CDV verschenen over ‘jeugd in de knel’

De geluksnorm is zo hoog geworden en de bandbreedte van wat we normaal vinden zo smal, dat veel jongeren vermalen dreigen te worden door een jeugdhulp-industrie, die pijnlijk genoeg zelf wel floreert. Dat is een van de conclusies van het Lentenummer 2021 van Christen Democratische Verkenningen ‘Jeugd in de knel’.

‘Hulpverleners en de overheid worden momenteel geacht de mouwen op te stropen om “afwijkingen” van de norm zo vroeg mogelijk te vinden en ingrijpen te legitimeren. Onze medische en individualistische blik op de ontwikkeling van het kind is daarbij onderdeel van het probleem’, concludeert de redactie van ‘Jeugd in de knel’ op basis van diverse artikelen en interviews. Gevolg is dat er sprake is van overprofessionalisering richting jongeren, terwijl het veel meer van belang is om de samenleving rond hen in te zetten of te veranderen. ‘De jeugdzorg is zodanig opgetuigd tot een ingewikkelde bedrijfstak en hulpindustrie dat normale pedagogische principes uit het zicht verdwijnen’, aldus de redactie met daarin Kamerlid René Peters, wethouder Adger van Helden en CDV-secretaris Jan Prij.

Oog voor de samenleving
Belangrijke teneur in deze CDV is dan ook om jongeren niet enkel met een individualistisch en soms medisch hulptraject te benaderen, maar meer oog te hebben voor de samenleving die we rondom jongeren gecreëerd hebben. ‘We moeten van een individuele naar een groepsaanpak’, stelt Jolanda van Gerwe van stichting Join Us. En psychiater Damiaan Denys in een interview: ‘Je kunt bij een verslaafd kind een casemanager inschakelen, maar als je de drugsdealers niet uit de wijk haalt, wordt het kind niet echt geholpen’. Een vergelijkbare constatering doet Marco Mout, oprichter van WALHALLAb, een initiatief om jongeren vanuit de jeugdhulp weer terug in de maatschappij te krijgen. Tot zijn verbazing wordt het in de samenleving normaal gevonden dat ouders in een vechtscheiding bij instanties niet samen over de problemen van hun kind komen praten. ‘Wij gaan niet om de hete brij heen draaien. We pakken de ouders wél aan’, aldus Mout, die ervoor pleit om in plaats van protocollen na te lopen en jongeren te problematiseren hen juist te bemoedigen, te stimuleren en uit te dagen.

Ook lector ‘Jeugd’ Bert Wienen constateert dat er ‘een invasie van experts’ op jongeren afkomt, terwijl het maar de vraag is of de norm om hun gedrag als problematisch te bestempelen wel terecht is. Tegelijk betekent dit niet dat gemeenten niet actief de kleine groep jongeren met echte problemen binnen de ‘multiprobleemgezinnen’ actief moeten benaderen, stelt pedagoog Peter Cuyvers. ‘Het is dan ook essentieel dat het besef bij alle bestuurders en ambtenaren doordringt dat er veel meer kan en mag dan iedereen denkt. Vrijwel alle wetten en regels geven discretionaire bevoegdheden aan de uitvoerders.’

Om vanuit een christendemocratische visie met oog voor de samenleving een uitweg te vinden uit het woud van de jeugdhulp, heeft de redactie tien wegwijzers voor een goede jeugdzorg opgesteld. Deze variëren van ‘Problematiseer de kinderen niet’ tot ‘Baken af: niet alles is een probleem waar de overheid bovenop moet springen’.

Lees hier (gratis) de tien wegwijzers voor een goede jeugdzorg

Verkiezingsuitslag
Ook in de nieuwe CDV veel aandacht voor de verkiezingen van de Tweede Kamer, die voor het CDA met een verlies van vier zetels teleurstellend zijn verlopen. De partij had goud in handen maar heeft dat onvoldoende benut, concluderen CDJA’ers Hielke Onnink en Niels Honkoop in hun evaluatie. Kiezers vinden thema’s als normen en waarden en de betrouwbaarheid van de overheid belangrijk, waarop het CDA onder andere met Pieter Omtzigt flink had kunnen inzetten. De partij heeft dat echter nagelaten. Hun advies: smeed de CDA-visie uit vele rapporten om tot een begeesterend verhaal en betrek meer jongeren daarbij. 

Lees hier de bijdrage 'Eerst het zuur dan het zoet' van CDJA’ers Hielke Onnink en Niels Honkoop

Ook politicoloog Hans Vollaard onderzoekt de verkiezingen en legt zowel de campagne als de uitslag langs de meetlat van het Christen Democratisch Appèl. Enerzijds is hij van mening dat een positie van vierde partij na regeringsdeelname ‘geen slecht resultaat’ is, anderzijds had het CDA gezien de goede uitgangspositie meer moeten halen. De partij heeft in de campagne veel verspeeld door gebrek aan eensgezindheid en het te weinig spelen van de morele kaart. Tegelijk past voor partijleider Wopke Hoekstra ‘mildheid en genade’, aldus Vollaard. ‘Hij werd pas op het laatste moment lijsttrekker.’

In de rubriek ‘Dwars’ discussiëren oud-senator Rob van de Beeten en CHE-lector Simon Polinder over de vraag of het CDA gezien de verkiezingsuitslag moet herbronnen. Polinder vindt dat er afgelopen jaren voldoende aan herbronning is gedaan, maar denkt wel dat er ‘in campagnetijd gemakkelijker een mismatch ontstaat tussen de lijsttrekker, de boodschap en de bronnen (...) Is er wel een adequate verhouding tussen het campagneteam, de lijsttrekker, het bestuur, de fractie en het WI?’ Van de Beeten pleit voor een voortdurende herbronning en benadrukt dat ook succesvolle CDA-leiders als Lubbers en Balkenende ‘vanuit principes en een typisch christendemocratische profiel’ handelden.

Moria
In de interviewrubriek ‘Vanuit de basis’ komt de Belgische staatssecretaris van Asiel en Migratie Sammy Mahdi aan het woord. Hij waarschuwt christendemocratische partijen als CDA en zijn eigen CD&V ervoor dat ze ‘als volkspartij zo veel mensen willen willen bedienen dat we heel breed worden, maar tegelijk ook heel vaag’. Ten aanzien van het CDA-standpunt over vluchtelingenkamp Moria zegt hij: ‘structureel is mensen laten overkomen geen oplossing, maar als je ziet dat daar een kamp in brand staat, dat vluchtelingen op straat lopen en zelfs verkracht worden, dan moet je je solidair tonen en jouw kleine aandeel nemen en je niet verschuilen achter het feit dat andere Europese landen ook niet over de brug komen’.