Met de spreidingswet die sinds 1 februari van kracht is moeten asielzoekers zo eerlijk mogelijk over het land verdeeld worden. Net als andere gemeenten dient ook Culemborg als onderdeel van de regio Rivierenland zijn bijdrage te leveren. In de gemeenteraad diende het CDA samen met de VVD een motie 'Regionale samenwerking spreidingswet' in om het proces van besloten vergaderen over dit onderwerp te doorbreken. De stad mag weten hoe de gemeenteraad nadenkt over de wijze waarop de spreidingswet lokaal een invulling moet krijgen. Gezien de ruimtelijke en maatschappelijke impact die de opvang van vluchtelingen heeft is het voor het CDA voor belangrijk dat we dit doen middels een open en zorgvuldig proces.
Lokale invulling spreidingswet
In haar eeuwen oude geschiedenis heeft Culemborg altijd open gestaan voor grote groepen nieuwkomers. Met een landelijk vastgestelde spreidingswet wordt ons opnieuw gevraagd hier blijk van te geven. De lokale CDA fractie ziet geen reden om landelijk beleid ter discussie te stellen. Wat wel belangrijk is helder te krijgen welke mogelijkheden wij hebben om een invulling te geven aan de taak die wij als regio als gevolg van dit beleid dienen in te vullen.
Rond zomerperiode duidelijkheid
Het tempo waarmee gemeenten invulling moeten geven aan de spreidingswet ligt hoog. Na de zomer moeten wij een besluit kunnen nemen hoe wij als gemeente invulling wensen te geven aan onze taak om asielzoekers op te vangen conform de spreidingswet.
Maatschappelijke impact
Voor welke oplossing er ook zal worden gekozen, de omvang waarover wij spreken heeft een directe impact op ruimte. En daarvan weten we deze is schaars. Een inpassing vraagt ruimtelijke procedures. Voor het CDA kan het niet zo zijn dat we met verschillende maten gaan meten.
Betrokkenheid raad en inwoners
De Culemborgse CDA fractie heeft in de raadsvergadering gevraagd hoe het college te werk wil gaan bij de uitvoering van de Spreidingswet. Het vroeg naar de ideeën die het college heeft over mogelijke samenwerking met andere gemeenten en zo ja met welke gemeenten. Ook is gevraagd hoe wij als raad, maar ook inwoners uit onze stad en de organisaties die zich inzetten voor de opvang worden betrokken bij de totstandkoming van het Culemborgse aanbod.
Eerlijke verdeling in de regio
Omdat het hier om een regionale opgave gaat betekent dit ook dat we andere gemeenten er op mogen wijzen dat zij hun eerlijke aandeel leveren. De burgemeester heeft daarop laten weten dat hij andere gemeenten ook zal gaan aanspreken als blijkt dat andere gemeenten in onze regio hun taak lijken te willen ontlopen.
Uitvoerbare plannen met draagvlak
De vragen waar het CDA mee zit zullen worden meegenomen in de startnotitie waar momenteel aan wordt gewerkt. Voor het CDA is het van belang dat er plannen komen die ook uitvoerbaar en uitlegbaar zijn aan onze inwoners. “De omvang, locatiekeuze en type van voorzieningen zullen immers effect hebben op kosten, aanwezige voorzieningen en draagvlak daarvoor onder onze inwoners. Daar kunnen we niet aan voorbij gaan” aldus fractievoorzitter van Zandwijk.
Vervolgstappen
De burgemeester heeft laten weten dat de gemeente Culemborg ten alle tijden zelf gaat over haar eigen bijdrage. De burgemeester neemt de gemeenteraad mee in de vervolgstappen. Op basis van reactie en inzet van burgemeester, waaronder ook de toegezegde startnotitie, hebben de VVD en CDA de ingediende motie ingetrokken. De startnotitie zal duidelijk moeten maken welk voorstel op onze steun kan rekenen.
Toelichting spreidingswet:
Per 1 februari 2024 is de Wet ‘gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen’ van kracht, kortom: de Spreidingswet. Eens in de twee jaar vóór 1 februari stelt het kabinet o.b.v. de verwachte instroom een raming op voor het aantal benodigde opvangplekken voor de twee jaren vanaf 1 januari in het jaar daaropvolgend. De eerste keer dus voor 2025 en 2026. Voor 1 november 2024 moet de Provinciale Regietafel daarom bij de staatssecretaris aangeven welke gemeenten de opvangplekken in een bepaalde provincie gaan realiseren. Uiterlijk 31 december moet de staatssecretaris een verdeelbesluit nemen. Gemeenten moeten daarna binnen 6 maanden de opvangplekken realiseren.
Voor het CDA Culemborg staat voorop dat wij solidariteit dienen te tonen met Ter Apel. Dit komt er op neer dat alle gemeenten in Nederland naar vermogen bij moeten dragen aan asielopvang en de huisvesting van statushouders. Het CDA heeft een voorkeur om asielzoekers zoveel als mogelijk in kleinschalige vormen te huisvesten. Komend half jaar moet duidelijk worden of dat voor Culemborg haalbaar en uitvoerbaar is.