Landbouw, visserij & aquacultuur

De agrarische sector is van groot belang voor de Zeeuwse economie en de samenleving. Er bestaat geen landelijk gebied zonder boeren. Hoewel de werkgelegenheid afneemt door technologische ontwikkelingen, beslaat de totale sector nog altijd een vijfde van onze economie. CDA Zeeland blijft zich inzetten voor de landbouwsector.

De provincie moet bijvoorbeeld ondersteunend zijn bij onderzoek naar nieuwe teelten en technieken, om de sector zo te innoveren en te verduurzamen. Ook in samenwerking met de industrie liggen er kansen, bijvoorbeeld rondom zoet restwater. Zoet water is van groot belang voor de landbouw, zeker ook voor de fruitteelt. Er is helaas steeds minder beschikbaar in ons zoute gebied. Zoetwaterbellen zijn schaars en moeten beschermd worden. Daarom moet het Deltaplan Zoetwater voortvarend worden uitgevoerd. Hiervoor dient er een fonds komen waarmee in de komende tien jaar, jaarlijks 50 miljoen euro beschikbaar komt. Door het te koppelen aan het stikstofvraagstuk, kan een beroep worden gedaan op de 25 mld die landelijk beschikbaar is. Dit is ook een onderwerp waarbij het belangrijk is om cofinanciering vanuit Europa en de daarbij behorende richtlijnen mee te nemen in het beleid en budget.

In Zeeland is de landbouwketen in zijn geheel aanwezig. Het is daarom belangrijk dat landbouwbedrijven de ruimte hebben voor ver- en bewerking van landbouwproducten, zodat de toegevoegde waarde voor onze economie groeit. Naast investeringen in duurzaamheid en modernisering, moeten er ook regelingen voor jonge landbouwers blijven. Jonge agrariërs moeten ruimte krijgen om te ondernemen: geld kan beter besteed worden aan jonge ondernemers die willen innoveren, dan aan het uitkopen van bedrijven. Daarnaast moet innovatie en kennisdeling doorlopend centraal staan, waar bedrijven als de Rusthoeve aan bijdragen.

CDA Zeeland zet vanuit haar grondslag rentmeesterschap in op onder andere agrarisch natuurbeheer: juist boeren profiteren van een sterke biodiversiteit. Natuur en landbouw moeten meer met elkaar verbonden worden en juist de agrariërs zijn goed bekend met de lokale omstandigheden en natuurwaardes, wat kan helpen om de landbouw steeds natuurinclusiever, duurzamer en klimaatbestendiger te maken. Dit is goed voor de sector, de economie en de natuur. Het Natuurnetwerk Zeeland moet in 2027 afgerond zijn, conform het Natuurakkoord. Door hier gebiedsgericht aan te werken wordt de effectiviteit van maatregelen vergroot, wordt de samenwerking van boeren binnen een regio versterkt én worden de soms optredende spanningen tussen natuur en landbouw verminderd. Ook voor terreinbeherende organisaties is het van belang om bij het onderhoud van gebieden samen te werken met de boeren. Als telers en natuur samenwerken, kan een waardevol en duurzaam win-win systeem ontstaan en wordt onze voedselproductie toekomstbestendig en natuurinclusiever. Een goed voorbeeld hiervan is het project Strokenteelt. Ook rondom stikstof is het belangrijk om gezamenlijk het natuurbeheer op te pakken. Tenslotte ziet CDA Zeeland de ontwikkelingen op het platteland, bijvoorbeeld als het gaat om leegstand van gebouwen, ook als aandachtspunt. Leegkomende gebouwen is een kans voor Nieuwe Econmische Dragers. Maar ook een risico. Verkrotting of ongewenste activiteiten moeten we voorkomen.

Het stikstofvraagstuk wordt op z’n Zeeuws opgelost. Met alle sectoren samen werken we aan stikstofreductie. Met innovatie en managementmaatregelen kan al een forse reductie bereikt worden. Daarnaast zullen er boeren stoppen omdat er geen opvolging is. Ook beter beheer van de natuurgebieden is nodig om teruggang in kwaliteit van de natuur tegen te gaan. Tegelijk is er in Zeeland een tekort aan mest. Daarom wil het CDA Zeeland investeren in innovaties om dierlijke mest om te zetten in een ander, natuurvriendelijk product. Sowieso is het belangrijk om dierlijke mest eerst in de lokale omgeving te benutten en niet over de grens te halen. Voor een goed bodembeheer en voor kwalitatief goede producten is mest noodzakelijk. Dit stimuleert ook de samenwerking tussen akkerbouw en veeteelt en sluit op die manier de kringloop. Door de provincie is in samenwerking met de landbouwsector en natuurorganisaties het ambitiedocument landelijk gebied opgesteld. Dit biedt een goede basis om ook de komende jaren samen op te trekken, zodat we de natuur in goede staat houden en de voedselproductie in het kader van voedselzekerheid op peil houden. Zeker met de huidige situatie rondom Oekraïne is voedselzekerheid een belangrijk thema dat hoog op de politieke agenda moet staan. Om voldoende voedsel te kunnen blijven produceren, zijn een gezonde bodem, voldoende zoetwater en een sterke biodiversiteit onmisbaar.

