Saamhorigheid

De infrastructuur voor die verbonden samenleving ligt er al. Wij zijn een land van vrijwilligers en verengingen. De helft van alle Nederlanders is in zijn vrije tijd actief als vrijwilliger in de eigen buurt, de kerk, achter de bar van de voetbalkantine of als mantelzorger in de zorg voor een dierbare. 

Deze rijke verenigingstraditie vormt het hart van de coöperatieve samenleving, waar niet de markt of de overheid maar mensen - met elkaar - zelf de handen uit de mouwen steken. Door zo met elkaar samen te werken komen de mooiste dingen tot stand.

Nederland kent een lange traditie van een sterk georganiseerd, maatschappelijk middenveld van eigenwijze en vindingrijke burgers. Van de gildes in de middeleeuwen tot de onderlinge verzekeraars en de woningcorporaties in de twintigste eeuw. Zij wachten niet tot de overheid iets voorschrijft of de markt iets aanbiedt, maar voorzien met elkaar in gedeelde behoeftes of belangen. 

De coöperatieve samenleving draait niet om concurrentie of eigen belang, maar in dezelfde traditie van het Rijnlands denken om samenwerking en het algemeen belang. Juist nu zie je op tal van plekken – lokaal, regionaal én online – mensen zich op een nieuwe, innovatieve de krachten bundelen om met elkaar de samenleving te verbeteren. Van de broodfondsen voor zelfstandigen en de buurt-whatsapp voor een veilige wijk tot jonge ouders die met elkaar zelf de kinderopvang organiseren. Wie wil kan zich aansluiten en heeft niet langer het gevoel er alleen voor te staan.

Een sterke samenleving laat ruimte aan burgers die zelf verantwoordelijkheid (willen) nemen. Daarom willen wij in iedere gemeente een maatschappelijk initiatiefrecht, waarmee burgers een taak van de overheid kunnen overnemen. Wij stimuleren de maatschappelijke onderneming als aparte juridische basis voor bedrijven, die geen winst maar maatschappelijk resultaat als hoogste doel hebben. Wij ondersteunen vrijwilligers, mantelzorgers en verenigingen op alle mogelijke manieren, daarom maken wij ons hard voor een vrijwilligersverlof. Hun bijdrage aan de sterke samenleving is onvoorstelbaar groot en daarmee onmisbaar en onbetaalbaar voor ons allemaal. 

Juist daarom spannen wij ons in om na corona niet alleen de economie, maar ook de coöperatieve samenleving een doorstart te geven. Veel verenigingen en instellingen vielen door de coronamaatregelen stil. Zij misten hun inkomsten, terwijl een deel van de kosten gewoon doorliepen. De specifieke noodsteun voor verenigingen bood iets van verlichting, maar garandeert nog geen doorstart na de crisis. 

Daarom gaan wij verenigingen, maatschappelijke coöperaties en instellingen ook de komende jaren extra zuurstof bieden om op adem te kunnen komen en een doorstart zeker te stellen. Dit vraagt om maatwerk, overbruggingsregelingen en een gezamenlijke inzet van gemeenten, provincies en rijk. Voor een sterke samenleving zijn deze verenigingen van vitaal belang. Hun toekomst is de toekomst van ons allemaal.