Speerpunt Spaarzaam

Het CDA verwacht van de gemeente een open houding die erop gericht is om Culemborg zorgzaam, ondernemend en duurzaam te maken. Daarbij zal de gemeente zich steeds de vraag moeten stellen of zij ruimte aan de stad laat, zelf initiatief neemt of dat zij samenwerkt.

De gemeentelijke organisatie moet duidelijk, transparant en slagvaardig zijn. Inwoners en ondernemers behoren actieve medewerking en goede, tijdige en begrijpelijke informatie te krijgen.

Het CDA staat voor een overheid die zo dicht mogelijk op de samenleving zit en de samenleving zo veel mogelijk ruimte geeft. Het oude principe dat de gemeente er voor de inwoners is en niet andersom moet weer volop gelden. Voor onze inwoners zijn raadsleden in principe het eerste aanspreekpunt voor de overheid. Het CDA wil daarom dat dienstverlening dichtbij de inwoners en ondernemers wordt aangeboden én waar mogelijk digitaal. Tenzij de situatie om maatwerk vraagt bijvoorbeeld in de zorg (sociaal domein) waar vaak kennis van de specifieke situatie vereist is om goede diensten te verlenen.

Het oppakken van problemen is geen alleenrecht van de gemeente. In een zorgzame, ondernemende en duurzame samenleving nemen mensen met elkaar initiatieven om problemen op te pakken. Voor de ander, de buurt of het milieu. De gemeente moet daarbij dienstbaar en betrouwbaar zijn en ruimte bieden aan die initiatieven. Het is de politieke uitdaging die kracht(en) in de samenleving aan te boren en te benutten.

Samen maken wij dé stad. Bij de ontwikkeling van beleid voor het sociaal domein is het belangrijk dat gemeente de kennis en ervaring die binnen de stad aanwezig is benut. Bij voorkeur kijkt het ook op welke manier gemeente en maatschappelijke partners, zoals scholen, kerken, moskeeën, vrijwilligersorganisaties en sportverenigingen, elkaar kunnen versterken.

Om bepaalde zaken gerealiseerd te krijgen, moet er goed onderhandeld worden met hogere overheden. We hebben korte lijnen met de provinciale, regionale en landelijke CDA-fracties. We kunnen daardoor zaken snel aankaarten en aanpakken. 

Het oude spreekwoord ‘Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als kastelen’ heeft voor het CDA niets aan waarde verloren. We vinden dat we duurzaam moeten omgaan met de financiële middelen die voorhanden zijn. Onze uitgangspunten voor het financieel beleid zijn: zorgvuldigheid, spaarzaamheid, transparantie en gematigde lokale lasten.

We willen geen hogere lokale belastingen voor inwoners, organisaties en ondernemers. Bij de behandeling van de gemeentebegroting heeft het CDA in de afgelopen raadsperiode bewust gekozen om niet te veel nieuw beleid te ontwikkelen. Met de tegenvallende inkomsten vanuit het rijk vinden wij het belangrijk dat de gemeente als een goede rentmeester met haar geld omgaat en gezond (toekomstbestendig) investeert.

Wij willen in principe dat de gemeente alleen de Rijksinkomsten inzet voor taken die we van de Rijksoverheid krijgen. Wij willen niet dat we onze zorgplicht-taken voor onze inwoners verwaarlozen door investeringen in andere landelijke doelstellingen (zoals duurzaamheid) zonder adequate financiën vanuit het Rijk.

We willen niet dat de OZB (onroerendezaakbelasting) wordt verhoogd om nieuw beleid uit te voeren. In de bezuinigingsronde van 2020 heeft het CDA Culemborg ervoor gekozen om inwoners en ondernemers zoveel mogelijk te ontzien waar het gaat om lastenverzwaringen. Uitgangspunt van het CDA is en blijft dat een verhoging van de OZB een uiterst middel vormt om de begroting sluitend te krijgen. De door het CDA ingediende voorstellen om de OZB-verhoging te verlagen naar 10% konden niet rekenen op een meerderheid. Wel hebben wij een lastenverzwaring voor sportverenigingen kunnen voorkomen.

