In november 2023 heeft de gemeenteraad een plan vastgesteld voor de toekomst van alle schoolgebouwen in Culemborg. Dit plan heet het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP). In dit plan staat wat er allemaal moet gebeuren om de schoolgebouwen aan te laten sluiten bij eisen van deze tijd. De plannen die nu voorliggen zijn vanuit oogpunt van goed onderwijs noodzaak maar gelet op de financiele situatie van onze gemeente financieel niet goed te verantwoorden, aldus het CDA.
Goede, veilige en gezonde onderwijsvoorzieningen
De Culemborgse CDA fractie vindt het belangrijk dat ons onderwijs kan plaatsvinden in goede, veilige en gezonde gebouwen. Dit in belang van de leerlingen die daar een groot deel van de dag zijn en daarmee werken aan de ontwikkeling van hun talenten. Volgens het in november vorig jaar vastgestelde plan is de noodzaak van vervangende nieuwbouw voor de twee oudste gebouwdelen van het KWC het grootst. Op verzoek van de gemeenteraad is hiervoor in het afgelopen half jaar de haalbaarheid onderzocht.
Nieuwbouw KWC in combinatie met vervanging Interweij
Bij het vaststellen van het IHP vroeg het CDA het college creatief te kijken naar mogelijke koppelkansen met andere functies in onze stad (zie Motie Mixen Maar!). Dit om tot een gebiedsontwikkeling te komen die niet alleen het onderwijs maar de hele stad ten goed komt. Het haalbaarheidsonderzoek laat zien dat deze kansen er voor het KWC liggen door een combinatie te zoeken met de vervanging en verplaatsing van de sporthal Interweij naar de KWC locatie. Een verstandige keuze mits de huidige hoofdgebruikers op passende wijze worden betrokken in deze ontwikkeling. De eerste signalen wijzen er op dat het contact en overleg met de verenigingen nog wel beter kan.
Net als thuis: Zonder financiele dekking geen plan
Bij het vaststellen van het IHP gaf het CDA al een duidelijke winstwaarschuwing af. Per plan zal vooraf duidelijk gemaakt moeten worden hoe we het plan kunnen gaan betalen. Uit het eerste haalbaarheidsonderzoek blijkt dit bittere noodzaak. Waar we al gevraagd waren rekening te houden met anderhalf miljoen euro aan jaarlijkse kosten, wordt op basis van het haalbaarheidsonderzoek nu duidelijk dat we rekening moeten houden met nog eens een extra miljoen euro aan jaarlijkse kosten. Op geen enkele manier wordt ons duidelijk gemaakt met welke visie en-of denkrichting deze extra kosten naar de toekomst toe te verantwoorden zijn. Voorkomen moet worden dat we de volgende gemeenteraad met een enorm mega tekort opzadelen. Dat is wel wat er nu lijkt te gebeuren.
Ambitieniveau bijstellen
De haalbaarheidsstudie drukt ons ook met de neus op de feiten. Het in het IHP gewenste ambitieniveau ligt fors hoger dan dat wij wettelijk verplicht zijn. De vraag is of wij het ons kunnen permitteren om in tijden van financiele krapte een hoger ambitieniveau na te willen streven. Het voorgestelde ambitienievau neemt nml. 33% meer kosten met zich mee. Concreet gaat dit om een bedrag van acht ton per jaar. Het CDA rekende voor dat als we deze ambities zouden halveren we dan zo maar voorzieningen als Kinderboerderij, de bibliotheek en het muziekonderwijs kunnen behouden voor de stad. Als alternatieve dekkingsbronnen en een alternatieve wijze van bouwen en-of financiering niet tot lagere structurele lasten voor de gemeente gaat leiden moeten de ambities maar naar beneden worden bijgesteld, aldus het CDA.
