Opiniestuk: De veiligheid van Groningers is niet te koop
De veiligheid van Groningers is niet te koop
Begin deze week werd bekend dat Rusland stopt met de levering van gas aan Nederland. Met dit nieuws zwelt de roep om toch meer gas uit Groningen te winnen aan. Vooralsnog wil het kabinet uiterlijk in 2023 de gaskraan in Groningen dichtdraaien. Ondertussen buitelen landelijke media over elkaar heen met argumenten om de gaskraan toch weer verder open te draaien en Groningers financieel te compenseren voor hun leed. Maar wordt de veiligheid van Groningers wel voldoende meegewogen in het publieke debat? Hebben zij niet net zoveel recht op een veilige woning als de rest van Nederland?
Waarom wordt de gaswinning eigenlijk afgebouwd?
De gaswinning in Groningen wordt afgebouwd wegens het verhoogde risico op aardbevingen. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) gaf onlangs nog aan dat de veiligheid van inwoners op dit moment onvoldoende is geborgd. Sterker nog, de kans op gewonden en zelfs doden moet niet worden uitgesloten. Duizenden huizen lopen een verhoogd risico in te storten bij een zware aardbeving en de kans daarop neemt toe naarmate er meer gas wordt opgepompt uit de Groninger bodem.
Kunnen we deze huizen niet gewoon versterken?
De versterkingsopgave verloopt op veel plekken moeizaam. De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), verantwoordelijk voor de voortgang van de versterkingsoperatie, gaf eind april aan dat ze een werkvoorraad heeft van 27.165 adressen. Daarvan zijn er nu 4738 afgerond (17%) en worden op dit moment 1507 versterkt (6%). De overige huizen zijn nog niet verstevigd of zelfs nog helemaal niet beoordeeld. De verwachting van de NCG is dat er in 2022 in totaal tussen de 1000 en 1500 woningen bouwkundig kunnen worden versterkt. Het uiteindelijke aantal is afhankelijk van de bouwcapaciteit binnen de bouwsector (mensen en materialen). Kortom: het gaat nog jaren duren voordat alle, tot nu toe bekende, woningen met een verhoogd veiligheidsrisico bouwkundig zijn versterkt.
Maar Groningers willen zelf toch ook dat de gaskraan open gaat?
Op 4 maart verscheen er een artikel in het Dagblad van het Noorden, waarin werd benoemd dat een meerderheid van de Groningers wil dat de gaskraan weer wordt opengedraaid om Poetin en Rusland te dwarsbomen. De uitslag van dit door Enigma Research uitgevoerde onderzoek wordt veel gebruikt als argument om de gaskraan weer open te draaien. Maar welke vraag is er eigenlijk voorgelegd aan inwoners? Nou dat was de volgende vraag: ‘’Als Nederland stopt met de import van Russisch gas, mag wat mij betreft de gaswinning in Groningen worden hervat tot maximaal 12 miljard kuub per jaar. Bij deze hoeveelheid kan volgens Staatstoezicht op de Mijnen de veiligheid van de Groningers gewaarborgd blijven’’. Het laatste deel van de vraag is onjuist, zoals bovenin dit artikel te lezen valt. De veiligheid van Groningers kan niet worden gewaarborgd.
Er kunnen dus grote vraagtekens worden geplaatst bij de uitslag van deze peiling.
Geld maakt niet veilig
In het publieke debat gaat de discussie tot nu toe vooral over het opendraaien van de gaskraan ten gevolge van de oorlog in de Oekraïense, waarbij Groningers financieel gecompenseerd moeten worden. Maar wat er in deze discussie onderbelicht blijft is of we de veiligheid van Groningers net zo belangrijk vinden als de veiligheid van medelanders buiten de provincie Groningen. Die veiligheid is niet te koop. Nederland kon de afgelopen decennia rekenen op Groningen, hopelijk kan Groningen nu ook rekenen op de solidariteit van Nederland. Hoe lastig dat ook is onder de huidige geopolitieke omstandigheden.
Door: Robert de Wit
Fractievoorzitter Statenfractie CDA