Nieuwe zekerheid in onzekere tijden
Zij aan zij-verdiepingspakket nummer 11 staat in het teken van 'Nieuwe zekerheid in onzekere tijden'.
Uit Zij aan zij:
“In de wederopbouwjaren kwamen er arrangementen om breuken en transities in de loopbaan te helpen opvangen, zoals de WW, Ziektewet, WAO en Bijstandswet. In het huidige sociale zekerheidsstelsel staat compensatie centraal. Met het oog op de arbeidsmarkt van de toekomst moeten we de overgang maken naar een stelsel dat draait om de begeleiding van transities in de levensloopbaan. Daar ligt ook een rol voor de politiek: zij moet de arbeidszekerheid blijven helpen bevorderen op de flexibele arbeidsmarkt van de toekomst. Daarnaast moet het makkelijker worden om werk en zorg te combineren.”
Rapport | Kiemen van een rechtvaardiger samenleving (2016)
Het WI-rapport ‘Kiemen van een rechtvaardiger samenleving’ uit 2016 gaat in op de toekomst van de arbeidsmarkt en sociale zekerheid. Vragen en zorgen over de werkgelegenheid als gevolg van robotisering en automatisering, de toenemende flexibilisering en de toename van precaire arbeid, de geringe arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen in de samenleving, de toenemende werkdruk en gevolgen van de instroom van vluchtelingen voor de betaalbaarheid van sociale regelingen vragen om een perspectiefvol antwoord. Dit rapport behandelt deze vraagstukken aan de hand van een christendemocratische visie op een rechtvaardige samenleving.
Lees hier 'Kiemen van een rechtvaardiger samenleving'
Artikel | ‘Sociale zekerheid in de toekomst’, CDV herfst 2015
Over de sociale zekerheid is vele jaren een politieke loopgravenoorlog gevoerd tussen liberalen, christendemocraten en socialisten. Begonnen als armenzorg op gemeentelijk niveau bereikte de sociale zekerheid haar hoogtepunt rond het jaar 1970. Inmiddels is de sociale zekerheid bijkans geheel genationaliseerd en koersen we af op een ministelsel dat trekken vertoont van armenzorg op gemeentelijk niveau. Daarmee is de cirkelgang rond. In dit artikel stelt Gerrit de Jong de vraag wat het christendemocratische alternatief zou moeten zijn.
Artikel | ‘Het CDA moet werkenden sociale zekerheid bieden’, CDV herfst 2019
Veranderende tijden moeten het CDA aanzetten tot herziening van de sociale zekerheid, zodat alle werkenden (en niet alleen zij met vaste baan) die zekerheid genieten. Eddy van Hijum beschrijft hoe een stevig vangnet recht doet aan de dynamiek waarmee mensen op de arbeidsmarkt te maken hebben en waarin fasen van (flexibel) werk, opvoeding/zorg en scholing elkaar afwisselen.
Lees hier 'Het CDA moet werkenden sociale zekerheid bieden'
Artikel | ‘Geen basisinkomen, maar een participatieinkomen’, CDV lente 2015
Een basisinkomen, zoals door velen bepleit, is niet solidair, niet rechtvaardig en onbetaalbaar. Het participatie-inkomen is een beter arrangement vinden Raymond Gradus en Govert Buijs. In plaats van iedereen ‘gratis geld’ te verstrekken, beloont men met dit inkomen mensen die actief deelnemen.
Lees hier 'Geen basisinkomen, maar een participatieinkomen'
Artikel | ‘Gemeenten zijn de woonplaats van de nieuwe verzorgingsstaat’, CDV zomer 2016
De decentralisaties willen een breuk forceren met het stevig verankerde naoorlogse bouwwerk van de Nederlandse verzorgingsstaat waarin er voor mensen van alles geregeld wordt, zonder dat ze een stem hebben in de manier waarop die zorg vorm krijgt. De belofte van de decentralisaties is om met die traditie af te rekenen, stellen Pieter Hilhorst en Jos van der Lans. Beseffen christendemocraten wel dat deze kanteling een moderne vertaling van het eigen gedachtegoed is?
Lees hier ‘Gemeenten zijn de woonplaats van de nieuwe verzorgingsstaat'
Artikel | ‘Anders kijken', CDV lente 2020
Praktijkonderzoek laat zien dat mensen geen ‘oneindige hulpvraag’ hebben; zij willen gewoon serieus genomen worden en als mens worden behandeld, stelt Janny Bakker-Klein. Door weinig tijd te nemen voor een gezamenlijk zoeken naar wat werkelijk voor hen van betekenis is, worden voorzieningen toegekend of hulparrangementen georganiseerd waar zij zelf niet om hebben gevraagd.
Lees hier 'Anders kijken'
Artikel | ‘Van verzorgingsstaat naar samen zorgen’, CDV lente 2020
De huidige decentralisatiebeweging is logisch. Ze past bij het streven om mensen, meer betrokken te krijgen bij onderlinge zorg dan in de tijd van de verzorgingsstaat. Maar het is veel lastiger dan gedacht om systemen te ontbureaucratiseren en om te ontzorgen, stelt Erik Dannenberg. De komende jaren staat de heruitvinding van nieuwe vormen van lokale gemeenschapszin centraal.
Lees hier 'Van verzorgingsstaat naar samen zorgen'
Uit 'Zij aan zij'
Op zoek naar nieuwe gemeenschappelijkheid
Voor onze toekomst zou dít wel eens de grootste uitdaging kunnen zijn: het vinden van een nieuwe gemeenschappelijkheid. Die mag niet alleen draaien om regels, apparaten en voorzieningen, maar om een samenleving waarin ieder mens zich gekend weet en ieder mens een fundament vindt om bij te kunnen dragen aan het goede samenleven. Het vinden van zo’n nieuwe combinatie van sociale zekerheid, gemeenschappelijke orde en persoonlijke vrijheid is een complexe opgave. Misschien wel even uitdagend als de opbouw van de verzorgingsstaat na de Tweede Wereldoorlog.
Eén ding weten we zeker: de huidige manier van leven, samenleven, besturen en geld verdienen moet veranderen. Het neoliberale idee van ‘vrijheid, blijheid’ en winstmaximalisatie is in instrumentalistische bestuurspraktijken lang dominant geweest. In dat verhaal zijn mensen zelf verantwoordelijk voor geluk en falen en geldt de overheid als een hindermachten moeten maatschappelijke problemen door marktwerking worden opgelost. Dit is geen houdbaar verhaal meer. We lopen met z’n allen tegen culturele, ecologische en economische grenzen aan en daarmee tegen de grens van een draagbaar bestaan. Zo’n verhaal is zo niet vol te houden en blokkeert een samenleving die verder moet en verder wil op weg naar een gemeenschappelijke toekomst.
Het rijkere verhaal is nodig. Het verhaal waarin begrippen als samenwerken, vertrouwen geven, waarderen en verbinden centraal staan. Vanuit de politieke filosofie van de christendemocratie wil dit verhaal klinken. Het verhaal over de mens in zijn gemeenschap,over vrijheid in gelijkwaardigheid en verantwoordelijk burgerschap. Niet óf staat óf markt, niet óf jij óf ik, maar zij aan zij.