Inhoudelijk gewenst, zakelijk onverantwoord
Kortom volgens het CDA ligt er vooralsnog geen financieel haalbaar plan. “Mede gelet op de financiele situatie van onze gemeente, is het doen van investeringen met deze omvang zakelijk gezien eigenlijk onverantwoord. De verwachting dat het Rijk ons hierin gaat compenseren is naïef. We zullen dus echt andere manieren moeten vinden hoe wij dit financieel kunnen verantwoorden”, aldus fractievoorzitter Marco van Zandwijk. Tijdens de raadsbehandeling heeft het CDA voostellen gedaan om de financiele haalbaarheid van de plannen te verbeteren. Dat is keihard nodig om te komen tot een plan te komen dat wel financieel haalbaar is.
College onderschat impact op begroting
In het debat was het CDA fel op de coalitie partijen. Het gaat hier om de toekomst van onze stad. En daar hoort ook bij dat onze gemeentefinancieen in de toekomst op orde zijn. Omdat het hier om miljoenen aan investeringen gaat mogen we onze rol als raad niet ‘te licht’ opvatten. Keuzes die wij als raad maken rondom het KWC en stationsomgeving zullen voor altijd een impact op onze stad hebben. De impact van het KWC komt neer op zo’n 2,4 miljoen euro aan jaarlijkse kosten. Deze kosten slepen we vijftig jaar met ons mee. Het is naief te denken dat het mee valt. Het bedrag is 12 keer zo veel als wij nu jaarlijks beschikbaar stellen aan de kinderboerderij. 18 keer zo veel als het bedrag dat wij uitgeven aan de bibliotheek en betreft het 40-voudige van wat wij nu uitgeven aan het muziekonderwijs", we mogen de impact niet onderschatten
Samen met sportverenigingen
Tijdens de raadsbehandeling diende het CDA ook een motie in om te bereiken dat er in planontwikkeling voor de integratie van Sporthal Interweij en het KWC recht wordt gedaan aan de wensen en benodigde faciliteiten van de hoofdgebruikers, waaronder het KWC en de vijf sportverenigingen. Dit uiteraard passend binnen de financiele mogelijkheden die wij als gemeente hebben. Door de binnensportfaciliteiten en eventuele andere gebruikers vroegtijdig mee te laten denken kan er volgens ons optimaal worden ingespeeld op toekomstig gebruik en beheer van deze faciliteiten. De bouw van Sporthal Parijsch heeft ons geleerd hoe belangrijk dat is. Het CDA wil voorkomen dat wij opnieuw dezelfde fout maken. Om het belang van sport en bewegen te benadrukken is door CDA gevraagd in de ontwikkeling ook oog te hebben voor meervoudig en goed gebruik van de buitenruimte. Vanuit oogpunt sporten- en bewegen ziet het CDA de ruimte rondom de gebouwen straks graag beweegvriendelijk ingericht. Het diende daarom mede een motie in die dit moet gaan bevorderen.
Gedane toezegging en steun voor moties
Het door het CDA ingediende amendement kreeg geen steun van de college partijen. Wel zijn de door ons (mede) ingediende moties aangenomen en heeft de wethouder de toezegging gedaan dat er in begin van het nieuwe jaar een extra besluitvormingsmoment zal komen rondom de keuze hoe om te gaan met bouwdeel drie in de planontwikkeling. Ook zal er door het college alles aan gedaan worden om te kijken op welke wijze het structurele tekort op langere termijn geminimaliseerd kan worden. De voorlopige vooruitzichten vanuit het Rijk blijken daarin na 2027 enigzins positief uit te vallen, liet de wethouder weten. Op basis van deze informatie, en de wens geen verdere vertraging op te lopen, heeft het CDA uiteindelijk ingestemd met de voorstellen voor de voorgenomen gebiedsontwikkeling.
Kijk en luister naar de bijdrage van het CDA.
Lees het Amendement IHP Haalbaarheidsonderzoek KWC
Lees de Motie Optimalisatie Businesscase KWC
Lees de Motie Inzetten op groene en beweegvriendelijke buitenruimte
Zie beantwoording van vragen CDA fractie mbt financiele kader
Bekijk alle vergaderstukken met bijlagen (agenda punt 7 bij raadsvergadering 27 juni 2024)
Lees ook een eerder nieuwsbericht uit november 2023
In 2021 vroeg het CDA al te kijken naar de mogelijkheden om het KWC te huisvesten in de Spoorzone