Leven in cyberspace
'Leven in cyberspace' is het centrale thema in het zesde Zij aan zij-verdiepingspakket.
Uit Zij aan zij:
“De digitalisering heeft een compleet nieuwe wereld geopend met nieuwe mogelijkheden en nieuwe wereldwijde contacten. Cyberspace is niet een afgesloten virtuele ruimte, ze is deel van onze alledaagse leefwereld. Dit vraagt om goed technologisch burgerschap, om waarden en klassieke deugden als ingetogenheid, wellevendheid en echte tolerantie, precies zoals we die in het particuliere en publieke leven van alledag ook uitoefenen.”
Rapport | ‘Mens-zijn in de digitale samenleving'
Technologie is in onze leefwereld dominant aanwezig. Maar, beseffen we wat dit doet met ons mens-zijn en met het publieke domein? In het WI-rapport ‘Mens-zijn in de digitale samenleving’ wordt de vraag gesteld hoe we recht kunnen blijven doen aan ons mens-zijn in een hoogtechnologische, digitale samenleving.
Lees hier ‘Mens-zijn in de digitale samenleving’
In gesprek met Jacob Kohnstamm | ‘Hijs de stormbal: het spook van digitale predestinatie moet worden gekeerd', CDV herfst 2014
Hijs de stormbal: door de Big Data-revolutie staat het volwaardig mens-zijn op het spel, stelt Jacob Kohnstamm. De mens wordt gedetermineerd tot profiles, ten koste van zijn vrijheid, creativiteit en mondigheid. Er is volgens hem een nieuwe strijd nodig, vergelijkbaar met het gevecht tegen machtsmisbruik en machtsongelijkheid in de aanloop naar het kinderwetje van Van Houten uit 1874.
Lees het artikel 'Hijs de stormbal'
Artikel | ‘Technologisch burgerschap als dé democratische uitdaging voor de eenentwintigste eeuw', CDV herfst 2016
Politici en burgers zijn nauwelijks betrokken bij het debat over de impact van technologie op het samenleven. Technologisch burgerschap is dé democratische uitdaging van de eenentwintigste eeuw, stelt Rinie van Est.
Lees hier 'Technologisch burgerschap als dé democratische uitdaging voor de eenentwintigste eeuw'
Artikel | ‘De nieuwe deeleconomie: geen gemeenschap zonder bedrijf, geen bedrijf zonder gemeenschap’, CDV herfst 2016
In de digitale deeleconomie van Uber en Airbnb is sprake van allerlei publiek-private machtsconstellaties. Vertrouwen tussen deelnemers is een cruciaal uitgangspunt, maar tegelijkertijd wordt veel controle en sturing uitgeoefend. Dat noopt de overheid om na te denken over de rol die zij te vervullen heeft in deze nieuwe online ‘bedrijfsgemeenschappen’, stelt Esther Keymolen.
Lees hier 'De nieuwe deeleconomie: geen gemeenschap zonder bedrijf, geen bedrijf zonder gemeenschap’
Artikel | 'Wie bestuurt de vliegende auto? Liever wakende dan pratende burgers bij de ontwikkeling van technologie’, CDV herfst
Met het ineengrijpen van internet, deeleconomie en disruptieve innovaties zijn publieke en private investeringen op een ingewikkelde wijze met elkaar verstrengeld geraakt. Op die manier is een technopolitieke speelruimte ontstaan waarin design en wetgeving samen optrekken. Denk aan de razendsnel verruimde regels voor experimenten met zelfrijdende auto’s. Onduidelijk is wat de maatschappelijke opbrengsten precies zijn. Het meepraten van burgers over technologie zal weinig soelaas bieden. Het is beter als ze eerst de ontwikkelingen argwanend volgen en controle herwinnen over de technopolitieke ruimte, aldus Huub Dijstelbloem.
Lees hier ‘Wie bestuurt de vliegende auto? Liever wakende dan pratende burgers bij de ontwikkeling van technologie’
Artikel | Digitale burgerbetrokkenheid: kansen en dilemma's, CDV herfst 2016
In digitale middelen zit meer potentie dan er nu uit wordt gehaald, vinden Iris Korthagen en Ira van Keulen. ICT kan burgerbetrokkenheid langs het hele spectrum versterken: in zowel informerende, beleidsbeïnvloedende, als directe vorm.
Lees hier 'Digitale burgerbetrokkenheid: kansen en dilemma's'
Artikel | ‘Iedereen internet? Dan begint de ongelijkheid pas!’, CDV herfst 2016
Veel beleidsmakers denken dat de digitale kloof is gedicht. Dat is allerminst het geval. Nu bijna iedereen van de Nederlandse bevolking toegang heeft tot het internet worden de verschillen in het gebruik hiervan steeds groter. Sommigen profiteren meer van het internet dan anderen en zo versterkt het gebruik van digitale media de sociale ongelijkheid.
Lees hier 'Iedereen internet? Dan begint de ongelijkheid pas!'
Gesprek | Podcast Betrouwbare Bronnen met Robert Viola
Europa en Nederland kunnen een voortrekker worden in technologie en innovatie, stelt Robert Viola in gesprek met de podcast Betrouwbare Bronnen. Viola is directeur-generaal van Communications Network, Content and Technology van de Europese Commissie.
https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/33df95f8-3679-4ab2-a253-b1fa8cf719e9
(in het Engels)
Uit 'Zij aan zij'
Op zoek naar nieuwe gemeenschappelijkheid
Voor onze toekomst zou dít wel eens de grootste uitdaging kunnen zijn: het vinden van een nieuwe gemeenschappelijkheid. Die mag niet alleen draaien om regels, apparaten en voorzieningen, maar om een samenleving waarin ieder mens zich gekend weet en ieder mens een fundament vindt om bij te kunnen dragen aan het goede samenleven. Het vinden van zo’n nieuwe combinatie van sociale zekerheid, gemeenschappelijke orde en persoonlijke vrijheid is een complexe opgave. Misschien wel even uitdagend als de opbouw van de verzorgingsstaat na de Tweede Wereldoorlog.
Eén ding weten we zeker: de huidige manier van leven, samenleven, besturen en geld verdienen moet veranderen. Het neoliberale idee van ‘vrijheid, blijheid’ en winstmaximalisatie is in instrumentalistische bestuurspraktijken lang dominant geweest. In dat verhaal zijn mensen zelf verantwoordelijk voor geluk en falen en geldt de overheid als een hindermachten moeten maatschappelijke problemen door marktwerking worden opgelost. Dit is geen houdbaar verhaal meer. We lopen met z’n allen tegen culturele, ecologische en economische grenzen aan en daarmee tegen de grens van een draagbaar bestaan. Zo’n verhaal is zo niet vol te houden en blokkeert een samenleving die verder moet en verder wil op weg naar een gemeenschappelijke toekomst.
Het rijkere verhaal is nodig. Het verhaal waarin begrippen als samenwerken, vertrouwen geven, waarderen en verbinden centraal staan. Vanuit de politieke filosofie van de christendemocratie wil dit verhaal klinken. Het verhaal over de mens in zijn gemeenschap,over vrijheid in gelijkwaardigheid en verantwoordelijk burgerschap. Niet óf staat óf markt, niet óf jij óf ik, maar zij aan zij.