De toezichthouders op de financiële markten hebben als taak om bestuurders van financiële instellingen te toetsen op hun betrouwbaarheid en geschiktheid. Op aanwijzing van de Nederlandse Bank (DNB) kunnen toezichthouders AFM/DNB en de ECB ook tot hertoetsing van bestuurders overgaan als hier een redelijke aanleiding voor is. Probleem hierbij is echter dat niet nader is omschreven wat onder redelijke aanleiding moet worden verstaan. Daarom heeft CDA-woordvoerder Erik Ronnes deze week een motie ingediend, mede ondertekend door CU, GroenLinks en PvdA, om te onderzoeken of dit niet wettelijk kan worden geregeld. Na een schikking, boete of veroordeling bij een financiële instelling zou dan standaard een hertoetsing plaats kunnen vinden van de verantwoordelijke bestuurders. Minister Wopke Hoekstra van Financiën zegde toe het onderzoek hiernaar uit te voeren.
De motie werd ingediend bij een debat over het faciliteren van witwassen door Nederlandse banken. Aanleiding voor het debat was het witwasschandaal bij ING. Deze bank kreeg de grootste boete ooit uit de Nederlandse geschiedenis. De megaboete van 775 miljoen bestaat uit een schikkingsbedrag van 675 miljoen en 100 miljoen voor de kosten die ING heeft uitgespaard door gewoon minder scherp te letten op de mogelijkheid van witwassen.
Voor het CDA is het zeer onverkwikkelijk dat er niemand persoonlijk strafrechtelijk vervolgd kon worden, want het schandaal is enorm. Ronnes: ‘Nadat de omvang van de fouten bij ING duidelijk werd, had de Raad van Commissarissen (RvC) uit eigen beweging iemand de verantwoordelijkheid moeten laten dragen. Er worden mensen om minder weggestuurd. Uiteindelijk is dit onder publieke en politieke druk toch gebeurd, maar blijkbaar kwam de RvC zelfstandig niet tot die conclusie, zoals dit bij de loonsverhoging van Hamers ook al niet gebeurde.’
Ronnes vroeg zich dan ook af of er wel voldoende wettelijke handvatten zijn om individuen te vervolgen. Die zijn er, antwoordde minister van Justitie Grapperhaus. “We hebben het Wetboek van Strafrecht, als mensen dingen doen die niet mogen, kunnen wij ze vervolgen. Hier ontbrak het gewoon aan bewijs. Hoe frustrerend misschien ook, dat is net anders.’
