf 2015 de verantwoordelijkheid voor meer zorg- en ondersteuningstaken. Tegelijkertijd ontvangen zij daarvoor veel minder geld van de Rijksoverheid. Krijgen we in de toekomst nog wel de zorg en ondersteuning die we nodig hebben en zal er geen verschraling van die zorg en ondersteuning optreden?
Dat het voor minder geld moet en ook kan is voor het CDA en voor veel andere politieke partijen geen vraag. De kosten voor de zorg zijn de afgelopen jaren fors gestegen. Dit geld betalen we met zijn allen via premies voor de zorgverzekering en de AWBZ. Iedereen weet wel zo ongeveer wat er voor de zorgverzekering betaald moet worden, gemiddeld zo’n 1,100 euro per jaar. Maar voor de AWBZ (langdurige zorg thuis en in instellingen) betalen we veel meer, over de 4000 euro per jaar, los van een bijdrage uit de algemene middelen via belastingheffing en ook nog eigen bijdragen. Deze premieheffing zien we niet terug op ons loonstrookje. Als er niet wordt ingegrepen zal deze premie steeds verder oplopen en betalen we straks meer dan een kwart van ons inkomen aan zorg. Het is dan ook goed dat de overheid deze kostenstijging wil dempen en een deel van de zorg- en ondersteuningstaken vanuit de AWBZ wil overhevelen naar de gemeenten. De gedachte hierachter is dat burgers zorg en ondersteuning zelf of met behulp van hun sociale omgeving kunnen organiseren en dat anders gemeenten meer maatwerk kunnen bieden en hierdoor efficiënter met het beschikbare geld kunnen omgaan.
Wat wil het kabinet?
De vraag is of dit met de maatregelen die het kabinet wil nemen ook lukt en of de noodzakelijke zorg en ondersteuning dan nog wel geleverd zal worden. Over de precieze maatregelen die het kabinet wil nemen is nog steeds veel onduidelijkheid. De wetsvoorstellen, waarvan de Wet Langdurige zorg zelfs nog moet worden ingediend, moeten nog door de beide Kamers der Staten-Generaal worden behandeld. Gemeenten en zorgaanbieders weten nog steeds niet goed waar ze aan toe zijn. Dit geeft veel onzekerheid. Ook is daardoor de beoogde invoeringsdatum van de maatregelen van 1 januari 2015 veel te snel. Een goede voorbereiding komt daardoor sterk onder druk te staan met alle gevolgen van dien voor de burgers. Wat we wel weten is dat de begeleiding en de dagbesteding wordt overgeheveld vanuit de AWBZ naar gemeenten met een bezuiniging van 25% en dat het budget voor de hulp in het huishouden per 1 januari 2015 daalt met 40%.
Een aantal landelijke regelingen voor tegemoetkomingen aan ouderen en mensen met een beperking komt te vervallen (o.a. WTCG, CER). Ter compensatie ontvangen de gemeenten hiervoor in totaal 268 mln; een veel kleiner bedrag dan daarvoor nu beschikbaar is.
Wat wil het CDA?
Het CDA heeft in de Tweede Kamer tegen het schrappen van de tegemoetkomingen voor ouderen en mensen met beperkingen gestemd, omdat zij hierdoor hard in hun portemonnee worden geraakt.
Het CDA bezuinigt ook op de AWBZ, maar veel minder dan het kabinet .
Het verkiezingsprogramma van het (landelijke) CDA bezuinigt 17,5% op de hulp bij het huishouden en niet 40% zoals het kabinet van VVD en PvdA. Het CDA bezuinigt op de begeleiding 5% (en hevelt deze over naar gemeenten) maar geen 25% zoals dit kabinet. Het CDA bezuinigt dus minder dan het kabinet omdat gemeenten in staat gesteld moeten worden om de zorg en ondersteuning thuis kwalitatief goed te organiseren. Gemeenten moeten de noodzakelijke ondersteuning, zorg en welzijn daadwerkelijk kunnen leveren. Dit kan alleen met voldoende geld en voldoende voorbereidingstijd.
Het CDA Teylingen heeft in haar verkiezingsprogramma zorg en ondersteuning als speerpunt opgenomen, omdat zorg en ondersteuning voor de mensen die daarop zijn aangewezen voor het CDA een kernwaarde is. Het kunnen bieden van voldoende zorg en ondersteuning is een basisvoorwaarde om mee te kunnen doen aan de samenleving en erbij te horen. Mensen mogen geen risico lopen bij het verkrijgen van de zorg en ondersteuning die voor hen noodzakelijk is. Voldoende thuiszorg, ondersteuning en tegelijkertijd ontlasting van mantelzorgers en de mogelijkheid om gebruik te maken van dagbesteding zijn voor het CDA daarom heel belangrijk.
In de komende jaren zal in de praktijk duidelijk worden welke gevolgen de maatregelen van dit kabinet van VVD en PvdA hebben. Zolang we dit nog niet weten, moeten we goed voorbereid zijn op wat komen gaat. Het CDA stelt daarom voor om voor de komende raadsperiode een zorgfonds in te stellen, gevoed uit de reeds bestaande reserves van de gemeente. Met dit fonds kan worden voorkomen dat mensen na de invoering van de maatregelen met hun zorg- en ondersteuningsbehoefte in de kou komen te staan.
Als u wilt reageren op de blog kunt u een email sturen naar [email protected]