CDA positief over begroting 2025

CDA positief over de Begroting 2025, maar ziet forse uitdaging in de te realiseren besparingen. Investeringen in Maatschappelijke voorzieningen hebben veel invloed op resultaten na 2025. Lees hieronder de spreektekst van onze fractievoorzitter Peter Besuijen.

Groeispurt en groeipijn aan de Gouwe

Mijn zoon. Ik had me voorgenomen om mijn zoon als voorbeeld te nemen om iets te zeggen over de groei van Waddinxveen. Hij groeide hier immers op en kortgeleden stuitte ik op een aardige foto van hem als opgroeiende Waddinxveense jongere.

Na de schokkende nacht en de aanhoudende onrust in Amsterdam voelde dat niet goed.

Afgelopen vrijdag (de dag volgend op de start van de inmiddels veelbesproken incidenten) bezocht ik  -min of meer bij toeval- de Jodenbuurt in Amsterdam. Veel politie en bepaald niet de sfeer die je daar normaalgesproken aantreft.

Ook als lokale fractie vragen wij ons met Henri Bontenbal af: ‘Hoe is dit gif onze samenleving binnengeslopen?”. Daders aanpakken, maar nu ook de hand aan de ploeg om de ontwikkeling van rassenhaat aan te pakken, zo stelt hij.

Voor zover ons bekend zien we deze uitwassen niet in Waddinxveen. Of nog niet? Toch vinden wij het belangrijk dat we ons daar als raad over buigen. Er is een werkgroep inclusiviteit en graag hoor ik in tweede termijn van de andere fracties of zij zich kunnen vinden in een voorstel de opdracht voor de  werkgroep uit te breiden: hoe voorkomen we dat dit soort schokkende racistische ontwikkelingen zich ook in Waddinxveen voordoen.

Voorzitter, terug naar de begroting met als eerste een reactie op de financiële totaalplaat.

De begroting 2025 toont een positief resultaat. Een overschot is prettig, maar behoeft voor een gemeente geen primaire doelstelling te zijn. Echter, er liggen nog voldoende financieel lastige jaren voor ons, dus enige ruimte kan geen kwaad.

Het overschot voor 2025 ontstaat vooral door het aangaan van enkele stevige uitdagingen. Besparingen, waarvan nog niet altijd volledig duidelijk is hoe die worden gerealiseerd:

• Jeugdbeleid met een bestaande taakstelling van 1 mln., en een aanvullende Hervormingsagenda Jeugd met een besparingsopdracht van 1,5 mln. Daarvan wordt nu voorgesteld die ten dele in te vullen en dat begrijpen we goed;
• Een resterende stelpost voor realistisch ramen van ca1 mln.

Het wijzigen van de reserveringsmethodiek (vooral het zwembad met 2,8 mln.) heeft overigens ook een stevig positief effect op de korte termijn.

Wij begrijpen en waarderen de uitkomst van de zoektocht naar een gezonde begroting voor het komende jaar en ondersteunen de voorstellen. Het college moet op onderdelen echter nog stevig aan de slag.

De vooruitzichten voor de jaren 2026 en verder nemen we voor kennisgeving aan. Daar valt inhoudelijk weinig over te zeggen. Na het presenteren van de plannen voor maatschappelijke voorzieningen (en zwembad) zullen we als raad pas goed zicht krijgen op de financiële positie op langere termijn.

Slechts een paar maanden geleden bespraken we de kaderbrief en in onze beschouwing legden we toen de accenten die nu en in de komende periode voor ons van belang zijn. Het zou toch bijzonder zijn als wij nu een geheel nieuw verhaal afstaken:

Wij bespraken toen 3 punten: 1. bestrijding van groeipijn, 2.  behoud van een sterk sociaal domein en 3. duurzaamheid. Ik kom daar op terug, maar ik begin met een paar opmerkingen over wonen en vooral betaalbaar wonen:

Het aantal daklozen in ons dorp is beperkt, zo constateerden wij tijdens de laatste commissievergadering. Toch heeft niet iedereen in Waddinxveen een eigen dak boven het hoofd  (al dan niet gehuurd) en is de vraag naar ruimte nog steeds aanmerkelijk groter dan het aanbod.

Het is daarbij ook belangrijk dat dit dak nog een beetje betaalbaar is. Het CDA heeft zich de afgelopen jaren heel nadrukkelijk uitgesproken over huisvestingsvraagstukken.

