Algemene beschouwingen 2023
Voor ons ligt wederom een meerjarig sluitende begroting. Dank aan iedereen die hieraan een bijdrage heeft geleverd.
Het college heeft gekozen om deze begroting de titel te geven ‘aanpakken en aanpassen’. Een passende titel wat ons betreft. Waren we als CDA-fractie bij de behandeling van de voorjaarsnota nogal kritisch op de koers van het college, inmiddels zien we dat het college de gemaakte opmerkingen zich ter harte heeft genomen en zaken echt aanpakt en de ‘doe-modus’ heeft gevonden. Er is de afgelopen periode flink werk gemaakt van de ambities uit het coalitieakkoord en het collegeprogramma. Zo is er door aanpassingen in het evenementenbeleid meer ruimte voor activiteiten en evenementen in onze kernen ontstaan. Verder is er werk gemaakt van woningbouw. Zeer recent nog de afspraken over de Heikant in Gennep. Na 20 jaar van discussie lijkt de Heikant er dan toch te gaan komen. Een compliment waard! Maar liefst 300 woningen extra in Gennep, waarvan 100 zorgwoningen. Een belangrijke stap voor woningzoekenden in Gennep.
Tegelijkertijd geeft het college invulling aan de noodzakelijke financiële ombuigingen en past zich daarop aan. Met de toenemende financiële onzekerheden zien we dat er de komende jaren wel financiële uitdagingen op ons afkomen. Maar laten we hopen dat het nieuwe kabinet hier nog wat verlichting in brengt.
Zijn we het dan met alle voorgestelde bezuinigingen eens? Nee! Vandaar dat we vandaag met een aantal aanpassingsvoorstellen komen.
Sociaal domein:
Het college kiest er heel nadrukkelijk voor om zaken binnen het sociaal domein anders te gaan organiseren om de kosten beheersbaar te houden. Voor het sociaal domein komt het komend jaar ca. € 27,- miljoen beschikbaar. Dat gaat richting de helft van de Gennepse begroting.
Maatregelen in preventieve sfeer zien wij als CDA als het meest effectief. Hiermee voorkomen we dure zorg op een later moment. Voor jong en oud. Leer van elkaars ideeën en vindt niet twee keer hetzelfde wiel uit. Ook moeten we zaken efficiënter organiseren. We vragen het college om daar de komende periode nog eens nadrukkelijk naar te kijken. Daarbij geldt dat mensen die de zorg in onze gemeente nodig hebben deze ook in de toekomst blijven krijgen. Voor wat betreft de dorps- en wijkenaanpak vragen wij het college om te bezien of door slim samen te werken er mogelijk ook goedkoper gewerkt kan worden. Maar monitor dit wel.
Voor wat betreft de huishoudelijke hulp hebben wij het college tijdens de voorbereidende raadsvergadering gevraagd te kijken of ook hier de ‘Land van Cuijkse aanpak’ ingevoerd kan worden. Waarom hebben mensen met een fatsoenlijk inkomen recht op een financiële tegemoetkoming in de huishoudelijke hulp? Dat is wat het CDA betreft niet nodig en ook niet vol te houden gelet op de beschikbare capaciteit op de arbeidsmarkt. Een memo hierover wachten we af.
Over de huisvesting van Mikado heeft de raad vorige week maandag een besluit genomen. De schoolbesturen zijn nu aan zet. Dat wachten wij af.
Onze kernen:
Het college zet conform coalitieakkoord sterk in op het toekomstproof maken van onze kernen. In alle kernen wordt gewerkt aan een multifunctionele accommodatie. In Heijen wordt aan de verbouwing van D’n Toomp de laatste hand gelegd. De verbouwing van de kerk in Ven-Zelderheide naar MFA start binnenkort. En over Milsbeek en Ottersum hopen we binnen afzienbare tijd ook een voorstel tegemoet te kunnen zien. In Ottersum zien wij graag dat het college met de uitbater van ’t Swaantje in overleg blijft over de herontwikkelingsmogelijkheden van ook deze locatie, zodat er een mooi totaalplan ontstaat.
En dan resteert nog Gennep. Daar verdienen ‘t Hokske en omgeving de aandacht.