Bij de begrotingsbehandelingen van 2021 heeft het CDA gevraagd om terughoudend en voorzichtig te zijn met uitgaven voor nieuw beleid. Een meerjarig sluitende begroting zegt nog niet of het ons gaat lukken om ingeboekte besparingen te realiseren. Het CDA ziet naar de toekomst toe nog forse investeringen en kosten op zich afkomen. Denk dan aan de onderwijshuisvesting, het behoud van cultureel erfgoed, de overdracht van de stortplaats van de Avri, nieuwe of uitbreiding van taken in de nieuwe Omgevingswet of de verantwoordelijkheden voor het beschermd wonen, maar ook de groeiende groep ouderen en de effecten van corona. Ontwikkelingen die zeker impact zullen hebben op begrotingsruimte in de toekomst.

Om op langere termijn investeringen mogelijk te maken zullen wij bijtijds reserves moeten aanleggen. Het CDA blijft erop toezien dat ingezet beleid ook daadwerkelijk werkt zodat tussentijds bijgestuurd kan worden. Voor ons is het belangrijk is dat er goed wordt gekeken of alle instrumenten en investeringen ook het effect halen dat we ermee willen bereiken. Om te kunnen beoordelen of iets wel of niet werkt, kijken wij naast cijfermatige onderbouwingen ook naar ervaringen en verhalen uit de praktijk.

Wij vinden de functie van een rekenkamer in de gemeente belangrijk voor projecten met grote belangen voor de inwoners en/of risico’s. Een rekenkamer(functie) moet in staat zijn om te kunnen bepalen of het gemeenschapsgeld zorgvuldig en zinnig is uitgegeven.

Samenwerking in de regio is tot nu toe geen succesverhaal. Dit moet echt beter. Het CDA staat in de regio Rivierenland voor een politiek en voor oplossingen waar onze inwoners (op termijn) echt wat aan hebben. Willen we voor onze inwoners in de komende raadsperiode echt iets bereiken, dan helpt het als wij als politieke partij proactief de samenwerking in de regio opzoeken. Samen optrekken, vergroot volgens ons de kans op voordelen en slagkracht bij projecten.

Door de overheveling van taken vanuit de Rijksoverheid en provincie is onze gemeente steeds meer taken gaan uitvoeren. Om kwalitatief goede dienstverlening te kunnen blijven bieden is samenwerking met andere gemeenten essentieel. Hierbij vindt het CDA het belangrijk dat dienstverlening zo dichtbij en laagdrempelig mogelijk wordt aangeboden. In een steeds complexer wordende samenleving kunnen veel problemen alleen worden opgepakt door samenwerking. Dat gaat ook op voor de regio. Het CDA wil voorkomen dat wij veel tijd en geld stoppen in zaken die door een gemeente in de regio al wordt opgepakt.

Corona heeft ons laten zien dat afstemming zoeken in de regio een stuk makkelijker is geworden. Je zou kunnen stellen dat het ons meer in contact heeft gebracht met onze regionale fracties. Deze afstemming heeft het inzicht opgeleverd dat veel vraagstukken niet op zichzelf staan en dus om een gemeentegrens overstijgende aanpak vragen. Samen kunnen wij koers maken. Samen bereiken wij meer dan alleen.

Het CDA is een partij van en voor mensen die een positieve bijdrage willen leveren aan onze steeds veranderende samenleving. Een samenleving waarin het individu, het ‘ik’, een steeds belangrijker plaats lijkt in te nemen. Maar ook een samenleving waarin je steeds vaker merkt dat heel veel mensen dat soort individualisme eigenlijk helemaal niet willen. Binnen verenigingen, scholen, (sport)clubs, samenwerkingsverbanden, kerken, de moskee, in de familie en het gezin maar ook gewoon op straat, zien we dat we met elkaar meer kunnen bereiken dan alleen.

Wij stellen een zorgvuldige afweging van belangen voorop. Wij laten ons daarbij inspireren door de christelijke waarden.

Het CDA zoekt naar nieuwe vormen van samenwerking en bestuur, die passen bij een nieuwe tijd, maar die altijd de mens en zijn omgeving centraal stellen.

Waarden en tradities helpen ons om ons thuis te voelen in een onrustige wereld. Wij ondersteunen initiatieven die hier een actieve bijdrage aan leveren op sociaal, cultureel of natuurgebied.

Wij erkennen de vormende en bindende waarde van religieuze en culturele verbanden en (sport-)verenigingen. Zij zijn dienstbaar aan de samenleving.

