Raymond Gradus blogt over de Amerikaanse economie
In zijn tweede blog over de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2012 gaat Raymond Gradus in op de economische toestand van de Verenigde Staten.
Er vond een boeiende discussie plaats over de vraag wat de politieke gevolgen zijn van de totstandkoming van het schuldenakkoord in de VS. Volgens sommige media heeft Obama zwak geopereerd en heeft hij zich door de Republikeinen, en de Teaparty in het bijzonder, de kaas van het brood laten eten. Volgens andere media lijken de Amerikaanse burgers milder voor Obama dan het Congres. Volgens een peiling van CNN is de helft tevreden over de wijze waarop Obama de schuldencrisis heeft aangepakt en lijkt hij de morele winnaar te zijn geworden. Of hij daar bij de volgende verkiezingen garen bij zal spinnen mag betwijfeld worden. De verkiezingen zijn nog ver weg en Obama is zeer kwetsbaar op het belangrijkste verkiezingsitem: de economie. Bij veel verkiezingen is dat het thema waar de kiezers hun keuze door laten bepalen en er is zeker nu geen enkele reden om aan te nemen dat dit komende keer anders zal zijn.
It’s is the economy stupid
Kwetsbaar is Obama als het gaat om de werkloosheidscijfers. In zijn ambtsperiode is de werkloosheid gestegen tot bijna 10% en de huidige stand van 9,1% is voor Amerikaanse begrippen een ongekend hoog cijfer. De verwachtingen voor de komende maanden zijn weinig hoopgevend zeker als we ons niet baseren op dagkoersen. De groei van de werkgelegenheid nam af van gemiddeld 220.000 banen in de periode februari-april van dit jaar naar 70.000 banen in mei-juli. Voor kiezers vormt werkgelegenheid een belangrijke overweging bij het bepalen van hun stem zo blijkt ook uit de opiniepoll van Gallup groep. Voor zover waarde toegekend kan worden aan een historische vergelijking is dit onmiskenbaar Obama zijn achilleshiel. Geen president in de VS is herkozen met een werkloosheidcijfer hoger dan 7,3%. Wat kan Obama nog doen om het tij te keren? Niet veel, de Europese crisis lijkt alleen maar meer roet in het eten te gooien. En in eigen land is volgens veel economen het instrument van monetaire stimulering inmiddels uitgewerkt. Ook de economische groei in het eerste kwartaal is schraal met een groeicijfer van 1,8% op jaarbasis. Daarmee is de ruimte voor extra publieke investeringen, bijvoorbeeld in een high-speed train, beperkt. Bovendien zullen dergelijke plannen pas op de middellange termijn effect hebben, terwijl Obama nu banen nodig heeft. De toezegging van Obama op basis van het eerder aangenomen stimuleringspakket dat het werkloosheidcijfer in 2011 weer lager dan 7% zou zijn zal hem ongetwijfeld voor de voeten worden geworpen.
Is er een geloofwaardig alternatief?
Belangrijk is ook de vraag of de Republikeinen met een geloofwaardig alternatief komen. De opstand van de Teaparty tegen de fractieleider in het Huis is natuurlijk koren op de molen van hen die deze vraag met nee willen beantwoorden. Maar ook hier geldt dat het laatste woord nog niet gezegd is. Het belangrijkste daarbij is dat de tegenstander van Obama straks een overtuigend plan heeft om banen te creëren en de economie weer op gang te krijgen. Kernwoorden in de plannen zoals die op dit moment bij de Republikeinse denktanks circuleren zijn belastinghervorming in de vorm van een vlakkere inkomstenbelasting en modernisering van de sociale zekerheid. Opvallend is ook dat de gezondheidszorg op de schop gaat, maar wel behouden blijft voor de lagere inkomens.
Bekijk hier de weblog op publiekrechtenpolitiek.nl