Niemand leeft voor zichzelf. In onze visie op de samenleving komt de mens tot zijn recht in relatie tot anderen. Dat begint thuis in het gezin waar we opgroeien. Ouders geven hun kinderen in de opvoeding alles mee wat ze later in het leven nodig hebben. Maar het geldt ook op je werk, in de buurt of in verenigingen. We zijn als sociale wezens niet in staat om in ons eentje gelukkig te zijn. Daar hebben we altijd anderen voor nodig.
Die onderlinge verbondenheid is niet vrijblijvend. Het brengt een verantwoordelijkheid met zich mee. Een dubbele verantwoordelijkheid zelfs. Ieder van ons heeft de verantwoordelijkheid om in de eerste plaats goed voor jezelf en je naasten te zorgen, maar daarnaast hebben we allemaal ook de verantwoordelijkheid om naar vermogen bij te dragen aan de samenleving waar we onderdeel van zijn.
Die wederkerigheid staat haaks op het individualisme van ieder voor zich. Het is de grote denkfout van deze tijd dat we denken beter af te zijn als iedereen maximaal zijn eigen belofte najaagt. Sterker nog, het is de oorzaak van het grote onbehagen van deze tijd, omdat steeds meer mensen het gevoel hebben er alleen voor te staan in een tijd van grote veranderingen.
We stropen met elkaar de mouwen op en zorgen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
Juist in deze pandemie hebben we opnieuw geleerd dat we altijd van elkaar afhankelijk zijn om vooruit te komen. Die dubbele verantwoordelijkheid biedt de uitweg uit deze crisis. We stropen met elkaar de mouwen op en zorgen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
Vrijheid en solidariteit zijn voor ons geen tegenstellingen, maar altijd onlosmakelijk met elkaar verbonden. We breken met de liberale illusie van ieder voor zich en kiezen voor een sterke samenleving, waarin we met elkaar de verantwoordelijkheid delen en samenwerken. In die wederkerigheid vinden mensen het vertrouwen in een samenleving waarin niemand er alleen voor staat.
Sterke gezinnen
De verantwoordelijkheid voor elkaar is het sterkst in het gezin. Of je nu alleen bent, met zijn tweeën of met meer, in een traditioneel gezin of een regenbooggezin; overal waar mensen duurzaam voor elkaar zorgen en elkaar steunen, ben je geborgen en beschermd.
Daarom willen wij gezinnen versterken, ondersteunen en meer ruimte geven om de zorg voor elkaar te kunnen bieden. Zeker voor gezinnen met jonge kinderen is het leven vaak een spitsuur en zijn de kosten voor het levensonderhoud hoog. Een gewoon inkomen van een leraar of verpleegkundige is allang niet meer genoeg voor de kosten van het dagelijks leven of om een betaalbare woning te vinden.
Wij kiezen voor gerichte lastenverlichting voor gezinnen en middeninkomens, een ruimer ouderschapsverlof en bieden een nieuwe regeling voor de kinderopvang om de combinatie van werk en thuis makkelijker te maken.
Teveel kinderen groeien in ons land op in armoede. De gevolgen hiervan dragen zij vaak hun leven lang mee. Daarom komen wij met een ambitieus plan om het aantal kinderen dat in armoede opgroeit in vier jaar tijd te halveren. We bieden een sluitend aanbod voor werk, maximeren de hoogte van incassokosten en beperken de termijn voor schuldhulpverlening. Daarmee kunnen gezinnen in armoede sneller een nieuwe start maken.
Eenzaamheid
We leven in een tijd van grote eenzaamheid. We worden opgeslokt door het werk, het beeldscherm en de druk om te presteren en hebben daarom minder tijd voor gewoon contact met anderen. Ouderen kampen met een gevoel van overbodigheid, zeker als de kinderen niet meer in de buurt wonen. Maar ook onder jongeren is eenzaamheid een groeiend probleem.
Eenzaamheid is vaak een taboe. Het past niet in de tijdgeest van succes en alles uit het leven willen halen. De fear of missing out legt vooral op jongeren een grote druk dat alles een beleving moet zijn.
Corona heeft de eenzaamheid vergroot en zichtbaar gemaakt. We zagen hartverwarmende acties van mensen die elkaar te hulp schoten: van een boodschapje voor de buurvrouw tot de teddyberen voor het raam. Maar hoe langer de pandemie duurt, hoe meer we voelen dat digitale toepassingen als videobellen geen alternatief zijn voor echt contact. We missen de handdruk of de knuffel. We willen weer naar het café, naar het werk of weer gewoon bij opa en oma op bezoek. De psychische schade van de anderhalvemetersamenleving, de lockdowns en het sluiten van de scholen is ongekend groot. Voor jong en oud.
Een van de belangrijkste lessen van corona is dan ook dat we die verbondenheid moeten herstellen. Gedeelde ervaringen en echt contact zijn onmisbaar voor een sterke samenleving. We zijn geen samenleving van zeventien miljoen individuen, maar één gemeenschap van verbonden mensen.
