Algemene beschouwingen 2022

De begroting voor 2023 en meerjarenbegroting. Er is veel werk verzet door het college en de ambtelijke organisatie om te komen tot voorliggende begroting. Dank daarvoor. Een speciaal woord van dank namens onze fractie ook richting Jacqueline Nijland, onze secretaris/directeur die zich 10 jaar met veel toewijding voor de gemeente Gennep heeft ingezet.

Dan de begroting.
Deze is structureel en reëel in evenwicht. De financiële positie van onze gemeente is goed. De gemeente beschikt over voldoende reserves, het weerstandsvermogen is hoog en de voorzieningen zijn op niveau. Dat zijn belangrijke indicatoren. Wel vragen we ons af in hoeverre er in voldoende mate rekening is gehouden met de huidige inflatiepercentages.
Het college heeft de ambities zoals verwoord in het coalitieakkoord vertaald in de voorliggende begroting. Nagenoeg alles heeft een plek gekregen. Het is nu zaak om aan de slag te gaan. Niet blijven hangen in veel onderzoek, maar doen samen met stakeholders. Deze aanpak staan wij als CDA voor.
Toch leven we in bijzondere tijden. We komen uit een Coronacrisis die we als samenleving goed zijn doorgekomen. Maar sinds de oorlog in Oekraïne (febr. 2022) is alles veranderd. We zien ons geconfronteerd met meerdere crises. Een energiecrisis, een woningmarktcrisis, een immigratiecrisis. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Alles heeft voor iedereen in meer of mindere mate zijn weerslag. Ook op onze samenleving. Maar wat kunnen we hier als gemeente Gennep aan doen? Deze vraag stel ik mijzelf de afgelopen tijd vaak. En dan blijkt onze invloed op veel dossiers niet erg groot.
Op dinsdag 25 oktober jl. maakte bakkerij D’n Bekker bekend haar 6 vestigingen, waaronder die in Gennep, te moeten sluiten. In en in triest voor mensen die dag en nacht voor verse producten zorgden. Zonder torenhoge energieprijzen was dit niet nodig geweest. Maar wat kunnen we hier als gemeente Gennep aan doen? Alleen met medeleven bakken we geen lieve broodjes. Laten we ons als gemeenteraad daarom richten op die zaken waar we wel invloed op hebben. Want alleen dan kunnen we wat veranderen.
Als CDA maken wij ons zorgen over de verder toenemende tweedeling in de samenleving door een opeenstapeling van crises. Denk op dit moment aan de schrijnende gevallen van gezinnen die geen vast energiecontract hebben. Juist daarvoor zullen we wat het CDA betreft specifieke aandacht moeten hebben. We laten als CDA niemand vallen. Wat kunnen we hier als gemeente voor doen naast hetgeen we al doen?
Niet alleen burgers hebben het moeilijk. Ook verenigingen hebben het moeilijk. Is  het huidige Meerjarenonderhoudsplan voor accommodaties nog wel actueel en realistisch? Verder leert een rondje langs de velden ons dat een aantal verenigingen in onze gemeente zich geconfronteert ziet met torenhoge maandbedragen aan energiekosten. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat zelf aangelegde financiële buffers nu ingezet moeten worden om energiekosten te gaan betalen? Deze buffers zijn bedoeld voor grote investeren aan bijv. accommodaties. Het college komt in december met een aanvullende regeling verduurzaming van accommodaties. Een prima initiatief om een bijdrage te leveren aan het ‘toekomstproof’ maken van accommodaties in onze kernen en wijken.
Ondanks dat het CDA ook ziet dat er tussen verenigingen grote verschillen zitten in hun maandelijkse energiekosten, verzoekt het CDA om de ondersteuningsmogelijkheden voor verenigingen in nood te bekijken. Dit zolang er nog geen Rijksregeling is. We laten onze vereniging niet vallen.  