Het CDA Culemborg vindt dat de jaarwisseling voor iedereen een feest moet zijn. Onveilige situaties en vuurwerk dat tegen politie en hulpverleners wordt gebruikt zijn onacceptabel. Toch heeft het CDA in januari 2020 lokaal tegen een aantal vuurwerkmoties gestemd. Dit omdat wij vinden dat de gevolgen van vuurwerk een dermate grote impact hebben dat een echte oplossing nodig is. Een oplossing die wordt geregeld op niveau van de Rijksoverheid. Het CDA Culemborg pleit voor eenduidigheid. Met landelijke regels is het veel duidelijker waar je aan toe bent.

Door corona zag de jaarwisseling er in 2020 anders uit. Omdat de CDA-fractie vooral heeft willen kijken naar wat er wél kan heeft het werk gemaakt van het idee om op slag van Nieuwjaar door de kerken de kerkklokken te laten luiden. Een ludieke actie die voor wat betreft het CDA structureel mag terug keren.

Het CDA vindt dat de overheid zelf het goede voorbeeld moeten geven waar het gaat om de verduurzamingsopgave. Als we van de burgers en bedrijven het één en ander verwachten, dan moeten we ook zelf bereid zijn het één en ander te gaan doen. In de verduurzamingsopgave dient de gemeente zelf dan ook het goede voorbeeld te geven.

Het CDA wil inzetten op ontzorging en voorfinanciering bij concrete projecten die het maatschappelijk vastgoed (scholen, buurthuizen, verenigingsgebouwen en cultureel erfgoed) en bedrijfsterreinen helpen te verduurzamen. Dit bespaart deze organisaties veel werk en leidt in veel gevallen tot lagere energiekosten.

Om ambtelijke capaciteit gericht in te zetten pakt het CDA de verduurzaming van bedrijfsterreinen bij voorkeur op in regionaal verband.

Nieuwe scholen worden energieneutraal gebouwd en hebben voldoende ventilatie. Voor bestaand onroerend goed wordt in beeld gebracht welke duurzaamheidsinvesteringen noodzakelijk zijn. Met de in 2020 aangenomen investeringsagenda is reeds een start gemaakt met het energieneutraal (en gezond) maken van de Brede School Culemborg West.

We willen dat duurzaam inkopen de norm is. Zo willen we dat opdrachtnemers bij overheidsopdrachten gestimuleerd worden om zich in te zetten voor extra werk, of stageplekken, bijvoorbeeld voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

De gemeente heeft zelf een belangrijke voorbeeldfunctie als het gaat om duurzaam inkoopbeleid. Door werkzaamheden in bijvoorbeeld catering, productiewerk en (groen)onderhoud te beleggen bij deze doelgroepen bieden we elkaar de kans om een mooie invulling te geven aan maatschappelijke behoeften.

Een belangrijke voorwaarde voor duurzaamheid is nabijheid. We stimuleren regionale - en waar mogelijk lokale - inkoop door de gemeente. We willen daarnaast dat de kennis en ervaring over maatschappelijk verantwoord inkopen in de regio wordt samengebracht om eenduidige criteria op te stellen. Hierdoor weten (lokale) opdrachtnemers waar zij aan toe zijn en hoe zij zelf met passende en innovatieve oplossingen kunnen komen.

In de vorige raadsperiode is gekozen om raadsbreed te werken vanuit een gezamenlijke focus en dat is, zo heeft de praktijk geleerd, best even wennen. Het CDA is geen uitgesproken voor- of tegenstander van een breed raadsprogramma. De stad effectief besturen, daar is het ons om te doen.

Als wij ons verkiezingsprogramma met de wetenschap van nu vertalen naar cijfers dan
kunnen wij ons programma realiseren binnen de beschikbare financiële middelen. Door gerichter te prioriteren en te werken vanuit een lange termijn strategie, streven wij naar een kostenbesparing voor onze inwoners.

De financiele paragraaf op pagina 48 van ons verkiezingsprogramma maakt op hoofdlijnen concreet waar wij vinden dat de lokale overheid het geld van inwoners aan uit zou moeten willen geven, of waar wij op willen besparen.

Bestaande investeringen uit de investeringsagenda en of lopende begroting zijn hier niet opnieuw opgenomen. Met de voorgestelde extra eenmalige investeringen blijft er sprake van een gezond weerstandsvermogen. Zo zorgen wij er samen voor dat wij niet meer uitgeven dan beschikbaar.