In Memoriam: Peter Cuyvers (1955-2021)
Op 30 december 2021 is Peter Cuyvers (1955) plotseling overleden. Peter was als fellow verbonden aan het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA en we zijn dan ook geschokt dat hij met zijn enthousiasme en enorme hoeveelheid kennis onze vergaderingen en samenzijn niet meer zal opluisteren.
Voor de christendemocratie en het CDA is Peter van grote waarde geweest. In ons blad Christen Democratische Verkenningen (CDV) heeft hij veel artikelen geschreven, tot aan het laatste nummer toe, dat eind december uitkwam. Om tot een werkelijk coöperatieve samenleving te komen bepleit hij daarin een zogeheten TAB, een digitale Transparante Administratie voor Burgers, zodat iedereen de informatie die over hem of haar bij overheden en instanties is opgeslagen, kan inzien en zelfs beheren. Het artikel is hier te lezen. Dit voorstel tekent Peter ten voeten uit. Altijd wist hij vanuit een dwarse blik op cijfers en data met ideeën te komen, waar niemand ooit aan gedacht had maar die tot een frisse en nieuwe visie op de werkelijkheid leidden. Bij die analyses en voorstellen toonde hij zich steevast een christendemocraat pur sang: burgers zijn tot veel meer in staat dan overheden denken en beseffen. Peter werd dan ook niet moe om continu het CDA deze les voor te houden: laat je als overheid niet verleiden tot het opnemen of beïnvloeden van taken die beter door de samenleving zelf opgepakt kunnen worden.
Zijn meest recente bijdrage staat in een reeks voorstellen, artikelen en brochures die hij vanuit het Wetenschappelijk Instituut heeft gelanceerd. In het CDV-themanummer over de coronacrisis dat in de zomer van 2020 uitkwam, schreef Peter een artikel over ‘De gespreide samenleving’. Hierin schetste hij hoe we Nederland konden opstarten, ook als het coronavirus nog wel even onder onder ons zou blijven. Via digitalisering, het spreiden van groepen en aansluiting bij een moderne manier van leven en tijdsindeling was volgens hem veel mogelijk, zodat de de maatschappij niet via lockdowns op slot hoefde. Als we maar beseften dat onze huidige samenlevingsinrichting te veel op de industrialisatie is gebaseerd.
Het artikel over de uitweg uit de coronacrisis typeert Peter: hij was een onuitputtelijke creatieveling die zo veel ideeën had dat hij deze nog jaren had kunnen uitwerken. Daarbij had hij als pedagoog veel oog voor jongeren en de moeilijke situatie waarin velen van hen zich bevinden. Maar ook de positie van senioren had zijn belangstelling. In het CDV-nummer ‘De oudere als burger’ uit 2018 schetste hij (tegen het gangbare beeld in) hoe de meeste senioren een waardevolle bijdrage aan de maatschappij leveren en hoe we hen beter als steunpilaren van onze samenleving kunnen waarderen.
Levensloopregeling
Peter zat vol ideeën die voor hem met zijn enorme hoeveelheid kennis vanzelfsprekend waren, maar waarbij anderen, mede door zijn spraak- en woordenwaterval, wel eens met de ogen moesten knipperen. Het was hen vaak te hoog gegrepen en stond buiten de werkelijkheid die zij voor ogen hadden. Eén idee dat hij samen met de econoom Lans Bovenberg had bedacht, is bij de meeste Nederlanders bekend geworden: de levensloopregeling die werknemers van 2006 tot en met 2011 konden afsluiten om tijd en geld te sparen voor periodes waarin ze deze harder nodig hadden. Toen hij hiermee in 2002 de boer op ging, waren er maar weinig mensen die de ins en outs ervan begrepen, met uitzondering van de toenmalige staatssecretaris van Sociale Zaken in het eerste kabinet Balkenende, Mark Rutte. De uitvoering van zijn creatie vond echter niet plaats zoals Peter gedacht had en uiteindelijk eindigde de levensloopregeling al weer in 2011.
Het was een vreugde om collega te zijn van een man met zoveel creativiteit. Om zijn gedachten kwijt te kunnen, speelde Peter nog met het idee om, nu hij door zijn pensioen meer tijd zou krijgen, een dissertatie te schrijven over de inrichting van de jeugdzorg. Zover is het niet meer gekomen. We denken aan Peter Cuyvers als een betrokken, vriendelijke, enthousiaste en uitermate creatieve collega en zullen hem missen.
We wensen zijn familie, naasten en vrienden veel sterkte bij het dragen van dit verlies.