De visserijsector is ook een belangrijk onderdeel van onze cultuur én economie, maar heeft de afgelopen jaren met verschillende tegenslagen en uitdagingen te maken gekregen. CDA Zeeland is daarom voorvechter van behoud van ruimte voor de visserijsector. De provincie moet haar leidende rol hierin behouden en goed samenwerken met de Zeeuwse vissers, om de Zeeuwse visserijbelangen effectief te kunnen vertegenwoordigen in Den Haag en Brussel. Ook is het belangrijk dat de provincie actief betrokken blijft bij het aanjagen van innovaties, zodat de visserij kan voldoen aan de veranderende omstandigheden in de economie en de samenleving. Er moet ruimte geboden worden aan nieuwe concepten als oesterkweek op tafels en aan de ontwikkeling van toeristische activiteiten.

Op het gebied van aquacultuur kan Zeeland een leidende positie innemen. Dit moeten we versterken om onze zilte en duurzaam gekweekte producten te exporteren, bijvoorbeeld door Aqua Valley te ontwikkelen tot het wereldwijde kenniscentrum voor aquacultuur. Ook moet de provincie Zeeland initiatieven ondersteunen die innovatie in de schelpdiersector teweegbrengen. Dit is nodig om de sector levendig te houden en kan tot kennisontwikkeling leiden, zodat Zeeland zijn voorloperspositie op dit gebied kan behouden. Zo moet de provincie Zeeland pilotprojecten voor het aanleggen van mosselhangcultuur in de Voordelta ondersteunen.

Zeegroentesnijden is een aloude traditie die beschermd moet worden. De balans moet gevonden worden door de snijders te verenigen en afspraken te laten maken met terreineigenaren en -beheerders. Ook het rapen van schelpdieren is een traditie. Zolang Zeeuwen af en toe voor zichzelf wat halen gaat er niets fout. Daarom is controle op snijden en rapen van groot belang. Samen met andere organisaties moet dit versterkt worden.

Speerpunten:

1. CDA Zeeland wil op basis van vertrouwen de omslag maken van middelengericht beleid naar doelengericht beleid. Dit houdt in dat we pleiten voor minder knellende regelgeving en heldere lange termijnperspectieven. Ook willen we opvolging in het boerenfamiliebedrijf makkelijker maken en financiële regelingen treffen voor jonge agrarische ondernemers.
2. CDA Zeeland wil met sectoren het stikstofvraagstuk aanpakken, gekoppeld aan andere uitdagingen zoals de kaderrichtlijn water. Draagvlak is daarbij de cruciale voorwaarde.
3. CDA Zeeland pleit voor blijvend investeren in het innoveren en verduurzamen van de landbouw. Een voorbeeld is het plaatsen van zonnecollectoren op daken ter verduurzaming van de landbouwsector.
4. CDA Zeeland wil dat er in Zeeland een kenniscentrum Mest komt om vanuit het belang van mest voor bodem en productie daadwerkelijk tot verandering te komen.
5. CDA Zeeland maakt zich sterk voor agrarisch natuur- en faunabeheer en het stimuleren van innovatie en biodiversiteit om de natuur sterk te houden. Het Natuurnetwerk Zeeland moet in 2027 afgerond zijn conform het Natuurakkoord.
6. CDA Zeeland wil dat leefbaarheid standaard onderdeel uitmaakt van de gebiedsgerichte aanpak. Het gebied is dus leidend. Op het platteland moeten landbouw en andere functies hand in hand gaan en elkaar versterken.
7. CDA Zeeland wil dat waardevolle, vruchtbare gronden beschikbaar blijven voor de agrarische sector en is tegenstander van ontpolderen.
8. CDA Zeeland wil ruimte voor de visserij (onder andere voor tafels voor oesters), in balans met de natuur. De provincie trekt samen op met de visserijsector in het vertegenwoordigen van hun belangen en de sector dient onderling goed samen te werken. CDA Zeeland steunt de schelpdiersector in noodzakelijke kennisontwikkeling en innovatie, bijvoorbeeld in pilotprojecten rondom mosselhangcultuur.
9. CDA Zeeland wil blijven investeren in innovatie, zoals in de aquacultuur. De visserijsector verdient stimulering en ondersteuning, net als Aqua Valley, dat zich moet ontwikkelen tot het aquacultuurkenniscentrum van de wereld.
10. CDA Zeeland wil de traditie van het rapen van schelpdieren en het zeegroentesnijden in ere houden, onder meer door een vereniging voor zeegroentesnijders op te richten.