Werken: niemand aan de kant
In dit derde Zij aan zij-verdiepingspakket staat het thema ‘werken: niemand aan de kant’ centraal. Het wordt steeds onwaarschijnlijker dat mensen tot aan hun pensionering hetzelfde werk blijven doen in dezelfde economische omgeving en sectoren. Daarom is het voor iedereen van groot belang om te leren omgaan met breuken en transities in het arbeidsleven. Met het oog op de arbeidsmarkt van de toekomst moeten we de overgang maken naar een stelsel dat draait om de begeleiding van transities in de levensloopbaan. Daar ligt ook een rol voor de politiek: zij moet de arbeidszekerheid blijven helpen bevorderen op de flexibele arbeidsmarkt van de toekomst.
Uit Zij aan zij:
“De tijd dat Klaas op zijn zestiende bij een baas in betrekking ging om daar vijftig jaar later afscheid te nemen, al dan niet met een gouden horloge, ligt achter ons. De arbeidsmarkt is voortdurend in beweging. Tal van banen waarmee mensen decennialang een eerlijke boterham verdienden, zijn verdwenen. En het zou zomaar kunnen dat de zestienjarigen van nu over twintig jaar werkzaam zijn in banen waar we nu nog nooit van hebben gehoord.''
Rapport | ‘De baan als basis'
Ongewild niet werken kan iemand het gevoel geven dat hij er niet langer toe doet. Voor langdurig werklozen zou er een ‘basisbaan’ moeten komen, zo bepleit het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA in een rapport uit 2018. Zo’n baan-met-begeleiding opent een wereld van mogelijkheden als springplank naar een nieuwe loopbaan:
Lees hier het rapport 'De baan als basis'
Bekijk ook de video 'De baan als basis in 2 minuten'
Slidecast | 'De baan als basis'
Een slidecast (combinatie tussen podcast en presentatie) over het WI-rapport De baan als basis met WI-stafmedewerker Arjen Siegmann:
Bekijk hier de slidecast
Artikel | 'Renaissance beroepseer noodzakelijk', CDV zomer 2005
In Nederland is al decennialang sprake van een enorme geringschatting van het belang van vakmanschap, stelden Gabriël van den Brink, Thijs Jansen en Dorien Pessers in 2005 vast in de veelgelezen CDV-bundel Beroepszeer. Waarom Nederland niet goed werkt. Het was in feite het startschot voor een discussie die tot op de dag van vandaag duurt.
Lees hier 'Renaissance beroepseer noodzakelijk'
Artikel | 'Van plicht naar smaak: de transformatie van de arbeidsethos', CDV zomer 2005
De arbeidsethiek is verdwenen, want de plicht is eruit, stelt Ton Korver. Er is een nieuw ethos voor in de plaats gekomen, gebaseerd op esthetiek en smaak. Arbeid is niet langer last, maar lust. Zij die echter de boot hebben gemist, krijgen steeds minder kansen om werk te doen dat in de smaak valt.
Lees hier 'Van plicht naar smaak'
Artikel | 'Werken als wedstrijd', CDV herfst 2015
Door de flexibilisering van het arbeidscontract is de werkplek steeds meer een strijdperk geworden,constateert Martijntje Smits. Maar mensen zijn solidaire wezens en kunnen alleen samen betekenisgeven aan wat ‘prestatie’ wordt genoemd.
Lees hier 'Werken als wedstrijd'
Gesprek | Podcast Betrouwbare Bronnen met Hans Borstlap
‘Nederland is nog steeds ziek’, stelt Hans Borstlap in de podcast Betrouwbare Bronnen. Teveel mensen staan nog langs de kant. Borstlap behoorde samen met Arie Oostlander tot de eerste medewerkers van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA.
https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2dece88c-403b-4f63-98fa-302ec7800279
Uit 'Zij aan zij'
Op zoek naar nieuwe gemeenschappelijkheid
Voor onze toekomst zou dít wel eens de grootste uitdaging kunnen zijn: het vinden van een nieuwe gemeenschappelijkheid. Die mag niet alleen draaien om regels, apparaten en voorzieningen, maar om een samenleving waarin ieder mens zich gekend weet en ieder mens een fundament vindt om bij te kunnen dragen aan het goede samenleven. Het vinden van zo’n nieuwe combinatie van sociale zekerheid, gemeenschappelijke orde en persoonlijke vrijheid is een complexe opgave. Misschien wel even uitdagend als de opbouw van de verzorgingsstaat na de Tweede Wereldoorlog.
Eén ding weten we zeker: de huidige manier van leven, samenleven, besturen en geld verdienen moet veranderen. Het neoliberale idee van ‘vrijheid, blijheid’ en winstmaximalisatie is in instrumentalistische bestuurspraktijken lang dominant geweest. In dat verhaal zijn mensen zelf verantwoordelijk voor geluk en falen en geldt de overheid als een hindermachten moeten maatschappelijke problemen door marktwerking worden opgelost. Dit is geen houdbaar verhaal meer. We lopen met z’n allen tegen culturele, ecologische en economische grenzen aan en daarmee tegen de grens van een draagbaar bestaan. Zo’n verhaal is zo niet vol te houden en blokkeert een samenleving die verder moet en verder wil op weg naar een gemeenschappelijke toekomst.
Het rijkere verhaal is nodig. Het verhaal waarin begrippen als samenwerken, vertrouwen geven, waarderen en verbinden centraal staan. Vanuit de politieke filosofie van de christendemocratie wil dit verhaal klinken. Het verhaal over de mens in zijn gemeenschap,over vrijheid in gelijkwaardigheid en verantwoordelijk burgerschap. Niet óf staat óf markt, niet óf jij óf ik, maar zij aan zij.