Een verkiezingscampagne is een confrontatie van ideeën. Partijen leggen verantwoording af voor wat zij de afgelopen periode hebben bereikt, en geven hun visie op waar het naar toe moet met Nederland. Als politiek leider van het CDA vind ik het mijn verantwoordelijkheid om mijn visie op dit land open op tafel te leggen. Ik ga graag het debat aan met andere partijen, andere lijsttrekkers, andere visies, om de kiezer de kans de geven tot een goed oordeel te komen. Het debat is de meest eerlijke confrontatie.
Maar 2017 lijkt nu al de campagne te worden van de niet- debatten. In Groningen, het eerste debat met lijsttrekkers, ontbraken Geert Wilders en Mark Rutte. En nu blijkt dat ze ook de stekker trekken uit het RTL premiersdebat. Deze campagne wordt op die manier geen vertoning.
Natuurlijk zit er tactiek in een campagne. Achter de schermen zal er heel wat afgebeld zijn tussen VVD en PVV: wat doe jij, gaan we mee doen, of zullen we beide afhaken? Het toont het cynisme van deze campagne: voor de schermen doen of je elkaars grootste tegenstander bent, maar achter de schermen als twee vrienden die nauwelijks woorden nodig hebben de kluit belazeren. Want dat is wat hier gebeurt.
Campagne is verantwoording afleggen. Wil je dat niet, of alleen maar op je eigen voorwaarden, dan verdien je het mandaat van de kiezer niet.
RTL voegde een vijfde partij toe, Groen Links. Met de huidige peilingen was een debat met vier onheus naar nummer vijf. Ik accepteer dat. Het is een faire beslissing. En dat weten VVD en PVV. RTL kon niet anders. En dan blijft er maar een conclusie over: Geert Wilders en Mark Rutte gaan, drie weken voor beslissende nationale verkiezingen, liever niet dan wel in debat op TV. In een tijd waarin het politieke landschap niet meer zo overzichtelijk is als vroeger, moet je accepteren dat er meer deelnemers zijn. Dat heet democratie.
Ik ga graag het debat aan met Alexander Pechtold, Jesse Klaver, Geert Wilders en Mark Rutte. Van Geert Wilders weten we allemaal dat hij het debat niet aangaat. Hij laat zich liever alleen interviewen in een 1 op 1 show zodat hij het debat kan ontlopen. Kan hij geen vervelende vragen krijgen. Maar Mark Rutte, de man die de afgelopen jaren premier was: altijd grote woorden over verantwoording, debat en democratie. Over moeilijke keuzes en verantwoording afleggen. En dan duiken als het er op aan komt. Ik heb er geen goed woord voor over. Ik vind dat je dan een sneu figuur slaat.
Dit is minachting voor de Nederlandse kiezer. Een trukendoos, dat is de campagne geworden. Tegen Mark Rutte zeg ik: Natuurlijk snap ik dat je liever niet met de collega's in debat gaat. Met een arbeidsmarkt die oneerlijker is dan toen je begon, een mislukt immigratie en integratiebeleid, een angstig en onzeker land. Een morele crisis.
Maar laat een ding duidelijk zijn, met of zonder debat: als je je schaamt voor je eigen verhaal blijf dan helemaal thuis. Ga. Sla de deur van het torentje achter je dicht en ga je memoires schrijven. Want we kunnen een beter Nederland maken. Zekerder, eerlijker, mooier. Ik ga daar graag het debat over aan. Dat is democratie. En laat Nederland dan maar beslissen!