Verenigingen:
Het college stelt voor om de verdeelsleutel voor het onderhoud van buitensportvelden van verenigingen te wijzigingen: van 90/10 naar 75/25. Hierover heeft nog geen overleg plaatsgevonden met de verenigingen. Wij vinden het dan ook niet gepast om verenigingen het komend jaar al met deze lastenverzwaring op te zadelen. Tegelijkertijd zien wij de meerwaarde van samenwerking tussen verenigingen. Er zal in de toekomst meer ingezet moeten worden op omni-sportvereningen. Van samenwerking zijn gelukkig al goede voorbeelden zichtbaar, zoals tussen Vitesse ’08 en v.v. Heijen en tussen SPES en VIOS. Mogelijk dat de geplande verplaatsing van Achates in het kader van het LOB project ook nieuwe kansen voor samenwerking oplevert die we moeten omarmen en ondersteunen. Wij vragen het college middels een amendement om komend jaar in overleg met de Sportraad en de verenigingen in overleg te gaan over de mogelijkheden van samenwerking en de verdeelsleutel vooralsnog ongemoeid te laten. Mogelijk dat uit samenwerking kostenbesparingen gerealiseerd kunnen worden, zodat aanpassing van de verdeelsleutel zelfs overbodig gemaakt kan worden. Probeer deze maatregel om te buigen in een stimuleringsmaatregel in plaats van een dwangmaatregel.
Hetzelfde geldt voor de voorgestelde aanpassing van de OZB-compensatieregel voor verenigingen. Ook deze kan niet op onze sympathie rekenen. Vandaar dat we ook hiervoor een amendement voorbereid hebben om deze maatregel in elk geval in 2024 ongedaan te maken.
Op aangeven van de raad is er door het college een subsidieregeling opgesteld waarmee verenigingen subsidie aan kunnen vragen voor verduurzaming van accommodaties. Een dergelijke regeling voor verenigingen die beschikken over een eigen accommodatie is er nog niet. Wel is toegezegd hier naar te kijken. Recent kwam ons ter ore dat met de subsidieregeling voor verduurzaming van accommodaties de noodzakelijke legeskosten voor sommige maatregelen niet gedekt worden. Wij vragen het college om te voorzien in een regeling om ook legeskosten te compenseren. Vitesse ’08 moest bijvoorbeeld ruim € 3.000,- aan legeskosten betalen voor vervanging van de verlichting. En dat terwijl zij nog geen € 10.000,- per jaar aan inkomsten uit oud papier binnenhaalt.
Woningbouw:
Rondom woningbouw zijn er de afgelopen periode flinke stappen voorwaarts gezet. Maar de vraag naar woningen blijft onverminderd groot. Gelukkig liggen er in al onze kernen concrete plannen, waarover uitgebreide participatie, middels infoavonden heeft plaatsgevonden. In Heijen ligt het bestemmingsplan voor het kermisterrein conform afspraak ter inzage. We gaan er vanuit dat ook het bestemmingsplan voor de Heikant nog dit jaar ter inzage wordt gelegd.
Toch moet er nog veel meer gebeuren willen we groeien naar ons ambitiegetal van 20.000 inwoners. De provincie Limburg heeft een extra ambitie voor de bouw van 20.000 woningen in 2030. Laten we als Gennep daar ook ons aandeel in nemen. We pleiten als CDA in elke kern voor minimaal één straatje erbij! Daarvoor zal wel een actiever grondbeleid noodzakelijk zijn. Meer dan de lijst met aangereikte projecten. Wij vinden echt dat het college actiever op zoek moet naar potentiële ontwikkelingslocaties om daar dan vervolgens werk van te maken. Zeker in Heijen is de nood hoog. Wij verwachten dan ook een meer ondernemende houding. Ons verzoek is om in het 1e kwartaal van 2024 met een minimaal 1 concreet voorstel naar de raad te komen, waar we als gemeente aan de slag gaan met actief grondbeleid en dus grond gaan kopen.
Nu er afspraken zijn gemaakt over de bouw van woningen op de Heikant willen wij het college vragen om in overleg met Dichterbij een plan te ontwikkelen voor de gefaseerde herontwikkeling van het Maria Roepaan terrein aan de Siebengewaldseweg in Ottersum.