Daarom gaan we door met het actieprogramma ‘Eén tegen eenzaamheid’ van Hugo de Jonge en verbreden we dit actieplan richting jongeren. We investeren in de sociale cohesie in wijken. In navolging van CDA Den Haag willen we een norm voor maatschappelijke voorzieningen in alle steden. Waar je ook woont moet er voldoende maatschappelijk cement zijn van verenigingen, scholen, groen en cultuur. Daarom maken we ook een doorstart met verenigingen op het gebied van sport, cultuur en ontspanning.
Maatschappelijke diensttijd
Meer dan vroeger leven mensen in hun eigen bubbel en groeien jongeren op in gescheiden werelden. Na de basisschool kom je steeds minder mensen tegen met een andere achtergrond. Dat is niet goed, want onbekend maakt onbemind. Voor een sterke samenleving zijn gedeelde ervaringen onmisbaar.
Daarom doen wij een ambitieus voorstel om de maatschappelijke diensttijd in te voeren. Dat kan bij Defensie, maar ook bij tal van maatschappelijke projecten op het gebied van zorg, sport, klimaat of veiligheid in heel Nederland. Op basis van de eerste positieve ervaringen van de afgelopen tijd willen we nu doorpakken en een maatschappelijke diensttijd voor alle jongeren tussen de 16 en 20 jaar. Daartoe willen wij een landelijk dekkend aanbod in het leven roepen.
In je diensttijd zet je je met anderen jongeren in voor de samenleving. We leren jongeren van jongs af aan het nemen van een dubbele verantwoordelijkheid. Je doet je best op school en als het kan zet je je in voor de mensen om je heen. Veel jongeren doen al een vorm van een diensttijd door het doen van vrijwilligerswerk. De diensttijd is geen onderbreking van je leven, maar een investering in je toekomst naast je studie. De gedeelde ervaring met leeftijdsgenoten met een heel andere achtergrond is de basis onder het besef van solidariteit en saamhorigheid in een sterke samenleving.
Eenheid in verscheidenheid
We zijn geen samenleving van zeventien miljoen individuen, we zijn wel een gemeenschap van zeventien miljoen unieke mensen. In die grote verscheidenheid is onderling respect een cruciale voorwaarde om vreedzaam met elkaar samen te leven.
Respect is een vorm van beschaving. Van fatsoen. Zoals je geacht wordt respect te hebben voor ouderen, voor leraren of voor de politie en hulpverleners. Maar respect vraagt ook om de ruimte te laten aan mensen die anders denken of zijn dan jezelf. In onze open en veelkleurige samenleving telt niet je afkomst, je kleur, je achternaam, je geloof, je levensovertuiging of je geaardheid, maar de bijdrage die je levert.
Toch is fatsoen en respect vaak ver te zoeken. Mensen staan sneller tegenover elkaar dan naast elkaar. Die verdeeldheid, onverdraagzaamheid en korte lontjes gaan ons niet verder helpen. De verruwing van het publieke en politieke debat leiden tot een toenemende polarisatie en oplopende spanningen.
Het is tijd voor een tegenoffensief. Wij zijn de spreekbuis voor die hele grote groep gematigde mensen in het midden die grote zorgen hebben over de verharding en verruwing van onze samenleving. Schelden, schreeuwen en opruien brengen ons niet samen; respect, begrip en verdraagzaamheid wel. Voor belediging, uitsluiting of discriminatie in welke vorm dan ook, is in onze samenleving geen plaats.
Die behoefte aan eenheid en gemeenschapszin vraagt om extra stappen. Wij willen een strengere aanpak van discriminatie, intolerantie en geweld tegen bevolkingsgroepen en antisemitisme. Haatzaaien en groepsbeledigingen worden sneller en strenger bestraft en het verheerlijken van geweld en terrorisme wordt strafbaar. Maar ook buitengewoon hinderlijk gedrag als straatintimidatie, zoals het nasissen van meisjes en jonge vrouwen moet worden vervolgd. Respect en fatsoen willen we niet alleen in de echte wereld, maar ook online. De fatsoensnormen die in het dagelijks leven gelden, gelden ook op internet en moeten dezelfde consequenties krijgen als ze worden overtreden. Om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan willen wij anoniem solliciteren mogelijk maken.
… en rechtvaardigheid
De verantwoordelijke samenleving doet een beroep op ons allemaal om mee te doen en naar vermogen een bijdrage te leveren. Dat beroep is niet vrijblijvend. Wie niet mee wil doen kan geen aanspraak maken op de verworvenheden van een sterke gemeenschap. Wie zich nadrukkelijk afkeert en zich niet wil houden aan wetten en regels, moet daarvan de gevolgen dragen.
Wij hebben grote zorgen over de ondermijning van onze rechtsstaat door de zware, georganiseerde criminaliteit. We zijn te ver doorgeschoten in het liberale gedoogbeleid van coffeeshops en weekendpilletjes en de valse romantiek van Baantjer en de Wallen.
Door het liberale laissez faire-beleid van de afgelopen jaren is Nederland een spil geworden in de wereldhandel van drugs, illegale prostitutie en kinderporno. We mogen niet wennen aan het buitensporige straatgeweld, liquidaties en martelkamers, en we moeten een stevige dam opwerpen tegen de verdere inmenging van de onderwereld in de bovenwereld.