Dan de toekomst van onze verenigingen:
In het kader van het project Lob van Gennep wordt gewerkt aan verplaatsing van de velden van Achates uit het Niersdal. Op dit moment wordt gekeken naar een geschikte locatie. Komen we daar samen met Achates uit is een vraag vanuit het CDA?
Wij zien dat sportverenigingen in onze gemeente steeds meer met elkaar praten. Veel meer dan voorheen. Ook zien we dat daaruit inmiddels mooie samenwerkingsverbanden ontstaan, zoals tussen de korfbalverenigingen SPES en VIOS. Dergelijke ontwikkelingen kunnen we vanuit de toekomstvisie op sport alleen maar toejuichen. Niet opleggen, maar wel faciliteren. Kies een toekomstige locatie van Achates daarom ook bewust is ons verzoek, zodat toekomstige ontwikkelingen daarop aan kunnen haken. Heel concreet doelen we op samenwerking tussen andere Milsbeekse en Ottersumse sportverenigingen. Eenzelfde doorkijk zou gemaakt kunnen worden naar Gennep en Heijen. Maar nogmaals; de tijd voor de verenigingen moet er rijp voor zijn. Want om al onze voorzieningen in stand houden zal een hele opgave worden. Ook als we kijken naar de beschikbaarheid van vrijwilligers die verenigingen draaiende houden en zo zorgen voor leefbare dorpen en wijken.

Dat is meteen het bruggetje naar de dorpen en wijken aanpak.
In de vorige coalitieperiode was er 1 wethouder verantwoordelijk voor onze dorpen en wijken. Nu het gehele college al naar gelang de items die er spelen. Wij hebben het idee dat deze nieuwe aanpak nog niet geheel soepel verloopt. Mensen in dorpen en wijken willen verder, maar men weet niet waar men met vragen terecht moet. Neem concreet het initiatief om te komen tot herinrichting van het Raadshuisplein in Ottersum. Vanuit het dorp wil men aan de slag met de gewenste herinrichting van het plein. Vandaar dat er door ons samen met andere partijen een motie voorbereid is, zodat het dorp vanuit de ‘Right to Challenge’ gedacht hiermee zelf aan de slag kan. Maar ook vanuit Ven-Zelderheide krijgen wij signalen van zaken rondom de omvorming van de kerk tot MFA die nu blijven liggen. Vandaar dat wij als CDA het verzoek doen om een ambtelijk coördinator aan te wijzen die het eerste aanspreekpunt wordt voor onze dorps- en wijkraden. Desnoods per dorp of wijk. Dit alles om er voor te zorgen dat goede plannen gehoor en doorgang kunnen vinden.
En in het kader van vitale dorpen en wijken zijn ook de vele evenementen die onze gemeente rijk is van groot belang. Het huidige evenementenbeleid is niet werkbaar gebleken voor  verenigingen. Het leefbaarheidsvraagstuk op de Markt in Gennep is leidend geworden voor hetgeen er in andere kernen wel of niet mag. Evenals de doorgeschoten regelgeving. Het is zonder hulp bijna ondoenlijk om nog een evenement te organiseren. Hoe gaan we onze verenigingen hiermee helpen? Binnenkort staat de evaluatie van het evenementenbeleid op de agenda. Op basis daarvan zullen we als raad opnieuw moeten gaan sturen. Het college heeft inmiddels toegezegd de raad hierbij te betrekken.
Als het gaat om dienstverlening hebben wij als CDA persoonlijke dienstverlening van ons burgers aan de balie van het gemeentehuis nog altijd hoog in het vaandel staan. Daarbij blijft voor ons gelden dat mensen ook zonder afspraak gewoon geholpen worden. Niet iedereen is even digitaal vaardig.  

