Een door het Rijk gemaakte inschatting laat zien dat er de komende jaren tussen de 30 en 80 procent van alle Nederlandse kerken leeg kan komen te staan. Deze ontwikkeling gaat ook aan Culemborg niet voorbij. Middels diverse media hebben Culemborgers kunnen vernemen dat er voor zowel de Grote of Barbarakerk en de Rooms Katholieke st. Barbarakerk de nood hoog is. Deze twee gebouwen maken onderdeel uit van het cultureel historisch erfgoed van onze stad. Om dit erfgoed voor de komende generaties bewaard en toegankelijk te houden zullen er keuzes gemaakt moeten maken. Het CDA wil de gebouweigenaren in dit keuzeproces stimuleren en ondersteunen waar nodig.
Komende week spreekt de gemeenteraad over het voorstel voor de mogelijke opzet van een beheerstichting om de Grote of Barbarakerk op termijn voor het publiek toegankelijk te kunnen houden. Het voorstel vormt een eerste concrete uitwerking van de samen met de eigenaren en gemeente opgestelde kerkenvisie. In deze visie zijn richtinggevende uitgangspunten opgenomen voor de wijze waarop gemeente en kerkeigenaren kijken naar een duurzaam toekomstperspectief voor deze gebouwen. Als ook de wijze waarop partijen samen willen optrekken op diverse beleidsterreinen. Het CDA Culemborg is bereid om als gemeente mee te investeren. Zeker als daarmee de kans op daadwerkelijk behoud kan worden vergroot en daarmee toekomstige kosten voor verval kunnen worden voorkomen.
Zonder monumentale gebouwen als het oude stadhuis, de vijf monumentale kerken en het Elisabeth Weeshuis zou onze binnenstad er heel anders uitzien en functioneren. Wii hechten er waarde aan deze kwaliteit te behouden voor volgende generaties. Mede op initiatief van een door ons ingediende motie werkte het college, met subsidie van de provincie, samen met de eigenaren van de binnenstadskerken in 2019 reeds een (kerken)visie voor de toekomst van het religieus cultureel erfgoed uit.
In de komende raadsperiode willen wij meer inzet plegen op het daadwerkelijk publiek toegankelijk houden van dit cultuurhistorisch erfgoed. Wij willen voorkomen dat deze gebouwen, die eeuwenlang als ontmoetingsplaats hebben gefungeerd, naar de toekomst toe niet meer toegankelijk zijn voor publiek. Wij willen dit bereiken door eigenaren/ gebruikers te laten deelnemen aan de stuurgroep leefbare binnenstad, door verbindingen te leggen naar partijen en initiatieven met een ruimtevraag en door ons hard te maken voor meer gezamenlijke communicatie over culturele activiteiten en bezienswaardigheden in de stad.
Wat betreft het CDA investeren wij mee in het behoud van betekenisvolle en beeldbepalende monumenten. Zeker als deze een bijzondere maatschappelijke en cultuurhistorische waarde vertegenwoordigen. Om grote financiële opgaven in de toekomst voor te zijn is het CDA daarom een groot voorstander van de oprichting van de Beheerstichting Grote Barbara waarmee een breed maatschappelijk gebruik (en daarmee instandhouding) van de Grote of Barbarakerk wordt beoogd. Voor wat betreft het CDA ligt hier echt een gezamenlijke verantwoordelijkheid van stad, gebouweigenaren en gemeente.
Update: Kerkenvisiewijzer als stemhulp gemeenteraadsverkiezingen
De inzet van het CDA Culemborg op het dossier van ons cultuur historisch erfgoed is bij veel stadsgenoten niet onopgemerkt gebleven. Steeds meer partijen zijn in de afgelopen jaren constructief mee gaan denken. Ze gingen net als het CDA ook met de gebouw eigenaren in gesprek. Speciaal voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft de Raad van Kerken een kerkenvisiewijzer samengesteld. Daarin een overzicht van standpunten van de andere politieke partijen. De kerkenvisiewijzer is hier te downloaden.
Lees meer over onze eerdere inzet op dit dossier:
December 2018: Behoud kerkgebouwen vraagt om samenwerking
Motie toekomst religieus cultureel erfgoed 2019: Aangenomen motie cultureel erfgoed
Informatienotitie als invulling van motie 2019: Informatienotitie over invulling motie vanuit college
Uitleg over opstellen van kerkenvisie vanuit Rijksbeleid: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Vergaderstukken over kerkenvisie 2021: Raadsvoorstel Kerkenvisie Culemborg
Vergaderstukken over raadsvoorstel beheerstichting 2022: Raadsvoorstel Beheerstichting Grote of Barbarakerk
Berichten in de media:
Juni 2019: Lege kerken zijn nu een probleem van de hele samenleving (kerkenonderzoek Trouw)
Januari 2022: Op zoek naar nieuwe bestemming voor RK kerk (gemeente)
Januari 2022: Hartenkreet voor behoud Culemborgse Barbarakerk (culemborgsecourant.nl)
Januari 2002: Deze grote kerk in Culemborg moet weer terug naar de gemeenschap: anders dreigt verval of zelfs sloop (AD.nl)