Om geloofwaardigheid te behouden moet een verantwoordelijke samenleving wetten handhaven. Anders zet zij de rechtvaardigheid op het spel. Wij investeren in een groot Deltaplan Ondermijning en meer capaciteit voor politie en justitie. Wij zorgen dat misdaad niet loont door criminele vermogens sneller af te pakken en de straffen op zware delicten en drugscriminaliteit te verhogen. Wij kiezen voor een offensieve en preventieve aanpak van zwijgwijken door criminele families op de huid te zitten en criminele vermogens zichtbaar af te pakken.
Hoewel de jeugdcriminaliteit daalt, zien we een groeiend probleem met een harde kern van gewelddadige probleemjongeren. Zij leven aan de zelfkant van de samenleving waar de straat voor hen een harde leerschool is. Politie en justitie waarschuwen voor bendevorming van deze groep jongens, die hun eigen leven als verloren beschouwen en zonder ingrijpen belanden in de zware criminaliteit.
Voor deze jongeren is het jeugdstrafrecht niet genoeg. Wij willen hen van de straat halen om een tweede kans te bieden, en de opvoeding, structuur en discipline die zij helaas thuis niet hebben kunnen krijgen. In een besloten setting bieden wij hen een nieuwe start om te voorkomen dat ze verder afglijden. Ook willen wij de maximale lengte van straffen in het jeugdrecht verdubbelen en willen wij de terugkeer van jongvolwassenenafdelingen in het reguliere gevangeniswezen.
Wederkerigheid als basis voor integratie
De dubbele verantwoordelijkheid die we van iedere Nederlander verwachten, vragen we ook van nieuwkomers in ons land. Er bestaat geen recht om naar Nederland te mogen komen, maar wel het voorrecht om hier te zijn.
In de afgelopen jaren is de integratie van nieuwkomers te veel op zijn beloop gelaten, ondanks goedbedoelde pogingen om hier wat aan te doen. Dat heeft geleid tot achterstanden, problemen en zet het draagvlak voor migratie en vluchtelingen onder druk. Daarom scherpen we het beleid aan.
We zorgen dat we in Europees verband meer grip krijgen op migratie. Door een strengere bewaking van de buitengrenzen, opvang in de regio en een snellere beoordeling van de aanvraag. Meer grip op migratie vraagt ook om een effectiever terugkeerbeleid van mensen die hier niet mogen blijven. Ook hier legt Europa meer gewicht in de schaal dan ieder land voor zich. Wij koppelen het terugkeerbeleid aan afspraken over handel, samenwerking en noodhulp, zodat landen die meewerken aan terugkeer van hun onderdanen voordelen in de relatie met Europa krijgen.
In eigen land stellen we concrete migratiedoelstellingen, die meer dan nu rekening houden met het draagvlak en de spankracht van de samenleving. Op basis van deze concrete doelstellingen kunnen ook de opvang, huisvesting en integratievoorzieningen beter worden georganiseerd.
We zijn niet alleen streng en rechtvaardig op wie we toelaten, we stellen ook hogere eisen aan wie hier mogen zijn. Vanaf de eerste dag is de integratie gericht op het leren van de Nederlandse taal, het vinden van werk en het omarmen van onze samenleving, waarden, normen en cultuur.
Andersom vragen we ook een inspanning van ons allemaal bij de inburgering van nieuwkomers. Via vrijwilligers en jongeren die hun maatschappelijke diensttijd vervullen koppelen we nieuwkomers aan een ‘maatje’ om sneller de weg te leren in onze samenleving. Vanuit die wederkerigheid willen wij ook streng optreden tegen uitsluiting en discriminatie, daarom ook willen wij anoniem solliciteren mogelijk maken.
Wie zo voor ons land kiest kan ten volle aanspraak maken op de Nederlandse belofte, dat je inzet altijd zal worden beloond.
Lees hier hoe we doorpakken met onze andere plannen
Eerlijke economie
We gaan repareren wat er in de economie de afgelopen jaren is scheefgegroeid. Onze oneerlijke economie werkt voor te weinig mensen, terwijl de meeste mensen zekerheden verloren. Dit komt extra hard aan tijdens deze crisis, vooral voor middeninkomens en ondernemers. We gaan zekerheden herstellen op de arbeidsmarkt door het aantrekkelijker te maken om mensen in vaste dienst te nemen.
Meer weten? Klik hier
Onderwijs
De kwaliteit van het onderwijs is lang niet hoog genoeg. Leerkrachten kunnen weinig tijd besteden aan hun leerlingen, omdat ze teveel tijd moeten besteden aan administratie. Het passend onderwijs werkt niet goed en de leesvaardigheid onder scholieren is te laag. We leggen de lat omhoog in de kwaliteit van het onderwijs, we gaan nu doorpakken!
Meer weten? Klik hier
Kinderen in armoede
1 op de 9 kinderen in Nederland groeit op in armoede. Dat is ongekend veel. Want elk kind in armoede er één te veel. We gaan nu doorpakken om armoede in Nederland te bestrijden.
Meer weten? Klik hier