Dan woningbouw:
In de vorige coalitieperiode zijn voldoende woningbouwplannen ontwikkeld. Het is nu zaak dat deze met extra ambtelijke capaciteit ten uitvoer gebracht gaan worden. Tegelijkertijd vragen wij het college om ‘in the lead’ te blijven, focus aan te brengen en ontwikkelaars te blijven verleiden om in Gennep te bouwen.
Vorige week hebben we kunnen lezen dat Enexis inmiddels 80 weken hanteert voor de aanleg van een energieaansluiting. Onvoorstelbaar! Toch mag dat geen excuus zijn om onze woningbouwambitie te verslappen.
In de lokale woonvisie is een overzicht opgenomen met de nu voorliggende woningbouwplannen. Het CDA heeft de ambitie om door te groeien naar 20.000 inwoners. Dit mede om ons huidige, hoge voorzieningenniveau te kunnen behouden. Afgelopen jaar was de gemeente Gennep in procentuele zin al de snelste stijger qua inwoners in Limburg. Om door te groeien volstaan niet alleen de plannetjes van 4 of 5 woningen. We moeten ook kijken naar grotere uitbreidingslocaties. De Heikant in Gennep-Zuid staat voor het CDA bovenaan. Wij verzoeken het college om hier haast mee te maken nu het Pagepark vol zit. Kunnen we afspreken dat het bestemmingsplan voor de Heikant nog dit jaar in procedure gaat? Verder heeft de kern Gennep niet direct grote uitleglocaties in beeld. Wij verzoeken het college om daar een nadere verkenning naar uit te voeren. Evenals naar de locatie van een appartementencomplex voor starters en senioren. Dit om te zorgen voor betaalbare woningen.
Daarnaast neemt de roep om moderne verzorgingshuizen toe. Steeds meer oudere mensen die niet in aanmerking komen voor een verpleeghuis wonen nu gedwongen thuis met zorg ook als zij dit eigenlijk niet willen. Een verzorgingshuis werkt op een positieve manier aan het voorkomen van eenzaamheid(een van de grootste problemen). Tevens vindt er doorstroming plaats op de krappe woningmarkt. Twee vliegen in 1 klap.
Een punt van aandacht voor de leefbaarheid vormt het toenemend aantal arbeidsmigranten in een aantal straten in onze gemeente. Het CDA vindt het van belang om te zorgen voor een juiste balans. Zodanig dat mensen die vaak al jaren in een omgeving wonen er ook prettig kunnen blijven wonen. 

Onderwijs:
Komend jaar wenst het college in Gennep-Zuid te starten met een integraal huisvestingsplan voor scholen De Ratel, Mikado en het Elzendaalcollege. Als CDA willen wij er wel voor waken dat het niet alleen een ‘stenen opgave’ wordt, maar ook een onderwijsvraagstuk. Daarnaast is het zaak dat er op korte termijn echt gezorgd wordt voor adequate huisvesting voor Mikado.   Vandaag hebben wij hierover ook in ‘De Gelderlander’ kunnen lezen.   
Ten aanzien van Middelbaar onderwijs verzoeken wij het college om alles te blijven doen om de positie van het Elzendaalcollege te versterken. Wij zijn benieuwd naar hetgeen ons verteld gaat worden tijdens de raadsbijeenkomst op 16 november op het Elzendaalcollege.
Om veilig naar school te kunnen werkt het college aan veilige schoolroutes. Een prima initiatief. Laten we ruim baan geven aan onze schoolgaande jeugd in alle kernen middels eenduidige fietsroutes en duidelijk herkenbare fietsstraten.
Een andere fietsroute die meer prioriteit verdient is het fietspad Zelder. We lijken voor ons gevoel na 4 jaar weer bijna terug bij af. Een draagvlakmeting onder grondeigenaren wordt uitgevoerd. Wij hebben eerder begrepen dat het enige knelpunt nog zat bij DSV Zaden. Laten we daar dan een oplossing voor zoeken en aan de slag gaan. Wanneer kunnen we een inpassingsvoorstel tegemoet zien?

Duurzaamheid:
Een verzamelnaam geworden van vele initiatieven, waar Gennep op veel terrein volop mee aan de slag is. Op het gebied van onder andere groen en energie. Dit ingegeven vanuit hogere beleidsdoelen. Bomen planten we fors meer dan de eerder afgesproken 2.500 per jaar. Ook de actie Steenbreek krijgt steeds meer aandacht.
Een punt waar we als CDA in het kader van energiereductie extra aandacht voor vragen is onze straatverlichting. Tot en met 2023 vervangen we 50% van onze straatverlichting door LED-verlichting. Tussen 2024 en 2030 nog eens 50%. Zouden we dit omvormingstraject niet kunnen of misschien wel moeten versnellen?
Graag wil ik afsluiten met een belangrijk sociaal item en dat is de doorontwikkeling van INTOS. Als gemeente krijgen we binnenkort de volledige zeggenschap over INTOS.  Het is nu zaak dat we deze doorontwikkeling samen verder vorm gaan geven, waarbij we zorg blijven dragen voor deze groep kwetsbare inwoners.
Voorzitter, als CDA blijven we ook in deze onzekere financiële tijd omzien naar elkaar. Vandaag, maar ook volgend jaar! Dit zien wij als een belangrijke opgave om in gezamenlijk overleg aan te blijven werken.