• Veelvuldig is gerekend op de juiste verdeling van betaalbare woningen (de veelbesproken 2/3^e betaalbaar) in de mix van nieuwe projecten en vaak is de mix naar aanleiding van die discussies aangepast.
• Toen er ruimte was hebben we met anderen gepleit voor het opbouwen van een reserve betaalbaar wonen en die reserve hebben we recent bij de Noordkade goed kunnen gebruiken.
• Samen met PvdA/GL dienden we een motie in voor het instellen van een vereveningsfonds. Vorige week zagen we daarvan de contouren.
• Maar we monitoren ook actief het uitvoeringsplan woonzorgvisie en hanteren daarbij ook ons eigen woonmanifest.
• Van de 7 punten uit dat woonmanifest zijn er inmiddels 4 gerealiseerd. Helaas worden sociale huurwoningen nog steeds verkocht (punt 5) en blijft het ontwikkelen van creatieve woonvormen achter (punt 6). Ons 7^e punt: zelfbewoningsplicht bleek niet zinvol. Er zijn weinig particuliere verhuurders in Waddinxveen.
• In mei jl. stelden wij vragen aan de wethouder over de leegstand. Dit was naar aanleiding van de publicatie over leegstand door het CBS. Wij zagen dat met 2,4% de leegstand in Waddinxveen hoger is dan de omringende gemeenten. Als we net als Gouda en Zoetermeer net zo veel (of weinig) leegstand zouden hebben dan kunnen we 75 gezinnen extra huisvesten. Zo stelden wij in mei van dit jaar. De wethouder gaf toen een opsomming van mogelijke oorzaken van leegstand en overwoog te kijken naar een leegstandsverordening. Graag geven we het gesprek over leegstand in de commissievergadering een concreet vervolg en dienen nu samen met PvdA/GL en WeWa een motie in om hier toch verder naar te kijken. Het dictum van de motie luidt:

VERZOEKT HET COLLEGE

• Nader onderzoek te doen naar de oorzaken van leegstand;
• Op basis daarvan, indien nodig, een leegstandsverordening te ontwikkelen en voor te stellen;
• De Raad uiterlijk in april 2025 over de voortgang te informeren.

En gaat over tot de orde van de dag.

Terug naar de drie accenten:

1. Groeispurt en groeipijn

Het door de coalitie in 2022 gekozen thema ‘Groeien aan de Gouwe’ is zeker nog actueel. Groeispurts kennen positieve kanten, maar we weten dat het ook gepaard kan gaan met groeipijnen. Door inwoners gemakkelijk vertaalbaar naar een tekort aan huisartsen, kinderopvang of een wachtlijst bij een vereniging.  We horen dagelijks de verhalen. Ik geloof niet dat er iemand in deze zaal is die de noodzaak ontkent om de groeipijn aan te pakken. Wij voelen dat allemaal.

De visie rond maatschappelijke voorzieningen is ontwikkeld en de vertaalslag wordt gemaakt naar een uitvoeringsprogramma met de daaraan gekoppelde investeringen. Wij kijken uit naar die plannen. De druk neemt echter steeds meer toe. Verenigingen, organisaties en scholen willen snelle oplossingen. En de puzzel wordt ingewikkelder doordat voorzieningen elkaar in de weg zitten. Zo kunnen verouderde sport- en schoolfaciliteiten bij De Dreef en het oude Coenecoop nog niet weg en dat beïnvloedt vervolgens het woonprogramma.  Het wordt er niet eenvoudiger op. Het uitvoeringsplan heeft prioriteit en laten we als Raad er vooral op letten geen nieuwe wensen en verlangens toe te voegen. Uitvoeren centraal stellen, want vertraging is nu echt ongewenst.

1. Sociaal domein

Bij het sociaal domein gaat onze aandacht vooral uit naar de toegankelijkheid en de bekendheid van de regelingen en de blijvende betaalbaarheid (voor de gemeente). Wij zijn blij met ‘WAD voor weinig’. Goede communicatie en bemoedigende eerste resultaten, zoals de wethouder die ons vorige week kon melden (verhoogde afname van een aantal diensten, zwemles e.d.).

In dit domein maken we ons echter grote zorgen over de jeugd. Prognoses van de VNG tonen een verdere groei van de behoeften en de stijgende jaarlijkse kosten (landelijk) van 8,1 mld. naar 10,4 mld. Daarbij is al rekening gehouden met succesvolle besparingen. Hoe kunnen we hulpbehoevende jeugd blijven helpen? We moeten zorgvuldig met de gemeenteportemonnee omgaan. Maar we moeten ook solidair blijven met de jeugd en sociaal zwakkeren mogen niet de dupe worden.

1. Duurzaamheid

De uitdagingen op het terrein van duurzaamheid zijn enorm, maar die moeten we aangaan, vanwege de toekomst voor onze kinderen (het rentmeesterschap). In juli gaf ik aan dat duurzaamheid gaat om grote bewegingen, die zich niets van gemeentegrenzen aantrekken, maar wel altijd eindigen bij de inwoner. Of het nu gaat om een zonnepaneel, een tochtstrip, een insectenhotel of het elektrisch laden van de auto. Of groter nog: het gasloos maken van de wijk en woning. Aan het einde van de keten landen de gevolgen bij de inwoner thuis. Daarom het volgende: Wij kunnen ons de roep om regionaal meer te delen of samen te werken wel voorstellen, maar het mag beslist niet ten koste gaan van de directe aandacht van onze gemeente voor de eigen inwoners.

Ik besluit de bijdrage van het CDA. Graag wensen wij het college en de ambtelijke organisatie wijsheid en kracht.

Peter Besuijen
Fractievoorzitter CDA Waddinxveen
13 november 2024