Naast koopwoningen is er ook nog altijd grote vraag naar huurwoningen. Enige tijd geleden heeft het college een aantal potentiële bouwlocatiemogelijkheden aan Mooiland aangereikt. Graag zien we dat het college opnieuw in overleg treedt met Mooiland om tot aanvullende bouwmogelijkheden in onze gemeente te komen. Kijk daarbij ook naar de mogelijkheden voor zorgwoningen is ons verzoek.
Een punt dat ons steekt is dat woningcorporaties nog altijd woningen kunnen verkopen aan mensen buiten de gemeente Gennep en dat terwijl onze eigen inwoners staan te springen om dergelijke woningen. Hier willen we een eind aan maken. Vandaar dat wij het college vragen om in overleg met woningbouwcorporaties Mooiland en Destion zo spoedig mogelijk de afspraak te maken: dat huurwoningen pas aan kopers van buiten de gemeente verkocht mogen worden, indien er geen gegadigden zijn in de gemeente Gennep. Graag zouden wij vernemen wanneer dit geregeld kan zijn.
Onze commissie Ruimtelijke kwaliteit, het Gelders Genootschap meet zich wat ons betreft een steeds grotere rol aan. Eerder hebben onze collega’s van de VVD hier ook al eens aandacht voor gevraagd. Wat is nu feitelijk hun rol of opdracht? Wij hebben het idee dat zij inmiddels voor zowat alle ruimtelijk relevante aspecten om advies gevraagd wordt. Zelfs voor de aanleg van parkeerplekken bij woningen. Wij vragen het college om de raad eens nader te informeren over de opdracht die het Gelders Genootschap heeft, zodat we kunnen beoordelen of dat deze voor verandering in aanmerking komt. Het Gelders Genootschap zal ook vast betrokken zijn bij de consolidatie van het Genneperhuys. Als CDA zien we graag dat er na ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst met het Limburgs Museum binnen afzienbare nu echt werk gemaakt gaat wordt van de consolidatie.
Met tal van maatregelen zet het college in op verhoging van de biodiversiteit. Dat ondersteunen wij. Denk aan de actie Steenbreek, de bloemrijke akkerranden, de voorgestelde aanplant van Maasheggen, maar ook door aanpassing van het maaibeleid. Voor wat betreft dit laatste blijven wij kritisch en vragen wij in verband met de uitstraling en veiligheid om vanaf volgend jaar uiterlijk 1 oktober a.s. alle bermen in het buitengebied voor het laatst gemaaid te hebben. Dit jaar wordt er veel te laat gemaaid, waardoor de bermen kapotgereden worden, waarmee alle maatregelen ter bevordering van de biodiversiteit in 1 keer teniet worden gedaan. Na een uitvoerig participatietraject over de vergroening van de Spoorstraat wordt het nu ook tijd dat de schop de grond in gaat. Dit in het belang van een aantrekkelijke entree van het centrum. Waar wachten we nog op?
Daarnaast zien wij ook dat door vergroening de inrichting van de openbare ruimte er mooier op wordt. Denk hierbij aan de Pottenhoek en het ‘Ploegs Weidje’ in Ven-Zelderheide. In dat kader vragen wij het college om ook voor het Nierspark in Gennep een aantrekkelijk inrichtingsplan op te stellen dat voorziet in de aanplant van verschillende soorten bloeiende vaste planten. Het Nierspark is nog altijd niet wat we van een park verwachten. De noodzakelijke gelden hiervoor kunnen gedekt worden uit het fonds Kwaliteitsverbetering RO. Ook de Steenbreek maatregelen worden hieruit betaald.
Tot slot blijft behoud van de gemeenterubriek in de Maas- en Niersbode voor het CDA van belang. Volgens mij heeft D66 collega Hoetink hier eerder ook al op gehint. Wij vragen het college om de komende tijd in overleg te blijven met de uitgever om tot een efficiëntere invulling te komen om de voorgestelde bezuiniging vanaf 2026 weg te kunnen poetsen, zodat onze inwoners ook via de krant geïnformeerd blijven over hetgeen waar we als gemeente mee bezig zijn.