Burgerhulpverlening bij rampen en crises
Afgelopen najaar heeft de CDA-fractie samen met de PvdD (medeondertekend door de CU) een motie ingediend die het College oproept met de Veiligheidsregio Hollands-Midden in gesprek te gaan over de oprichting van een vrijwillige burgerhulpverleningsorganisatie bij rampen en crises. De inspiratie voor deze organisatie komt van de ‘Bescherming Bevolking’, die ruim 70 jaar geleden werd opgericht en de bevolking moest beschermen tegen de dreigingen van de Koude Oorlog. Een moderne variant daarvan kan bijdragen aan een weerbare samenleving bij rampen en crises, of deze nu veroorzaakt worden door klimaatverandering (denk aan overstromingen bijvoorbeeld) of door menselijke oorzaken (denk bijvoorbeeld aan een verstoring van de elektriciteitsvoorziening of de drinkwatervoorziening door middel van een cyberaanval).
In zo’n geval kunnen we niet alleen naar de overheid kijken. Duo-raadslid Annelies van Vark: “Hulpverlening door de overheid heeft bij een grote ramp of crisis tijd nodig om op gang te komen en iedere inwoner wordt geacht zich de eerste 72 uur na een ramp zelf te kunnen redden. Maar wie weet er tegenwoordig nog waar in zijn of haar wijk kwetsbare mensen wonen die extra hulp nodig hebben?” De deelnemers dienen een basistraining te krijgen in bijvoorbeeld eerstehulpverlening, het blussen van kleine brandjes en het uitvoeren van eenvoudige reddingsacties. Daarnaast dienen zij te kunnen beschikken over materiaal om deze taken uit te kunnen voeren.
Tegenwoordig zijn de veiligheidsregio’s verantwoordelijk voor crisisbeheersing en rampenbestrijding en daarom zou het logisch zijn de organisatie daar in te richten. Het is de bedoeling dat de organisatie een netwerk in elke wijk heeft, waar maatschappelijke organisaties en sociale netwerken, zoals buurthuizen, wijkverenigingen en religieuze instellingen op aan kunnen haken. Van Vark: “Zo kan met dit voorstel ook de gemeenschapszin en sociale samenhang in de Leidse samenleving versterkt worden.”
De gemeenteraad heeft dit voorstel op 9 november aangenomen. Op 1 februari is er nogmaals over dit onderwerp gesproken in de raad, bij de bespreking van het beleidsplan van de Veiligheidsregio Hollands-Midden. CDA en PvdD hebben wederom, en dit keer medeondertekend door CU, PS en D66, aandacht gevraagd voor burgerhulpverlening. De partijen hebben voorgesteld dat de veiligheidsregio dit onderwerp meeneemt in de uitwerking van haar visie op zelfredzaamheid van inwoners. Ook dit voorstel is aangenomen. Daarnaast heeft de burgemeester toegezegd het onderwerp in het Veiligheidsberaad te bespreken, waar de voorzitters van alle veiligheidsregio’s bij elkaar komen.
Ondertussen is het voorstel op nationaal niveau niet onopgemerkt gebleven. Zo besteedde VNG magazine er aandacht aan (https://vng.nl/artikelen/bescherming-bevolking-pleidooi-voor-een-bb-nieuwe-stijl) en wordt ook in Defensiekringen de roep om een moderne variant van de Bescherming Bevolking steeds vaker gehoord. Van Vark: “Heel mooi dat dit onderwerp steeds meer aandacht krijgt. Leiden is hier een voorloper, maar het zou geweldig zijn als er op landelijk niveau een vrijwillige burgerhulpverleningsorganisatie komt. Daarmee komt een weerbare samenleving dichterbij!”