Longread: Gift in moeilijke tijden
Het CDA Apeldoorn is mede-indiener van deze motie. Onze partij staat voor waarden als recht doen aan de ander en solidariteit. Ons landelijke verkiezingsprogramma Recht Doen sluit bij dit voorstel en deze motie dan ook helemaal aan.
Waarom deze motie?
Achtergrond
Steeds meer mensen komen in financiële problemen en komen tekort om te voorzien in de dagelijks levensbehoeften en maandelijkse vaste lasten. Alles wordt duurder mede door de inflatie en mensen kunnen veel kosten niet meer betalen. Er is onderzoek gedaan door de commissie sociaal minimum waaruit landelijk blijkt dat mensen en gezinnen behoorlijk veel geld tekort komen met name in de bijstand maar ook daarboven. Onlangs is dit nog in het nieuws geweest. Het advies van deze commissie is om de armoede te bestrijden door het verhogen van de bijstand en de minimumlonen. Als gemeente kunnen we bijsturen op het eerste door bijvoorbeeld deze motie te omarmen en in de praktijk mensen meer ruimte te geven waardoor ze ook hun verantwoordelijkheid makkelijker kunnen nemen. Tijdens de avond was er een inspreker en ervaringsdeskundige die aangaf dat ze weet dat veel mensen in de problemen komen. Zelf is ze gedupeerde van de toeslagenaffaire. Ook zij geeft aan dat grote geld problemen in het hoofd gaan zitten en de mens inactief maakt. Zeker wordt er al het een en ander gedaan in Apeldoorn en toch pleitte deze mevrouw ook voor deze motie.
Nieuwe participatiewet
Er ligt nu landelijk een nieuwe participatiewet welke ruimte biedt aan het verruimen van de meldingsplicht van giften. De huidige regel is tot 1200 euro in Apeldoorn maar onze fractie en met ons andere partijen willen deze ruimte verhogen naar 1900 euro. Het bedrag van de vrijstelling van inkomsten binnen het stelsel van sociale zekerheid is gekoppeld aan het bedrag dat jaarlijks is vastgesteld in het kader van de Inkomstenbelasting, waarbij dit bedrag voor 2023 op 1900 euro is gesteld. De nieuwe wet Participatie in Balans artikel 31 lid 2 m stelt dat het giftenlimiet een minimale ondergrens is en gemeenten de beleidsvrijheid hebben om hogere giften buiten beschouwing te laten. We weten dat er al meerdere steden deze verruiming toepassen zoals Amsterdam, Arnhem, Rotterdam, Amersfoort en Haarlem. Deze avond kregen we ter onderbouwing een presentatie van de ambtenaar van Sociale Zaken uit Amsterdam waar dit in de praktijk al wordt toegepast.Behalve dat de wet deze ruimte biedt werd ook het volgende argument genoemd: Een gebaar van liefde mag niet worden bestraft. De presentatie kunt u hier in haar geheel bekijken.
Naast deze wetgeving gaat het er ook om of je ook bereidt bent onder ogen te zien dat het leven voor veel mensen niet meer betaalbaar is en of je ook wilt zien dat rust in het hoofd mensen meer verder helpt dan zorgen voor het dagelijkse levensonderhoud. Als mensen ruimte in het hoofd hebben kunnen ze ook de ruimte nemen om hun dagelijkse verantwoordelijkheden op te pakken. Dat werkt pas echt preventief en zorgt ervoor dat mensen de beweging uit de bijstand kunnen maken. De inspreker van deze avond heeft dit ook aangegeven. Er was daarna een discussie over deze nieuwe regelgeving.
Dit stond in Binnenlands Bestuur
Vrijstelling giften in bijstand blijft maatwerk (binnenlandsbestuur.nl)
“Toch blijft de bevoegdheid van gemeenten om individuele afwegingen te maken onverminderd van kracht. Dit is juist in het leven geroepen omdat de decentrale overheid ‘dichter bij de inwoners staat en daardoor beter zicht heeft waar wettelijke kaders in individuele situaties knellen’, aldus Schouten. Dit komt niet te vervallen bij invoering van het genoemde wetsvoorstel, dus is een hogere vrijstelling dan de wettelijke € 1.200,- straks nog steeds een optie. Sommige gemeenten werken al (experimenteel) met een hogere vrijstellingsnorm dan € 1.200,-“.De minister geeft dus ook geen gehoor aan de oproep van het VVD Kamerlid om de gemeenten per direct te laten stoppen met het vrijstellen van de maandelijkse giften.” Minister Schouten geeft daarmee ook duidelijkheid over de bedoeling en reikwijdte van de wet, en aangegeven dat gemeenten wel degelijk beleidsvrijheid behouden, en daarmee ook de giftenvrijstelling op lokaal niveau mogen verhogen.
We verzoeken de motie verder uit te werken in lokale regels die dit mogelijk maken. De volledige motie kunt u hier downloaden.